Het is een mooi gebaar, maar bij mij kwam het binnen als een mokerslag. Wat betekent een statement als ‘abortus redt levens’ voor iemand als ik, die een abortus-gerelateerd trauma heeft opgelopen? Voor mij is de zin ‘abortus redt levens’ een enorme trigger: ik wil niet voor de zoveelste keer onvrijwillige gedachtes over mijn abortus binnenlaten.
‘Thuis voel je je vast beter’
“Bij het ontwaken uit mijn roes was ik gedesoriënteerd en verward
Emotioneel gebeurt er meer: bij het ontwaken uit mijn roes was ik gedesoriënteerd en verward. Ik voelde me vreselijk, ik moest huilen en had pijn. Ik herinnerde me na een tijdje dat ik al huilde toen ik werd ondergebracht. Terwijl ik daar met enkel een shirt aan en mijn benen in de beugels lag, vocht ik tegen de tranen terwijl de abortusarts onder het mom van smalltalk nog een compliment over mijn opleiding maakte.
Ook herinner ik me dat, zodra mijn brein wakker genoeg was om te denken, ik dood wilde. Ondertussen hoorde ik de persoon die naast mij ontwaakte met opgewekte stem tegen de zuster zeggen: ‘Oh echt waar jóh? Is het al voorbij? Nou wat fijn!’
Terug in de ziekenkamer ontdekte ik een dik en bloedrood verband in de onderbroek die ik nu opeens droeg. Bloed betekent wond, wond betekent dat ik niet meer zwanger ben. Yep, het was voorbij. Mijn embryo behoorde nu tot het medisch afval. Opnieuw tranen. Toen de zuster voor de derde keer aandrong dat ik mij toch veel beter zou voelen als ik thuis was, gooide ik mijn papieren onderbroek weg, kleedde mezelf aan, liep de trap af en zocht naar mijn vriend die beneden op mij zat te wachten.
Ik hoor nergens bij
Alle informatie over PTSS na een abortus die ik vond, bleek al snel pro-life- (oftewel: anti-abortus) propaganda. Ik was niet op zoek naar een gepolitiseerd pleidooi over een zogenaamd ‘post-abortus-syndroom’. Ik had het moeilijk, maar ik stond achter mijn keuze om mijn zwangerschap af te breken. Ik wilde me gewoon weer beter voelen.
“Blijven we de verhalen vermijden waar pro-life-activisten op inzoomen, dan gaat essentiële informatie verloren
Een statement als ‘opluchting is de meest voorkomende emotie bij abortus’, zoals De Bovengrondse verspreidt, voelt als zout in de wond van iemand die tot de minderheid behoort die wél psychische en fysieke problemen aan een abortus overhoudt. De uitspraak maakt de verhalen onzichtbaar die we liever niet horen. Als we in het gesprek over abortus de verhalen blijven vermijden waar pro-life-activisten op inzoomen, raakt essentiële informatie verloren.
Abortus redt levens, maar eindigt niet daar
“Verschillende factoren kunnen ervoor zorgen dat een abortus een traumatische ervaring wordt
Op basis van dit onderzoek zou ik eigenlijk kunnen concluderen dat mijn psychische aandoeningen zowel de reden zijn dat ik een abortus heb ondergaan, als de reden dat ik na mijn abortus met psychische klachten kamp. Maar dat denken is te kort door de bocht, want abortus is veel complexer. Factoren als misbruik, verkrachting of een complex trauma kunnen ervoor zorgen dat een abortus in een traumatische ervaring verandert. Ik probeer bij het lezen van zo’n boodschap te onthouden: mijn trauma is niet mijn schuld.
Ook ik raakte binnen een half jaar na mijn abortus opnieuw ongewenst zwanger. Het voelde alsof mijn huisarts mij slechts veroordeelde en daarbij geen oog had voor mijn mentale en fysieke gezondheid. Een aantal uur na de afspraak met mijn huisarts kreeg ik hoge koorts, de blaasontsteking die ik had opgelopen was inmiddels overgeslagen naar mijn nierbekken. Ik voelde me niet serieus genomen, ik had haar nog verteld over de stekende pijn in mijn zij.
Toen ik later hevig begon te bloeden en vroeg om een echo, werd ik slechts opnieuw doorverwezen naar de abortuskliniek. De plek waar iemand met abortustrauma juist absoluut niet wil zijn. Op de echo was nog niets te zien, maar op de dag van mijn tweede abortus bleek dat ik inmiddels een miskraam had gehad. Er zou veel meer geïnvesteerd moeten worden in goede begeleiding tijdens het proces van ongewenste zwangerschap.
Tegenstrijdige gevoelens bespreekbaar maken
“Pro-choice-activisten moeten de dialoog over de nare gevolgen durven aangaan
De invloed van factoren als omgeving, etniciteit, financiële situatie, een beperking, religie, gender en geaardheid krijgt nog te weinig aandacht. Deze factoren spelen niet alleen een enorme rol bij de mate waarop iemand zich kan veroorloven om zwanger te zijn, ze beïnvloeden ook hoe diegene zich achteraf tot de abortus verhoudt.
Daarnaast is het belangrijk dat jij bewust bent van je gevoelens over de abortus. Is dit bijvoorbeeld de eerste keer dat je een abortus ondergaat? Heb je al kinderen? Hoe is de relatie met de verwekker? Hoe voelde het om in de abortuskliniek een echo te zien? Hoelang was je al zwanger op het moment van abortus? Hoe ga je sinds je abortus om met seks?
Voor het verwerken van een complexe ervaring is de steun van naasten ontzettend belangrijk. Misschien wil je het er liever niet met anderen over praten, maar het is voor je verwerkingsproces belangrijk om in ieder geval zelf bewust te zijn van de antwoorden op vragen als deze. Helaas wordt de complexe samenloop van deze gevoelens te vaak gereduceerd tot het thema spijt.
Het recht op goede nazorg
“Net als een infectie kunnen onverwerkte ervaringen ook gaan woekeren
Want naast het recht op toegang tot abortus, hebben we ook recht op goede zorg ná abortus. We hebben recht op inclusieve en neutrale informatie over abortus. We hebben recht op een publiek gesprek waarin wij eerlijk kunnen zijn over hoe moeilijk zo’n proces is, zonder dat onze fundamentele mensenrechten in gevaar komen. Juist die goede nazorg kan ons beschermen tegen een leven getekend door spijt en schaamte, opgelegd door pro-life-activisten.
- Van Ditzhuijzen, Jenneke, et al. ‘De psychische gezondheid van vrouwen die een abortus meemaken: Resultaten van een prospectief longitudinaal cohort onderzoek.’ Tijdschrift voor Seksuologie 41.1 (2017): 7-14. ↩︎
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand