De Pride is er niet om je slechte imago op te krikken

Toch voel ik me ook ongemakkelijk bij het zien van Pride-uitingen, omdat ik steeds vaker zie hoe mijn homoseksuele identiteit, en die van vele anderen, gekapitaliseerd wordt. Het is een vorm van schijntolerantie die bestaat ten behoeve van het ‘goede’ imago van grote organisaties.

Toen ik vorig jaar rond de Pride met de auto Amsterdam uit reed, zag ik langs de snelweg een Shell-tankstation gedecoreerd met regenboogvlaggen en een banner met de tekst: “Welkom bij Shell. Iedereen.” Dit geeft precies de ongegronde toe-eigening van de Pride weer. Naast het feit dat Shell letterlijk niks heeft bijgedragen aan de emancipatie van queers in Nederland, is het bedrijf berucht om zijn uitbuitende buitenlandse beleid. Met name het verpesten van de Nigerdelta en het uitbaten van werknemers in diezelfde delta haalde al meerdere malen het nieuws. De queer gemeenschap is historisch gezien juist een gemeenschap die strijdt tegen uitbuiting.

Nog zo’n club is de VVD – of breder getrokken: de regerende coalitie en de uitvoerende ministeries – die al jaren een anti-immigratiebeleid voeren en verantwoordelijk zijn voor het terugsturen van vele homoseksuele vluchtelingen. Zodra de Pride begint, zijn ook zij plotseling in de feeststemming. In 2018 werd besloten dat de verhalen van homoseksuele vluchtelingen ‘authentiek genoeg’ moeten zijn. Zo niet, dan kan er zomaar een enkeltje worden geboekt naar het vaak homofobe en gevaarlijke thuisland. Bespaar ons deze hypocrisie.

ING, het ministerie van Defensie en de Amsterdamse Brandweer zijn voorbeelden van bedrijven en instanties die niks bijdragen aan de emancipatie van queers, en vorig jaar wel een plek kregen in de botenparade van de Pride. Het zijn bovendien bedrijven en instellingen die de hoge inschrijfkosten voor de parade gemakkelijk kunnen betalen. Dat geldt niet voor tal van kleine queer organisaties, die juist wel gewenste deelnemers aan de Pride zouden zijn. In 2017 waren slechts 38 van de 80 boten van organisaties die werk verrichten voor de queer gemeenschap, een schokkend laag aantal.

Deze verschillende manieren van onderdrukking zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en organisaties als de de Roze Leeuw, de ING en Shell veranderen de betekenis van begrippen als ‘pride’, ‘trots’ en ‘tolerantie’, vergelijkbaar met het neoliberal feminism, een vorm van feminisme dat een sterke basis heeft in kapitalisme. Dit is kwalijk, omdat het de betekenis die de queer gemeenschap aan deze begrippen heeft gegeven verdunt. Met het klakkeloos overnemen van deze woorden voor eigen gewin, wordt de boodschap uitgehold.

Bovendien belemmert de hypocriete houding van onder andere Shell, een deel van onze regering, en de De Roze Leeuw de discussie over wat tolerantie tegenwoordig betekent. De eenzijdige opvatting ‘wij-zijn-tolerant’ sluit die discussie, terwijl die juist nu, juist in tijden van intolerantie, opengebroken moet worden. Want laten we eerlijk zijn, in een land waar 29 procent van de bevolking negatieve gevoelens krijgt van het zicht van twee zoenende mannen en in een land waarin queer tieners wordt verteld dat zij vooral hun gevoelens voor zichzelf moeten houden, moeten we ons telkens afvragen of we wel zo tolerant zijn als dat we denken.

The first Pride was a riot is inmiddels een activistische slagzin, en de komende Pride zal voor mij dan ook in het teken staan van die riot, en de trots die ik heb om deel uit te maken van deze prachtige gemeenschap.