Pierre Hupperts, onafhankelijk voorzitter van het convenant, reageert verontwaardigd op de kritiek die de Schone Kleren Campagne gisterochtend uitte. Vlak voor de presentatie van het convenant (een overeenkomst, red.), stelt de SKC in een persbericht teleurgesteld te zijn over het gebrek aan concrete doelen en het ontbreken van de financiële onderbouwing. Hupperts: “Er zijn juist enorme stappen gezet. Zo hebben de 35 aangesloten bedrijven uit de kleding- en textielsector toegezegd om de misstanden in hun productieketen te analyseren en op basis daarvan jaarlijks een verbeterplan op te stellen. Dit is een enorme doorbraak.”
Gezamenlijke aanpak
De coalitie van het convenant bestaat uit de Nederlandse brancheorganisaties VGT, Modint en Inretail, de vakbonden FHV en CNV, de maatschappelijke organisaties Solidarid, UNICEF, de Landelijke India Werkgroep, Stop Kinderarbeid Coalitie, Stichting Vier Voeters en de overheid.
Pijnpunten
De overeenkomst, die in september in werking is gezet, heeft twee doelen: enerzijds om risico’s en problemen zoals de schending van het recht op leefbaar loon en vakbondsvrijheid binnen de sector op te sporen en anderzijds om met de bedrijven tot een gezamenlijke oplossing te komen voor die problemen.
Hupperts: “De afgelopen maanden hebben we met de sector zelf gekeken naar de pijnpunten en wat we daar vervolgens mee kunnen doen. Zo hebben we afgesproken te werken aan de bestrijding van discriminatie, kinder- en dwangarbeid en het terugbrengen van het gebruik van water, energie en chemicaliën. Samen met een brede coalitie bestaande uit brancheorganisaties, maatschappelijke organisaties en bedrijven uit de sector hebben we dit vastgelegd in het convenant.”
Foto: Still documentaire The True Cost
Bedrijven mogen zelf bepalen
Volgens de Schone Kleren Campagne is het een goed initiatief maar ontbreken concrete punten in het plan. “Tijdens de onderhandelingen, waar wij een tijd bij betrokken zijn geweest, hebben we een aantal keer aangedrongen om tot concrete doelen te komen”, verklaart Tara Scally van de SKC.
“Wij hebben destijds voorgesteld dat bedrijven zich ten doel zouden stellen om binnen vijf jaar het gat tussen het huidige loon van kledingarbeiders en een leefbaar loon te overbruggen, op een door de bedrijven zelf te kiezen manier. Maar dat wilde de kledingbranche niet. Uiteindelijk hebben we ons teruggetrokken toen bleek dat het helemaal aan de bedrijven zelf werd overgelaten. Zo is het aan de merken zelf om te bepalen welke risico’s er in hun fabrieken zijn en op basis daarvan stellen ze een eigen plan op.”
Minister Ploumen zette gisteren als een van de eersten haar handtekening onder het convenant. Foto: Flickr
Leefbaar loon
Hupperts erkent dat er nog geen duidelijk afspraken zijn over een leefbaar loon of vakbondsvrijheid voor de textielarbeiders. “Het is nu nog niet mogelijk om tot een leefbaar loon te komen omdat het collectief geregeld moet worden, en dat kost tijd. Voor elk bedrijf moet je nagaan in welke fabrieken zij produceren, in sommige fabrieken wordt soms kleding voor meer dan twintig merken geproduceerd. Kom dan maar eens tot een besluit.”
De Schone Kleren Campagne weet als geen ander hoe lastig het is om dit soort punten als vakbondsvrijheid of eerlijke lonen te kunnen bewerkstelligen, stelt Scally. “Maar het moet natuurlijk wel de ambitie zijn van zo’n plan. En dat zien wij nu te weinig terug.”
Resultaatgebonden afspraken
Als voorbeeld van hoe het niet moet verwijst Scally naar het Plan van Aanpak verduurzaming Nederlandse Textiel- en kledingsector 1.0. “Dit Plan zou tot concrete acties en verbeteringen gaan leiden. Maar ruim twee jaar later bleek er van dit groots aangekondigde plan nauwelijks iets uitgevoerd te zijn. De 120 bedrijven die meewerkten wilden wel goede sier maken door het plan te ondertekenen, maar wilden het vervolgens niet doorzetten in de praktijk.”
Volgens de Schone Kleren Campagne dreigt dit nu weer te gebeuren. “Je moet resultaatgebonden afspraken maken, zoals bij het Bangladesh-akkoord. Toen werden duidelijke afspraken gemaakt over minimale veiligheidsnormen in de fabrieken. Dan voorkom je dat bedrijven zich achter zo’n convenant gaan schuilen zonder dat er concreet iets veranderd voor de arbeiders.”
Nog geen handtekening
Hupperts vindt het een onterechte vergelijking, en wijst erop dat het bij het Plan van Aanpak ging om een initiatief vanuit de branche zelf, terwijl er nu vier verschillende partijen om de tafel zitten. “De tekst barst van de doelstellingen en verbintenissen. Als dat voor de Schone Kleren Campagne niet genoeg is, dan jammer.”
Hoewel de SKC benadrukt nu geen handtekening onder het convenant te willen zetten, sluit de organisatie niet uit zich in de toekomst wel aan het plan te willen verbinden. “Het convenant kan een doorbraak gaan betekenen. Maar dan moet het niet in het papierwerk blijven zitten. Er moet concreet iets gebeuren waar de mensen op de werkvloer ook echt iets aan hebben. We volgen de ontwikkelingen rond het convenant met grote belangstelling.”