Vrouwenhaat of grapjes? ‘Mannen met microfoons maken seksisme normaal’

Het lijkt een epidemie: mannen met microfoons. Ze maken podcasts die je kunt luisteren én bekijken, via afleveringen op YouTube of kortere fragmenten op sociale media. Je hebt kletspodcasts, zoals de Jortcast van Jort Kelder. In aflevering 493 stelt hij dat millennials verwend en soft zijn en maar een einde aan hun leven moeten maken. Ook van Nederlandse bodem is de Zelfspodcast, waarin Sander Schimmelpenninck en zanger Jaap Reesema hun beklag doen: ‘Ik word helemaal gek van de kledij van de Amsterdamse vrouwmensch, ze hebben allemaal zo’n corporate jasje.’ Of je hebt de actualiteitenpodcast Weer een dag, van Gijs Groenteman en Marcel van Roosmalen, waarin Groenteman gepromoveerd historicus Lotte Houwink ten Cate, die onderzoek doet naar seksualiteit,
‘een geile studente’ noemde.

Ook zijn er podcasts van finfluencers (financial influencers) die beweren dat je met dropshipping – het online doorverkopen van goedkope AliExpress-artikelen voor veel meer geld – zo rijk kunt worden dat je in een Bugatti zult rijden. En dan heb je de podcasts waarin datingadvies wordt gegeven door mannen die een hoge bloeddruk krijgen als vrouwen een bepaalde bodycount aantikken: het aantal mensen met wie ze seks hebben gehad. Ze geven mannelijke luisteraars tips over hoe ze vrouwen in bed kunnen krijgen en leggen uit wie ‘wifey material’ is, en wie niet. Daardoor schetsen ze een beeld van een wereld waarin mannen enkel nuttig zijn als ze veel geld verdienen en met veel vrouwen naar bed gaan. Expliciet vrouwenhatend of kwajongensgrapjes: elk van deze podcasts bevat een seksistische ondertoon.

De sexual marketplace

Vrouwenhaat én onverantwoord financieel advies komen samen in Emergency Meeting, de podcast van oud-kickboxer Andrew Tate en zijn broer Tristan. De afleveringen hebben duizenden views op YouTube, een van de weinige platforms waar de podcast niet van verbannen is. Andrew Tate claimt dat hij zo’n 700 miljoen dollar waard is, geld dat hij onder andere verdiend zou hebben door als een soort loverboy vrouwen te ronselen en uit te buiten in een cyberseksbedrijf.

De broers werden in 2022 gearresteerd voor mensenhandel en seksuele uitbuiting, en dit voorjaar opnieuw aangehouden, dit keer voor seksueel geweld. Volgens Andrew Tate was hun arrestatie in 2022 een aanval van ‘the matrix’ – de gevestigde orde, waaronder de media en politici die volgens hem mannenhaat propageren. Het feminisme maakt vrouwen wijs dat ze vrije seks mogen hebben en geen kinderen moeten krijgen, zegt hij, en schrijft mannen voor dat ze geen échte mannen mogen zijn: dominant, assertief.

Een andere hoogst controversiele mannenpodcast is Fresh and Fit, met bijna twee miljoen volgers op YouTube, waarin Amrou Fudl en Walter Weekes beweren dat vrouwen minder geld verdienen omdat ze nutteloze banen hebben, sekswerkers geen respect verdienen en je vrouwen niet serieus moet nemen als ze niet naar mannen luisteren. Over liefde wordt niet gesproken, relaties worden alleen omschreven als transacties: in de ‘sexual marketplace’ is het idee dat mannen moeten betalen met geld of status voor iets wat ze van vrouwen willen – seks. Vrouwen zouden daarin berekenend en hebberig zijn. In deze wereldvisie zijn mannen met een gemiddelde negen-tot-vijfbaan of emoties falende watjes.

Manosphere

Fragmenten uit mannenpodcasts als de Jortcast of de Zelfspodcast vind je overal op sociale media, ze worden uitgebracht door grote mediamerken. Podcasts die uitgesproken seksistisch zijn circuleren vooral in de ‘manosphere’, in uithoeken van YouTube, Reddit, X en 4Chan waar voornamelijk rechts-conservatieve mannen elkaar treffen. Veel mannen in de manosphere zijn niet doelbewust naar die online gemeenschap op zoek gegaan, maar langzaam in een virtuele fuik terechtgekomen. Zo maakte ik voor de webserie Tessel in Cyberspace een aflevering over de manosphere en vertelden mannen die daar een tijd hadden doorgebracht dat ze gaandeweg radicaler werden. Een van hen gaf aan dat hij onzeker was in zijn relatie en op Google had gezocht: Waarom zou ze bij een goede man weggaan? De eerste hits waren manosphere-podcasters die hem vertelden dat hij niet zo’n gevoelig watje moest zijn, en het YouTube-algoritme begon hem vanaf dat moment steeds extremere content aan te bieden. Waar het begon met adviezen om niet zo’n nice guy te zijn (vrouwen zouden namelijk op bad boys vallen), consumeerde hij binnen no time content die vrouwen beschreef als objecten waarmee gelijkwaardige communicatie onmogelijk is.

Hij begon zijn vriendin steeds slechter te behandelen. Podcasters vertelden hem dat vrouwen niet te vertrouwen zijn en alleen vallen op mannen die hen met dominantie en desinteresse behandelen. Hij stortte hij zich volledig op de sportschool en zijn carrière, en reflecteerde niet meer op zijn eigen gevoelens. Volgens hem zijn alle jongens potentieel vatbaar voor de manosphere-ideologie en komen ze uit allerlei verschillende hoeken.

Nou is niet elke man met een microfoon meteen de volgende Andrew Tate, en maakt een afkeer van vrouwen in blazers je nog niet rechts-conservatief. Toch hebben ze ook invloed, deze mannen die vrouwelijke experts seksualiseren en grapjes maken die misschien nét op het randje zitten. Hoe meer van dit soort ‘onschuldig’ seksisme we horen, hoe normaler seksisme wordt. Als je vindt dat een vrouw in een professionele rol het uitlokt om ‘geile studente’ genoemd te worden omdat ze publiekelijk over seks praat, kijk je wellicht minder verrast op als iemand oppert dat seksueel actieve vrouwen verantwoordelijk zijn voor de reacties die zij krijgen van mannen, zoals Andrew Tate beweert.

Therapie – podcast zonder mic
Tijd dus om deze mannen hun podcastmicrofoons af te pakken. Niet alleen doen ze zichzelf tekort door over relaties te praten als een marktplaats waar alleen rijke mannen meetellen, ook hebben we niets aan al die goedkope dropship-shit. Dit soort podcasts neemt mannen hun kans op een gezonde emotionele ontwikkeling af door ze van jongs af aan te voeden met misinformatie, apathie en vrouwenhaat.

Dus mannen, ik richt me tot jullie. Trek je microfoon uit het stopcontact, log uit van je TikTok-account en cancel je bestelling op AliExpress. Je wordt geen miljonair met crypto en we kennen jouw denkbeelden al uit de jaren 50: het voegt niets toe. Misschien ben ik de eerste die je dit vertelt, maar wist je dat het mogelijk is om je frustraties en onzekerheden op te schrijven in een dagboek of te bespreken met een psycholoog? Probeer therapie eens uit – dat is een soort podcast, maar dan zonder microfoon en camera. Je mag de hele tijd over jezelf praten. Ik denk dat het wel wat voor jou is.

Dit artikel verscheen eerder in OneWorld Magazine in juni 2024.