Hij rolde er zo’n beetje in, zegt hij, terug aan de telefoon als de rust is weergekeerd. “In mijn vorige baan raakte ik tegen een burn-out aan, waardoor ik thuis kwam te zitten. Tijdens gesprekken met vrienden ontdekte ik toen dat ze behoefte hadden aan opvang van hun kinderen. Zo begon het balletje te rollen.”
“Een steekproef van het Kohnstamm Instituut in 2014 leert dat slechts 5 procent van de gastouders man is
Het zal Spanninga een zorg zijn. “Het contact met de kinderen, de vrijheid, even een rondje in de bakfiets met z’n allen, boodschappen doen: werken met kinderen is fantastisch”, zegt hij. Evenmin klaagt hij over zijn salaris. “Misschien vinden sommige mannen het interessant om op een feestje hun glimmende BMW te laten zien of te vertellen over hun zestigurige werkweek en hoeveel nullen dat aan salaris oplevert. Ik zie daar persoonlijk minder waarde in. Ik ben trots op mijn waardevolle bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen en ben erg blij dat ik dankzij deze baan zoveel met mijn gezin kan zijn.”
In verreweg de meeste sectoren werken meer mannen dan vrouwen, laat recent arbeidsmarktonderzoek van het CBS zien. Toch zijn er ook sectoren waarin vrouwen de scepter zwaaien. Met name uitvoerende functies in het onderwijs, de zorg en administratieve functies weten mannen maar niet, of steeds minder, te trekken. Op topfuncties in deze sectoren zijn mannen overigens wel oververtegenwoordigd. In de zorg was er zelfs een afname van het aandeel vrouwen in topfuncties.
Volgens Esther-Mirjam Sent, hoogleraar Economische Theorie en Beleid aan de Radboud Universiteit, zijn salariëring en status de factoren die mannen tegenhouden. Ze pleitte onlangs voor een mannenquotum in het onderwijs en de zorg. Sent legt uit dat het aanzien van een beroep daalt naarmate er meer vrouwen in werkzaam zijn. ‘Het onderwijs en de zorg kampen dus met een imagoprobleem; het zouden vrouwenberoepen zijn, waardoor de mannen die er werken worden gezien als ‘softies’.’
Genderstereotyperingen creëren rolbevestigende patronen en verwachtingen. Het debat over wat dit maatschappelijk betekent wordt al jaren gevoerd. Zie bijvoorbeeld de ‘feminisering van het onderwijs’, de reacties op de reclame van Gillette en de SIRE-campagne over jongens.
De enige man
In campagnes wordt op geen enkele manier geprobeerd het beroep voor mannen aantrekkelijker te maken, constateert Albers. “Het woord ‘verloskundige’ heeft in Nederland een sterk vrouwelijke connotatie. Maar in het Engels is het nog erger; daar heet mijn beroep ‘midwife’.”
“In campagnes wordt helemaal niet geprobeerd om de verloskunde voor mannen aantrekkelijker te maken
“Sommige patiënten eisen dat de mannelijke verloskundige vertrekt uit de bevalkamer
Voor zover mogelijk probeert Albers die wens in te willigen, al kan hij er nog altijd niet aan wennen op deze manier in zijn werk beperkt te worden. Want soms zijn er geen vrouwelijke collega’s beschikbaar, en dan heeft de patiënt geen keuze. “Het voelt wel vervelend dat je in zo’n geval een vrouw moet helpen die jouw hulp eigenlijk niet wil.” Meestal weet hij gaandeweg de bevalling het vertrouwen wel te winnen. “Als je heftige ontsluitingsweeën hebt, heb je ook echt wel andere dingen aan je hoofd.”
Beeldvorming
Meijer vindt het jammer dat zo weinig mannen kiezen voor een baan in het onderwijs. “Mannen – merk ik althans bij mijzelf – zijn beter in staat om pedagogisch verantwoord boos te worden. Juffen blijven soms hangen in het lief oplossen van probleempjes. Ik weet dat veel kinderen ravotten en ouwehoeren gewoon nodig hebben, ze moeten hun energie kwijt. Ik denk dat kinderen door voorzichtig juffengedrag wel belemmerd kunnen worden.”
“De meeste jongens denken dat leerkracht een vrouwenberoep is
Hoe het ook zij, een tekort aan mannen in het primaire onderwijs leidt tot verder ingeroeste traditionele genderpatronen. Meijer: “De meeste kinderen – en dan met name de jongens – denken nu dat kleuterleerkracht, of zelfs leerkracht in het algemeen, een vrouwenberoep is. Dat geeft wel te denken voor de komende decennia.”
Dit artikel verscheen eerder op 5 juli 2019.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
