Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Het begint al als je de
Bonn Zone betreedt, de ‘Climate Action Zone’ van de Klimaattop in Bonn. Op de wikkel van de chocoladereep die je in je handen krijgt gestopt, staat het verhaal van de
Trillion Trees Campaign, tien jaar geleden opgezet door de toen 9(!)-jarige Felix Finkbeine. Kort samengevat: de aarde telt nu 3,04 biljoen bomen. Op ontboste en verarmde gronden zouden er nog 1 biljoen bij kunnen, 150 bomen per aardbewoner. En die biljoen bomen zouden ergens tussen een kwart en de helft van de door menselijke activiteit geproduceerde CO2-uitstoot op kunnen vangen.
Hi-tech oplossingen
We hebben negatieve emissies nodig om het klimaat te redden, daar is iedereen het wel over eens. Ons CO2-budget staat nog vijf jaar uitstoot toe als we binnen 1,5 graad opwarming willen blijven, en twintig jaar voor de 2 graden-grens. Daarbinnen blijven halen we niet met de versnelde overgang naar zon en wind, dus moeten we CO2 uit de atmosfeer halen. Daar rekent ook het VN-klimaatpanel
IPCC mee. Maar velen willen dat liever niet met de hi-tech oplossingen die nu onder de noemer ‘geo engineering’ of ‘climate engineering’ worden gepresenteerd:
solar radiation management (zonlicht reflecteren) of de
oceanen bemesten zodat plankton CO2 verwijdert. Onderzoek van prof.
Andreas Oschlieser en zijn instituut GEOMAR leert dat de kosten daarvan hoog zijn, en de effecten waarschijnlijk beperkt, zo vertelde hij in een sessie bij het Duitse Paviljoen. “Hoe beter we ernaar kijken, hoe hoger de risico’s worden, en hoe kleiner de effecten.”
“
‘Hoe beter we ernaar kijken, hoe hoger de risico’s worden, en hoe kleiner de effecten.”
Impopulaire maatregelen
Dan klinkt bomen planten een stuk sympathieker. Ook dat is niet zonder bijwerkingen, waarschuwde Oschlieser, want om de Sahara te beplanten heb je irrigatie nodig en dat kan weer tot zeespiegelstijging leiden. Maar het is de methode die de meeste resultaten belooft en de minste weerstand zal ondervinden.
Bovendien, zo constateerde prof.
Kevin Anderson in een andere sessie donderdag, geeft ze politici niet de kans al hun kaarten te zetten op technologische oplossingen in de toekomst. “In plaats van in te zetten op drastische vermindering van CO2-uitstoot nú, wat impopulaire maatregelen met zich meebrengt, vertrouwen ze liever op niet-bestaande negatieve emissie technologieën om enorme hoeveelheden CO2 uit de atmosfeer te halen. Dan kunnen we ondertussen tot aan de volgende eeuw met fossiele brandstoffen doorgaan.”
Herstel van ecosystemen
In dezelfde sessie in het Paviljoen van de Inheemse Volken maakte Kate Dooley van de Universiteit van Melbourne duidelijk wat er van herbebossing te verwachten is. Bomenaanplant zelf zou in een optimistisch scenario deze eeuw 150 gigaton CO2 vast kunnen leggen. Nog meer mogen we verwachten van het herstel van aangetaste ecosystemen, zo’n 220 tot 330 gigaton CO2. In de zogenaamde
RCP-scenario’s van het IPCC wordt met 500 gigaton aan CO2-verwijdering gerekend.
“Die cijfers voor het vastleggen van CO2 in bossen bieden enige hoop”, aldus Dooley, “dat we de opwarming van de aarde binnen 1,5 graad kunnen houden. Maar daar is nog wel veel meer voor nodig!”
“
In Nederland raken we nog steeds bossen kwijt!
Van tevoren sprak OneWorld met een Nederlands-Amerikaanse studente die veel van herbebossing weet én verwacht: Sofia Caycedo, die Environmental Management studeert aan de School of Forestry en Environmental Studies van Yale University. Ze is in Bonn voor de IFSA (International Forestry Students Association) met een groep internationale studenten uit onder andere Indonesië, Turkije, Australië en Nicaragua.
“Tijdens mijn bachelor aan de UvA heb ik me al met herbebossing en het klimaat beziggehouden. Mijn bachelorthesis ging over het opvangen van CO2 in de bossen van de Veluwe. Het bosbeleid moet een grotere plek krijgen in het klimaatdebat. Dat hoorde ik ook van Paul Polman van Unilever vorige week hier in Bonn: bosbeleid krijgt te weinig aandacht. We moeten sowieso stoppen met ontbossing. Nederland verliest ook nog steeds bosareaal, we raken gewoon bos kwijt! We moeten de bomen niet kappen, maar benutten als netto koolstof-opvanger.
“Mijn interesse ligt op het snijvlak van economie, klimaat en internationale ontwikkeling. Kun je bijvoorbeeld ook economische waarde toekennen aan ecosysteemdiensten? Ik weet dat het omstreden is, want waarom moet je alles weer in geld uitdrukken. Maar ik vind systemen als REDD+, waarbij gemeenschappen verdienen aan het in stand houden van het bos, wel heel boeiend.”
“Hier op de COP volg ik alles wat met bosbeleid te maken heeft. Elke ochtend maak ik een planning met mijn IFSA-collega’s waar we heen gaan. De Climate Action Zone is heel inspirerend – veel boeiender dan de onderhandelingszone – maar ook verwarrend. Ik heb nog een week nodig om alles te laten bezinken.”
