Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Wat goed, weer een merk dat zich inzet voor diversiteit en inclusiviteit! Of nee, eigenlijk: een merk dat waarschijnlijk bang was stoffig te worden en een momentje in de spotlights wel zag zitten. En wat is tegenwoordig hot,
trending en garantie voor minstens een week gespreksstof? Juist, de term ‘genderneutraal’.
Het AD kopte: ‘Always stapt over op genderneutraal maandverband’ en heel ons land raakte volledig in paniek. Dat komt vooral doordat mensen niet de tijd nemen om verder te lezen, en gelijk dachten: wat gebeurt er nu met ons (plotseling) zo dierbare maandverband? Welnu: het vrouwelijke Venus-symbool wordt van de verpakkingen gehaald. Dat is alles. Een nieuwe wereldoorlog is afgewend, we kunnen rustig ademhalen.
Een baarmoeder maakt een mens nog geen vrouw
“
Er zijn mensen die zich niet identificeren als vrouw maar wel geboren zijn met een baarmoeder die hen laat menstrueren
De algemene gedachte was: alleen vrouwen worden toch ongesteld? Dan kan dat symbool toch ook gewoon blijven staan? Nee, want wat veel mensen vergeten en eigenlijk niet eens willen weten, is dat een menstruatie van een mens nog geen vrouw maakt. Menstrueren gaat voorbij aan gender. Ja, er zijn (transgender) mannen die ongesteld worden. Er zijn mensen die zich niet identificeren als expliciet man of vrouw maar wel geboren zijn met een baarmoeder die hen laat menstrueren.
Voorvechters van transgenderrechten drongen al lange tijd aan op verandering van de verpakking. Het is natuurlijk onwijs fijn en attent dat een groot merk als Always rekening wil houden met die groep transgender mannen en non-binaire personen. Zij zijn namelijk een kwetsbare groep en menstrueren kan voor hen extra vervelend zijn, omdat het bij veel van hen genderdysforie 1oproept. Als een verpakking dan ook nog door middel van Venus-symbolen moet benadrukken dat een product ‘alleen voor vrouwen’ bedoeld is, kun je je voorstellen dat dat ongemakkelijke en vervelende situaties creëert.
Menstruerend mens
Als non-binair persoon word ik al vaak zat geforceerd in de binaire hokjes die wij kennen in onze maatschappij: man of vrouw. Maar als non-binair persoon voel ik mij in beide hokjes niet prettig. Helaas heeft Moeder Natuur mij wel opgezadeld met een baarmoeder, en daardoor word ik zo nu en dan ongesteld. Om de kliederboel te minimaliseren, gebruik ik maandverband. In principe gooi je de verpakking gewoon weg, maar het is toch fijn dat je er niet telkens aan wordt herinnerd dat het product dat je eigenlijk gedwongen gebruikt, bedoeld is voor vrouwen. Een vrouw, dat ben ik niet. Maar menstrueren doe ik wel.
De lhbti+-gemeenschap als marketingstrategie
Ik wil er graag van uitgaan dat Always met deze verandering goede bedoelingen heeft, maar de manier waarop het merk die verandering aanpakt doet helaas anders vermoeden. Wat het merk doet is eigenlijk een voorbeeld van een heel moderne en problematische marketingstrategie: ‘Laten we het reële belang van een kwetsbare groep gebruiken om aandacht in de media te winnen. Positief of negatief, aandacht is aandacht en zo is ons merk het gesprek van de dag.’
“
Als Always écht rekening had willen houden met deze kwetsbare groep, had de verandering van de verpakking stilletjes moeten gebeuren
En het werkt: Always staat volop in de schijnwerpers. Maar er komt nu ook heel publiekelijk aandacht voor lastige, persoonlijke privékwesties van de mensen over wier rug dat gebeurt. Als Always écht rekening had willen houden met deze kwetsbare groep, had de verandering van de verpakking stilletjes moeten gebeuren. Door zo openlijk de aandacht op te zoeken, lokt het merk juist reacties uit. Die reacties zijn vaak negatief, en gericht op transgender mannen en non-binaire personen. Zij krijgen de volle laag over zich heen. Anonieme Facebook-ridders laten maar wat graag
van zich horen (let op: transfobe reactie). De meest gehoorde reactie: “Er wordt tegenwoordig veel te veel rekening gehouden met een kleine groep waar wij ons als grote groep maar weer voor moet aanpassen.”
Genderneutraal betekent: laat mensen kopen wat ze willen
Het is natuurlijk bizar dat tegenwoordig op bijna elke verpakking de woorden ‘voor vrouwen’ of ‘voor mannen’ staan. Betekent dat dat je als vrouw geen
tandpasta of
thee ‘voor mannen’ mag gebruiken of drinken? Raak je als man absoluut geen ‘vrouwen’-zeep aan? Het is hoe dan ook goed dat Always besluit de symbolen van hun verpakkingen te verwijderen, maar om je product dan direct het stempel ‘genderneutraal’ te geven?
“
Ik neem aan dat vrouw-zijn meer is dan ongesteld worden
Zo’n stempel is nergens voor nodig. Laat alle mensen, los van hun gender, kopen wat ze willen kopen en gebruiken wat ze willen gebruiken. Dat is genderneutraal genoeg.
Genoeg mensen denken zelfs daar overigens anders over. De radicale feminist Julie Bindel schreef bijvoorbeeld: “Het verwijderen van het vrouwelijke symbool op de verpakkingen van maandverband is in feite een ontkenning van het bestaan van vrouwen.” Maar hebben vrouwen dan zo’n bevestiging nodig (op nota bene maandverbandverpakkingen) om zich vrouw te voelen? Ik neem aan dat vrouw-zijn meer is dan ongesteld worden. Maar hé, wie ben ik?
* Omdat Nanoah zich noch man, noch vrouw voelt, verkiest hen het genderneutrale ‘hen’ (in bezittelijke vorm: ‘hun’) boven hij of zij.
