Het aantal vrouwen in onze Tweede Kamer daalt; hoe zit dat wereldwijd?
Het percentage vrouwen in de Tweede Kamer loopt in Nederland al jaren langzaam terug. Ook onder Rutte-III gaat de Nederlandse politiek weer een stapje achteruit wat betreft de deelname van vrouwen. Maar hoe zit dat in de rest van de wereld? En wat zegt het aantal vrouwen in de politiek eigenlijk over de positie van vrouwen in de rest van het land?
Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
‘Nederland keldert op ranglijst gelijkheid man en vrouw’, kopte de NOS een paar weken geleden. In de jaarlijkse wereldranglijst voor gendergelijkheid van het World Economic Forum zakt Nederland van de 16e naar de 32e plek. Naast een groeiend verschil in inkomen en gezondheid, is de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de politiek een belangrijke factor in deze daling. En dat kan kloppen. Hoewel Nederland er, gekeken naar het aantal vrouwen in de Tweede Kamer, nog steeds beter voorstaat dan de veel andere landen, stagneert dit percentage al jaren. Sinds 2009 loopt het aantal vrouwen in de Tweede Kamer zelfs langzaam terug, met als resultaat dat wij ingehaald worden door landen als Nicaragua, Mozambique en Senegal.
Nederland staat op basis van de cijfers tussen 2011 en 2015 ongeveer op gelijke voet met landen als Noorwegen, Nicaragua, Mozambique en Senegal.
Meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen voor 2030
In 2015 hebben wereldleiders met het aannemen van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDGs) afgesproken zich in te zetten voor meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen voor 2030. Volgens SDG-5, moeten vrouwen gelijke kansen krijgen om deel te nemen in besluitvormingsprocessen op allerlei niveaus, zowel in de politiek, het economische als het openbare leven. Een van de manieren om te meten hoe landen er op dit punt voorstaan, is kijken naar het percentage vrouwen in het nationale parlement (in Nederland: het aantal vrouwen in de Tweede Kamer).
Gereserveerde zetels voor vrouwen: het vrouwenquotum
De absolute koploper op dit gebied is Rwanda. Dat komt onder andere door het in 2003 ingestelde vrouwenquotum van dertig procent. Van de tachtig zetels in het Rwandese Huis van Afgevaardigden (vergelijkbaar met onze Tweede Kamer) zijn er 24 gereserveerd voor vrouwen: één zetel voor een vrouw uit elke Rwandese provincie plus eentje uit de hoofdstad Kigali. Alleen vrouwen mogen hun stem uitbrengen op een van deze vrouwen. Ook de vrije zetels worden deels bekleed door vrouwen, waardoor Rwanda nu het enige land ter wereld is waar meer vrouwen dan mannen in het parlement zitting hebben.
Ook Saoedi-Arabië maakt gebruikt van een vrouwenquotum binnen de politiek. In 2012 was er nog geen enkele vrouw te bekennen in de 150 koppen tellende Shura Council, de adviesraad voor de koning. Vrouwen in Saoedi-Arabië hadden tot 2011 zelfs helemaal geen stemrecht. Maar in 2013 stelde koning Abdullah een vrouwenquotum in van twintig procent en benoemde dertig vrouwelijke leden tot de raad. Onder hen bevinden zich universitair afgestudeerden, mensenrechtenactivisten en twee prinsessen.
Zijn vrouwen beter af met meer vrouwen in de politiek?
Wat zeggen deze cijfers precies over gendergelijkheid in de betreffende landen? “Het is lastig het percentage vrouwen in de politiek te vertalen naar de positie van vrouwen in de rest van Nederland”, zegt Marysha Molthoff, woordvoerder van het College van de Rechten van de Mens. “Je hebt altijd sectoren waar het goed gaat wat betreft de gelijkheid tussen mannen en vrouwen en sectoren die het minder goed doen.”
De genderranglijst van het World Economic Forum zegt niets over de levensstandaard van vrouwen (en mannen) in deze landen. Hoewel Saoedi-Arabië qua aantal vrouwen in de politiek redelijk op het wereldwijde gemiddelde ligt, mochten sommige Saoedische vrouwelijke kandidaten tijdens de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2015 niet eens hun eigen speech houden. Zij werden vertegenwoordigd door een man of mochten alleen hun zegje doen vanachter een scheidingswand. Ondanks hun aandeel in de politiek, hebben vrouwen in Saoedi-Arabië nog steeds bitter weinig rechten ten opzichte van mannen.
Ook het splinternieuwe kabinet Rutte-III slaagde er niet in evenveel mannelijke als vrouwelijke bewindslieden aan te stellen. Waar de Franse president Macron en de Canadese premier Trudeau kozen voor een 50/50 verdeling, volgde Rutte deze trend niet. “Bijzaak”, vond Rutte de gelijke man-vrouwverdeling in zijn nieuwe kabinet. Hij ging voor “de juiste persoon op de juiste plek”, vertelde hij het AD. Van de zestien ministers en acht staatssecretarissen in kabinet Rutte-III, zijn er tien vrouw.
Wat zeggen de cijfers dan wel?
Meer vrouwen in de politiek betekent dus niet automatisch dat vrouwen het dan ook beter hebben dan in landen waar minder vrouwen op politieke posities zitten. Toch is meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen in de politiek uiterst belangrijk voor het promoten van gendergelijkheid in een land, vindt Majeste Nkundimfura van de Rwandese NGO Empower Women. “In sommige Rwandese kringen klampen mensen zich vast aan de traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen. Het idee dat vrouwen minder waard zijn, verander je niet zomaar. Maar het besluit om meer vrouwen op hoge politieke functies te introduceren, heeft het publieke bewustzijn omtrent gendergelijkheid vergroot. Mensen gaan anders denken over de potentie van vrouwen op besluitvormingsposities. In het Rwandese parlement zijn vrouwen nu in de meerderheid. Deze positie kunnen ze weer gebruiken om gendergelijkheid in het hele land te promoten.”
Hoewel dit soort percentages dus altijd binnen de context van een land moeten worden gezien, hebben ze wel degelijk betekenis. Uit het lijstje van het World Economic Forum blijkt bijvoorbeeld dat Nederland het op het gebied van gelijkheid in het onderwijs juist goed doet. Jonge vrouwen zijn tegenwoordig zelfs vaker hoogopgeleid dan jonge mannen, blijkt uit onderzoek van het CBS. Toch stromen vrouwen minder snel door naar functies op bestuursniveau. Molthoff: “Wat we in Nederland zien is dat vrouwen in bestuurlijke functies en dus ook in de politiek achterblijven. Lijstjes zoals die van het World Economic Forum laten zien dat we nog veel te doen hebben op het gebied van emancipatie in Nederland”.
Deze site maakt gebruik van cookies om u een optimale bezoekerservaring te bieden en onze site te verbeteren. AccepterenInstellingen
Cookiebeleid
Overzicht cookies op oneworld.nl
We verzamelen via cookies gegevens met het doel de technische werking van de website en uw gebruiksgemak te garanderen. De cookies (kleine tekstbestanden die bij het eerste bezoek aan deze website worden opgeslagen op uw computer, tablet of smartphone) zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt en onthouden bijvoorbeeld uw voorkeursinstellingen. Ook kunnen wij hiermee onze website optimaliseren.
Hiervoor gebruiken wij cookies van Google Analytics, dat het sitegebruik geanonimiseerd registreert en hiervan gegevens opslaat. Met deze gegevens maken wij bezoekstatistieken, op basis waarvan we verbeteringen doorvoeren op onze website. Google Analytics verschaft deze geanonimiseerde data aan derden indien wettelijk verplicht, of als deze derden de data namens Google Analytics verwerken. Door gebruik te maken van deze website geeft u toestemming voor deze anonieme gegevensverwerking door Google Analytics.
Daarnaast gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn.
Via deze cookiebalk krijgt u de mogelijkheid om de cookies te accepteren of de instellingen aan te passen. Onder 'Overige cookies' kunt u diverse cookies van externe diensten (zoals youtube, facebook, vimeo) uitzetten.
Een opt-out van Google Analytics op deze website kan via deze link.
Mocht u hierover vragen hebben, kunt u mailen naar: lezers@oneworld.nl
Op deze site gebruiken we functionele cookies van WordPress en WooCommerce. De cookies van WordPress zorgen ervoor dat de website beter kan worden gebruikt door bezoekers. Deze cookies zorgen er bijvoorbeeld voor dat u kunt zien of u bent ingelogd, ze houden ook bij welke individuele voorkeuren u hebt gekozen op uw profielpagina. De cookies van WooCommerce zijn van onze betaalde diensten (Vriendenabonnement, Vacaturebank, Partnernetwerk, Online agenda) en zorgen ervoor dat producten worden onthouden tijdens het aankoopproces. Elke aankoopsessie bij WooCommerce bevat een unieke code voor elke klant, zodat er kan worden achterhaald waar de productgegevens voor elke klant te vinden zijn. Deze cookies kunt u niet uitzetten.
In onze artikelen gebruiken wij content van diverse externe diensten. Het is mogelijk om de volgende cookies uit te schakelen. Hiermee wordt deze content niet langer getoond.
Naam cookie
Soort content
youtube_embed
Youtube player embed
vimeo_embed
Vimeo player embed
google_maps
Google maps embed
twitter_widget
Twitter social widget
soundcloud_embed
Soundcloud player embed
instagram_embed
Instagram embed
Daarnaast gebruiken we Google reCaptcha om de website te beschermen tegen bots. Ook dit kan hier uitgezet worden, maar formulieren die hiervan gebruik maken kunnen dan niet ingediend worden