Beheerplan oerbos Bialowieza in de maak

Het team van de Poolse minister Szyszko van Milieu gaf natuurbeschermers en burgers 4 werkdagen om op die uitgangspunten te reageren. De reacties die gepubliceerd werden door burgerorganisaties en wetenschappers logen er niet om. In het document staan veel fouten en inhoudelijke missers en het lijkt vooral een poging om wetsartikelen, verdragsteksten en wetenschappelijk bewezen feiten te laten passen bij het wereldbeeld van een minister die kap en jacht als hoogste goed ziet.

Lees hier wat we al eerder schreven over de ontwikkelingen rond de kap van het laatste Europese oerbos.

Geschiedenis

Eerder al en telkens weer probeert minister Szyszko te bewijzen dat de lokale bevolking de hoeder van het bos is en een essentiële rol heeft gespeeld in haar vorming. De lijst van uitgangspunten staat ook weer vol met pogingen om de lokale bevolking alle ruimte te geven. Met het ruimte geven aan die lokale bevolking bedoelt de minister in het algemeen aan de lokale bevolking als houthakkers en jagers. Het toerisme vindt de minister niet zo’n belangrijke tak van sport blijkt ook wel uit zijn eerdere acties als het opstellen van een nieuwe jachtwet die de waarschijnlijkheid van dodelijke jacht ongelukken waarin wandelaars het slachtoffer worden alleen maar vergroot. Maar als we naar de feiten kijken is het eerder zo dat het woud als relict in haar huidige toestand is overgebleven eerder ondanks dan dankzij de lokale bevolking.

Mensen als natuur

Traditioneel is de menselijke betrokkenheid bij natuurgebieden waar de menselijke invloed zeer beperkt was een groot probleem. Dit speelt niet alleen in Polen maar ook in de oerwouden van Brazilië en in onze eigen Oostvaardersplassen. Maar de minister kan moeilijk nog beweren dat de lokale bevolking rond Bialowieza op natuurlijke wijze van het gebied gebruik maakt, de daar wonende Polen zijn geen Indianen. Tijdens mijn bezoek dit najaar was het een af en aan rijden van zware houttransporten. Een aantal keer mocht ik het kabaal van motorzagen horen. Waar in het verleden de techniek (handzagen, boerenkarren) en een lage bevolkingsdruk en beperkte behoefte de invloed van de mens inperkte, is het nu als de minister even tempo maakt binnen 3 a 4 jaar helemaal gedaan met het laatste oerbos van Europa. Poolse natuurbeschermings-wetenschappers stellen dat het juist de beperkte ingerentie van de mens is geweest die het gebied zo waardevol heeft gemaakt. Wat er gebeurt als je de mens in Europa de vrije hand geeft kunnen we al in de rest van Europa zien.

Onnatuurlijke dieren

Verbazingwekkend is dat de minister een aantal dieren vooral insecten veroordeelt tot onnatuurlijkheid. Bijzonder is het hoe wordt verondersteld dat letterzetterkevertjes als schadelijk en niet natuurlijk worden beschouwd, sterker nog ze worden in het officiële document benoemd als ecologische katastrofen. Ook wordt in het document gesuggereerd dat beheer van de wisenten populatie wegens mogelijke ziekten noodzakelijk is. Dat bewezen is dat het vooral het bijvoeren en het contact met huis runderen is wat er voor zorgt dat de dieren last krijgen van longwormen en TBC wordt niet in de overweging genomen. Het gebruik van grote delen van het bos als regulier productiebos en het daar oogsten van hout en planten van elders gekweekte bomen wordt ondertussen juist niet als bedreiging gedefinieerd. Zowel wetenschappers als natuurbeschermers hebben ernstige kritiek op de lijst van uitgangspunten.

Inspraak

Minister Szyszko gunt lokale, nationale en internationale natuurbeschermings-organisaties als Greenpeace, ClientEarth, WWF en Stichting Wild Polen amper toegang tot de planningsprocedure. De 4 werkdagen die er nu waren om commentaar te leveren op het document met uitgangspunten, is hiervan een wel heel direct bewijs. Wel wordt er alle ruimte gegeven aan de vertegenwoordigers van de gemeenten Hajnowka en Bialowieza die het woud vooral willen exploiteren. Die hadden eerder al veel inspraak gehad in het formuleren van het beschermingsplan en krijgen nu opnieuw veel ruimte. Het is volgens de natuurbeschermers echter vooral duidelijk dat het telkens weer uitstellen van het maken van een investeringsplan voor het toerisme, de lokale bevolking en dus ook de lokale overheden, terug werpt op de wens het oerbos te kappen.

Loekasjenko

Ondertussen moet minister Szyszko straks in gesprek met de vertegenwoordigers van de Wit-Russische overheid en dus van president Loekasjenko. Er is het voornemen dat dat in de bilaterale Pools-Wit-Russische Milieu-commissie gaat gebeuren. De Wit-Russische overheid zet qua natuurbescherming veel steviger in dan de Poolse. In Wit-Rusland is het hele bos eenvoudig weg een natuurreservaat. Het is vreemd om je te bedenken dat het behoud van het laatste Europese oerbos, nu wel eens afhankelijk zou kunnen worden van de nukken van, wat nog niet zo lang geleden, de laatste dictator van Europa leek te zijn. Op de 41ste sessie van het UNESCO comité in Kraków in Polen deze zomer zal er geoordeeld worden over de inspanningen van de minister. 
____________________________________________________

Oproep!

Er komen de komende tijd een aantal bijeenkomsten waar we opnieuw graag bij willen zijn. Omdat mogelijk te maken, blijven we onze artikelen over het laatste oerbos crowdfunden. Vind je het belangrijk dat OneWorld de vinger aan de pols houdt? Dan kun je via dit donatieformulier een bijdrage leveren.
_______________________________________________________