Influencers, gebruik je podium ten goede

Dat iemand er zulke denkbeelden op nahoudt en zelf naleeft, is zijn of haar eigen zaak. Maar om die ideeën  – humoristisch bedoeld of niet – in een zelfhulpboek op te schrijven, dat vast en zeker gretig aftrek gaat vinden bij een jong en vrouwelijk publiek, maakt het bijzonder kwalijk.

Jamie Li Fo Sjoe heeft een achterban waar je u tegen zegt: bijna 60.000 volgers op Instagram, ruim 40.000 abonnees op YouTube en bijna 10.000 volgers op Twitter. Het boek Sexy, but tired. But sexy is waarschijnlijk vanwege dat grote aantal volgers behoorlijk succesvol: het gaat inmiddels de vierde druk in bij uitgeverij Unieboek en heeft de Bol.com bestsellerlijst behaald.

Vervolgens beschrijft de auteur hoe vrouwen seksueel gezien in kamp ‘normaal’ of in kamp ‘konijn’ zitten. Mannen, daarentegen, zitten volgens haar altijd in kamp konijn. Bij ziekte is het logisch dat je een man het bed uit stuurt, maar in alle andere gevallen moet je als vrouw gewoon zin maken. Hoe? Jamie Li geeft tips: je kunt bijvoorbeeld porno kijken of scenario’s visualiseren.

Jamie Li laat hier een voor haar jonge vrouwelijke publiek cruciale les over het belang van wederzijdse instemming en enthousiasme bij seks liggen, een boodschap die juist in dit #MeToo-tijdperk broodnodig is om aan jongere generaties mee te geven. Bovendien impliceert haar boodschap een wel erg simplistisch manbeeld: mannen zijn klaarblijkelijk altijd geil en dringen zich continu op bij vrouwen.

Ook klinkt in het boek door dat normafwijkende lichamen verstopt of aangepast moeten worden. Zo schrijft Jamie Li in een passage over shapewear2 een ‘shaping-stappenplan’. Stap één is het ‘probleem’ detecteren: “Is het de lubberbuik of is het cellulite? Zijn het misschien hangende kadetten of klotsende dijen?” Bij een alinea over naaktfoto’s adviseert de influencer om een pose aan te nemen die zo slank mogelijk maakt, en na een zwangerschap is het zaak zo snel mogelijk weer af te vallen. Ook lichaamsbeharing bij vrouwen moet het ontgelden: “Van oksel tot poes en van benen tot armen, you need to be soft & glad.”

Niet het hele boek is potentieel schadelijk. Zo geeft Jamie Li handige carrièretips voor vrouwen die in de media willen werken, en deelt ze haar onzekerheid over haar kleine borsten op constructieve en kwetsbare manier.

Jamie Li staat niet alleen in haar functie als rolmodel. Meer online influencers zijn al bekritiseerd wegens het voorschotelen van een traditioneel vrouwbeeld waarbij met name aantrekkelijk-zijn, en de nauwe definitie daarvan, centraal staat. Het ingewikkelde aan deze beroepsgroep is dat uiterlijk een centraal onderdeel van het werk is. Toch zijn er ook influencers op het gebied van beauty en fashion die een positief lichamelijk zelfbeeld en gezonde kijk op seksualiteit stimuleren. Het kan dus wel. Influencers, gebruik je podium alsjeblieft ten goede.