Wij zijn Ruby en Tara, twee Amsterdamse net-dertigers in een zoektocht naar verantwoorder leven. Velen zijn ons al voorgegaan, maar wij zijn nu eenmaal wat langzamer dan de rest. We wikken en wegen tussen eco, bio, fair trade, duurzaam, gezond, goed voor lokale middenstand of juist eerlijk ten opzichte van de rest van de wereld. Dit noemen we het quinoa-dilemma: denk je eindelijk iets gevonden te hebben dat aan alle criteria voldoet; blijkt half Bolivia zélf geen quinoa meer te kunnen betalen door de enorm gegroeide export. We schrijven wekelijks over onze ervaringen en overwegingen.
No escape
Lijkt het maar zo of begint de duurzaamheidsgekte door te dringen tot het grote publiek? Iedere dag lezen we er over: advocaten strijden voor erkenning van ‘ecocide’ als misdrijf tegen de menselijkheid om zo de aarde te beschermen, er worden verpakkingsvrije winkels geopend en er komen steeds meer elektrische auto’s op de markt. Creatievelingen verzinnen oplossingen om uit koffieprut paddenstoelen te kweken of van hennep modieuze kleding te maken en onze eigen vrienden hebben ineens een wormenbak in de kamer staan, wassen hun haar niet meer of kopen online een verantwoord vleespakket van gelukkige Nederlandse koeien. We echt moeten geloven aan duurzamer leven. De keuzes die we maken, de producten en diensten die we afnemen moeten bewuster, verantwoorder geproduceerd en mens-, dier- en milieuvriendelijk. En dan moeten we in deze zoektocht ook nog tussen de regels doorlezen van de mooie woorden en beloftes van bedrijven en producenten. Zijn zij net zo verantwoord als ze ons doen geloven?
Met al het geld dat we als consument uitgeven bepalen wij welke producten, merken en instellingen bestaansrecht hebben. Willen we dat plofkippen uit de schappen verdwijnen? Dan kopen we ze niet meer (en nu echt!). Willen we geen kleding meer die geproduceerd is door vrouwen en kinderen in overvolle fabrieken onder twijfelachtige arbeidsomstandigheden? Dan geen achterlijk goedkope kleding meer of merken die bekend staan om hun slechte productieproces en arbeidsomstandigheden (dat dit nog niet zo klip-en-klaar is, daarover later meer).
De IBAN onthullling
We beginnen met een belangrijke spil in dit geheel: je kunt je salaris wel heel bewust uitgeven en volgens het consuminder-principe überhaupt minder kopen, nog steeds moet je je geld ergens stallen. En juist daar is nog weinig aandacht voor. Tot voor kort wisten we van elkaar niet eens bij welke bank we – al sinds de eerste kinderrekening of florijnenvloot – ons geld onderbrachten. Eigenlijk sinds die vermaledijde IBAN-code is ingevoerd zie je – geluk bij een ongeluk – bij elke overboeking direct de pijnlijke waarheid onder ogen. NLXXABNA of NLXXINGB: ook wij kunnen niet ontkennen dat we onze eerlijk verdiende euro’s tegen een schamel rentepercentage van 0,6 bij een van de grote banken hadden ondergebracht. Gelukkig besteedt de Eerlijke Bankwijzer aandacht aan verschillende onchristelijke doelen waarin onze banken (direct of indirect) investeren: wapenhandel, onkiese regimes, aardgas, olie en kernenergie en bio-industrie. En dan hebben we het nog niet eens over het beleid aangaande arbeidsvoorwaarden, mensenrechten, de misstanden in de financiële sector en de bonuscultuur. Allemaal niet best, wij willen juist dat onze bank investeert in groene energie, duurzame projecten en onderwijs.
Daarom stappen we over, naar Triodos en ASN. En dat is in eerste instantie heel makkelijk: online aanmelden, een rekening openen, wat formulieren invullen, opsturen en de overstapservice regelt de rest. Er komt een stroom papierwerk binnen (niet bijzonder duurzaam) en we moeten goed opletten dat we geen stap overslaan en meteen ook onze verzekeringen en credit cards bij de oude bank weghalen. Enigszins teleurstellend is de matige interesse die onze oude banken tonen in onze beweegredenen voor de overstap, maar het is gelukt. Stap één richting een betere wereld.