Liefde, acceptatie & veel glitter

Zijn entree zal hij maken in luipaardprintbadpak, gouden glitterstring, een rokje van strookjes leer en een zelf ontworpen beige mantel, afgemaakt met een huizenhoog getoupeerde pruik, een laagje foundation en oudroze lippenstift. Hij werpt een laatste blik in de spiegel in zijn woonkamer, waar een enorm glitterpaard en een reusachtige  glitterdraak staan. Hij maakte ze ooit voor zijn werk – G is etaleur – en wellicht zijn ze nog eens bruikbaar voor een bal dat groter en flamboyanter is dan het ‘minibal’ waar hij vanavond naartoe gaat.

Het is moeilijk voor te stellen als G zijn netkousen rechttrekt op de bank naast de glitterdraak, maar bij zijn ouders in Arizona draagt hij ‘JC Penney-kleren’ – de collectie van een warenhuis dat het beste te omschrijven is als de Amerikaanse V&D. Pa en ma komen uit Mexico en vestigden zich als landarbeider in een Amerikaans dorp met één stoplicht, waar ze vijf kinderen grootbrachten. Gerardo Félix, zoals hij toen nog door het leven ging, vertrok er zodra hij achttien werd. Om te kunnen ademen’, zoals hij het beschrijft.

In 1991 vestigde de documentaire Paris is Burning (te zien op Netflix) voor het eerst echt aandacht op de missverkiezingachtige bals die de ballroom scene kenmerken. Op de dansstijlen, en op de alternatieve familie die de huizen vormen voor gay en transgender tieners van kleur die niet welkom waren bij hun biologische familie en zich ook niet welkom voelden in de witte homogemeenschap. Zwarte queens wonnen nooit bij de bestaande dragshows in New York, dus startte een van hen haar eigen bal.

Dodelijk geweld treft onevenredig veel transgender vrouwen van kleur, schrijft lhbti+-organisatie Human Rights Campaign op haar website. Een mix van racisme, seksisme, homofobie en transfobie zorgt ervoor dat deze groep basisbehoeften – werk, huisvesting, zorg – worden ontzegd. Dat maakt ze extra kwetsbaar. Enkele slachtoffers waren bijvoorbeeld dakloos omdat ze als transgender geen huis konden vinden.

Soms is dat op hakken, vanavond draagt hij sneakers en jeans. Zijn handen cirkelen op housemuziek razendsnel om zijn hoofd, hij demonstreert het perfecte ‘eendenloopje’ dat bij vogue hoort en etaleert zijn elastische spieren als hij soepel achterwaarts op de grond valt in een andere karakteristieke vogue-beweging. De juiste blik is een belangrijk onderdeel van het optreden. Labeija laat zelfs zijn tanden zien in een battle met Mariah Revlon. G kijkt van een afstandje toe. De twee op de vloer zijn dan wel lid van House of Labeija en House of Revlon, maar hij kent hen goed. Ja, je kunt bevriend zijn met iemand uit een ander huis, zegt G. “Maar op de catwalk, it’s blood.”

Dat biedt kansen voor de gemeenschap: in Pose speelt een recordaantal transgender acteurs. Velen zijn daadwerkelijk sterren van de hedendaagse New Yorkse bals. Ook diverse dansscholen in New York hebben ballroomsterren aangenomen als docent. Zij reizen de wereld over om ballroom en vogueing te onderwijzen tot in Rusland, Australië en Japan.

Ballroom-dj Michael Cox, die in House of Yes als MikeQ achter de draaitafel staat, ziet gevaar in de groeiende populariteit van ballroom. De veelal arme zwarte en latino lhbti+-New Yorkers die de cultuur creërden uit noodzaak, dreigen uit het zicht te raken. “Dankzij YouTube is de scene de laatste jaren enorm gegroeid. Mensen doen nu mee voor het dansaspect. Ik vrees dat er een tijd komt dat het zo populair wordt, dat de betekenis verloren gaat.”