Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Zondag 7 januari won hij nog een Golden Globe voor beste acteur in een comedyserie voor zijn Netflix-hitserie
Master of None, een week later werd Aziz Ansari (34) het onderwerp van een verhitte discussie over seksuele grensoverschrijding. Op de Amerikaanse website
babe.net verscheen
een stuk waarin ‘Grace’ (23, pseudoniem) vertelt hoe Ansari tijdens een date haar grenzen meermalen overschreed. Ze beschrijft onder andere hoe hij meer dan een keer zijn vingers in haar keel duwde terwijl ze dat niet wilde, hoe ze zich onder druk gezet voelde om hem te pijpen, en hoe hij haar lichaamstaal en gezichtsuitdrukking negeerde (of simpelweg niet goed las).
Eigen schuld
De reacties volgden razendsnel: in persoonlijke blogs, op Twitter, en in opiniestukken in voornamelijk Amerikaanse media. Wat opvalt: hoewel de geloofwaardigheid van de publicerende website babe.net
hier en daar wordt betwijfeld, wordt Grace in bijna alle reacties op haar woord geloofd. En dat is gek genoeg het pijnlijke: ook in stukken waarin de verantwoordelijkheid voor het verloop van de avond onterecht
volledig bij Grace wordt gelegd (lees: ze had niet mee moeten gaan naar z’n appartement, ze had hem nooit moeten pijpen) wordt ze geloofd, maar alleen maar omdat de situatie in die artikelen wordt geïnterpreteerd als ‘gewoon een teleurstellende date’ met ‘slechte seks’. Kortom: kennelijk hoort dit erbij als je als vrouw met mannen date.
En hoe verschrikkelijk ook: daar zit een kern van waarheid in.
Helaas heb ik teveel verhalen gehoord van vrouwen die net zoiets als Grace hebben meegemaakt (meestal meer dan eens) om nog te geloven dat zulke gebeurtenissen uitzonderingen zijn. Ze zijn de norm. Maar dat betekent nog niet dat het normaal is. Want net zolang pushen en zeuren tot iemand toegeeft, is geen vrije seks. Het is seksuele dwang. Oók als we het niet direct als zodanig herkennen – juist dat gegeven maakt het bespreken van verhalen als dat van Grace zo belangrijk.
“
“Het is de norm. Maar dat betekent nog niet dat het normaal is.”
Maak enthousiaste seks de norm
Maar had Grace niet meteen ‘nee’ moeten zeggen toen ze zich niet comfortabel voelde om te kunnen spreken van grensoverschrijding? Zo simpel is dat niet. In elk aspect van het leven wordt jongens aangeleerd:
don’t take no for an answer. Ga voor je doel, geef niet op,
no matter what.
Zelfs al had Grace direct nee gezegd, dan is er geen enkele garantie dat Ansari dat zou hebben geaccepteerd. Sterker nog: na drie kwartier waarin ze meermaals zijn hand had weggeduwd en had gevraagd of hij het rustiger aan wilde doen, duwde hij nóg een keer z’n vingers in haar keel. Bovendien: soms is een ‘nou, vooruit dan maar’ minder traumatiserend en vermoeiend dan je ‘nee’ ontelbare keren te moeten herhalen, zoals Erika Price ontzettend raak beschrijft in dit ervaringsverhaal.
“
“Al zou vragen voor ongemak zorgen: iemands grenzen overgaan lijkt me een beroerd alternatief”
Erkennen dat nee zeggen niet altijd lukt, is trouwens verre van stellen dat vrouwen geen
agency – de capaciteit om zelf te handelen – hebben, zoals wordt gesuggereerd in
dit stuk in de New York Times. Maar als we het dan toch over
agency hebben: wat is er met die van de man gebeurd? Is hij soms niet in staat te zorgen dat hij zeker weet dat de vrouw met wie hij is zich prettig voelt? En mannen: waarom zou je doorgaan als je twijfelt? Wat is er leuk aan seks zonder wederzijds enthousiasme?
Natuurlijk, soms zijn dingen simpelweg niet van iemands gezicht af te lezen. Soms is lichaamstaal onbegrijpelijk. Maar dan vraag je maar of iemand oké is, of iemand er zin in heeft, of iemand wil dat je doorgaat. En tegen wie nu denkt dat vragen de stemming verpest, zeg ik: onzin. Vragen kan geil zijn. Vragen kan sexy zijn. En al zou het voor ongemak zorgen: iemands grenzen overgaan en je dat pas later realiseren lijkt me een beroerd alternatief.
Confronterende herkenbaarheid
Volgens
sommigen had het Ansari-verhaal nooit mogen worden gepubliceerd, omdat het niets te maken heeft met enige wettelijke definitie van aanranding of verkrachting. Een bizar argument: alsof media alleen mogen berichten over zaken die volgens de letter van de wet strafbaar zijn. Volgens
anderen raken de ‘echt belangrijke zaken’ ondergesneeuwd door ervaringen als die van Grace te publiceren. Ook nonsens. Het is juist essentieel dat dergelijke verhalen worden verteld, zodat er een gesprek op gang komt over de vele vormen die seksuele grensoverschrijding kan aannemen.
Bij mij kwam het stuk keihard binnen. Deels vanwege de vele vergelijkbare verhalen van vrouwen in m’n directe omgeving. En deels omdat ik er mijn jongere zelf – tot op zekere hoogte – in herken. Ik zou willen dat ik als tiener beter had geweten. Dat ik begreep dat seks niet iets is dat je als jongen van een meisje krijgt omdat je lief voor haar bent. Dat ik wist dat het niet romantisch is om te blijven proberen na een afwijzing, ook al wordt dat je wel door elke romantische comedy ooit verteld.
Het is de hoogste tijd om jonge jongens andere dingen te leren. En mannen, ik hoop dat jullie net als ik in de spiegel durven te kijken.
