Het quinoa-dilemma deel 3: wie mooi wil zijn moet vervuilen en uitbuiten?

We willen een eerlijke wereld, een beter milieu en wereldvrede. Maar ondertussen ook glanzend haar, rode lippen en leuke outfits. Gaat dat samen? Kunnen we vertrouwen op keuzes van winkelketens en cosmeticafabrikanten? Zijn er verantwoorde en betaalbare producten of moeten we make-uploos en in vilten gewaden door het leven?

Plastic fantastic

Eerste onprettige ontdekking: onze shampoo, lipgloss, mascara én kleding bevatten microplastic. Tijdens het badderen en wassen komen deze deeltjes in het afvalwater terecht, zorgen voor ‘plastic soep’ in de oceanen en belanden in de voedselketen en uiteindelijk dus in ons lichaam. Met Beat the Microbead checken we welke producten plastic bevatten en welke we daarvan kunnen mijden, maar behalve het microplastic blijkt er nog veel meer om voor op te passen.

We beginnen met de vraag wat we werkelijk nodig hebben. Er bestaan zoveel overbodige producten dat het bijna lachwekkend wordt, als het niet zo treurig zou zijn dat mensen het blijven kopen. Neem nu zoiets idioots als Lactacyd: waarom wordt dit vrouwen aangepraat? Gelukkig heeft de reclamecodecommissie de makers hiervan op de vingers getikt voor misleiding: alleen water is wél voldoende om je ‘intieme delen’ te reinigen.

Dress to impress

Goedkope wegwerpkleding van beruchte ketens kan niet meer. Maar er zijn ook twijfelgevallen. H&M profileert zich als ‘gewetensvol’ en bewust en toch zagen we in deze indrukwekkende documentaire een andere kant: de ‘Conscious Collection’ blijkt in dezelfde fabriek gemaakt als de reguliere collecties, waar werknemers tot 80 uur per week werken. En het Zweedse modehuis breidt uit naar Ethiopië, omdat lonen daar nóg lager liggen dan in bijvoorbeeld Bangladesh.

Behalve mensonvriendelijk is de goedkope kleding ook niet milieuvriendelijk: 20 procent van de pesticiden komt van katoenproductie. Biologisch katoen dan? En dan niet verbouwd door Turkse kinderen die in de volle zon 12 uur per dag hun ouders een handje helpen. Misschien is vezelhennep een alternatief: er is minder water voor nodig, pesticiden zijn overbodig en hennep groeit gemakkelijk in Europa (dus minder transport-CO2). Alleen kost een hennep T-shirt meteen 70 euro. Worden ‘duurzame’ keurmerken soms ook gebruikt om de prijs op te drijven? Stel dat we alleen nog biologisch geproduceerde kleding kopen uit landen met goede arbeidsomstandigheden, of alles tweedehands, hebben wij dan massale werkloosheid in Azië op ons geweten?

Via de website Rank a Brand zie je hoe kledingwinkels en merken beoordeeld worden op duurzaamheid. Een goed idee waar je blind op zou willen vertrouwen, maar deze ‘ranking’ zorgt nog voor onduidelijkheid, vaak wordt een oordeel gegeven ‘omdat slechts beperkt informatie wordt verschaft over een duurzaamheidsbeleid’. Betekent dit dat een bedrijf met een gigantisch marketingteam er beter vanaf kan komen?

Natuurlijk kun je niet iedere aankoop checken in apps en op reclamecodes. Alle ingrediënten googlen blijkt ook nog niet makkelijk. Wel laten we vele shirts voor een tientje hangen voor eens een duurzaam exemplaar. We hoeven niet vijf verschillende haarcrèmes en tientallen potjes nagellak te hebben. Consuminderen it is!

Lees hier het quinoa-dilemma deel 1 en deel 2.