Beeld: Tony Halldin Hultkvist

Op naar een bloeiende mannelijkheid

Jongens en mannen moeten een ander verhaal leren over hoe het wél moet; respect hebben voor de grenzen en wensen van zichzelf en de ander. Hoe kunnen mannen in dit #MeToo-tijdperk gehoor geven aan de boodschap dat grensoverschrijding niet oké is, terwijl ze nog steeds horen dat ze mietjes zijn als ze seksueel niet ‘jagen’?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Hoe leren jongens en mannen een nieuwe vorm van mannelijkheid uitdragen die geen schadelijke elementen zoals grensoverschrijding stimuleert? Bijna de helft van de Nederlandse vrouwen heeft vanaf haar vijftiende fysiek of seksueel geweld meegemaakt; het leeuwendeel van de daders zijn mannen.

Experts noemen geweld tegen vrouwen dan ook een mannenprobleem. Niet alle mannen zijn daders, maar te veel daders zijn wel mannen. Hoe moeten jongens en mannen de epidemie van geweld tegen vrouwen helpen voorkomen? Die vraag stond centraal bij de IMAGINE (Inspiring Male Action on Gender Equality in Europe)-conferentie afgelopen woensdag in Amsterdam. Engelse, Zweedse en Nederlandse mannenemancipatie-organisaties kwamen samen om kennis te delen.

Gastlessen gezonde mannelijkheid

Waar extreem antifeministische mannengroeperingen steeds zichtbaarder worden, staat bij IMAGINE feminisme als oplossing voor mannelijkheidsproblematiek centraal. Het Engelse Good Lad Initiative, het Zweedse MÄN en de Nederlandse Emancipator sloegen de handen ineen voor een gezamenlijk internationaal project. Dit IMAGINE-project bestaat uit verkennende gastlessen seksuele voorlichting voor jongens van 12 tot 18 jaar en wordt financieel ondersteund door de Europese Unie.

Gender stereotypes Bron: www.youtube.com
De seksuele voorlichting werd in de deelnemende landen gegeven door zogeheten peer educators: jonge mannen die lijken op de groep die ze lesgeven, zodat ze zich in elkaar herkennen en er een veilige sfeer ontstaat. Doel van het programma: een methodiek opstellen voor seksuele voorlichting voor jongens, die geweld tegen vrouwen voorkomt. Bij de conferentie van woensdag kwamen zo’n tweehonderd voorstanders van mannenemancipatie samen en presenteerden de deelnemende IMAGINE-organisaties hun inzichten.

Eigen groep

“Normaal erger ik me aan conferenties met bijna alleen maar mannen; nu ben ik heel blij met jullie grote betrokkenheid”, begint dagvoorzitter Sylvana Simons met een brede glimlach. Inderdaad: bij elk ander feministisch evenement lijkt het handjevol aanwezige mannen een bedreigde diersoort; bij deze variant is de man alom vertegenwoordigd. Met name de peer educators, in totaal zo’n dertig, krijgen veel aandacht; zij stonden de afgelopen tijd immers zelf voor de klas om jongens bewust te maken van een nieuwe, gezondere vorm van mannelijkheid.
Dagvoorzitter Sylvana Simons samen met Jens van Tricht, oprichter van de Nederlandse organisatie EmancipatorBeeld: Tony Halldin Hultkvist
De Nederlandse gastlesdocent Jurhaily Sling vertelt in een panel over het succes van de lessen. “Jongens smeekten ons bijna of we wilden terugkomen; één les van drie uur was lang niet genoeg.” De andere docenten beamen dat; het was voor veel jongens de eerste keer dat ze zich veilig genoeg voelden om kwetsbaar te zijn over thema’s als grensoverschrijding en mannelijkheid. “We willen jongens met name meegeven dat ze dat ook in hun eigen vriendengroepen kunnen zijn”, zegt een andere vrijwilliger.

Jongens smeekten ons bijna of we wilden terugkomen

Hoe ziet zo’n gastles er uit? Een van de oefeningen is bijvoorbeeld de man box. Jongens worden hierbij gevraagd om alle eigenschappen van een ‘echte man’ (sterk, rijk, geil, agressief) op te schrijven. Vervolgens wordt klassikaal bediscussieerd: wat gebeurt er als je hier als man niet aan voldoet? Is dat makkelijk? Hoe maken we het comfortabeler voor jongens die van die norm afwijken? En wat voor effecten hebben die geïdealiseerde eigenschappen op anderen?

Bij een andere oefening, de consent walk, worden twee jongens gevraagd om zo’n vier meter van elkaar af te staan. Een van de twee wordt vervolgens geïnstrueerd richting de ander te lopen. De ander moet wanneer het oncomfortabel wordt ‘stop’ zeggen. Nadien wordt besproken of dat ook echt de grens van de ander was; was het niet eigenlijk al te ver? En voelde de jongen die liep niet ook al wanneer de ander ongemak begon te voelen?

Beeld: Tony Halldin Hultkvist
Ook wordt een multiplechoice-quiz gedaan in de klas: welk percentage van de vrouwen heeft seksuele intimidatie meegemaakt? En welk percentage van de vrouwen heeft aanranding of verkrachting meegemaakt? Voor velen zijn de cijfers veel hoger dan verwacht; een goede trigger voor discussie over hoe wijdverspreid geweld tegen vrouwen is en hoe jongens dat kunnen voorkomen.

Evaluaties achteraf tonen aan dat de lessen effect hebben: meer dan de helft van de jongens die de evaluatie invulde, gaf aan dat de lessen hun gedrag in de toekomst zou veranderen. Met de IMAGINE-lessen zijn zo’n 1500 jongens en mannen wereldwijd bereikt. Maar op de conferentie is men het erover eens: dat is nog lang niet genoeg.

Meer, meer, meer

Geld is, zoals vaak centraal staat bij conferenties van ngo’s, de uitdaging. Aanwezige ambtenaars worden gedurende de dag vriendelijk geïnstrueerd dat er meer voor nodig is om het IMAGINE-project uit te bouwen en jongens structureel te activeren zich in te zetten tegen geweld tegen vrouwen.

De Engelse Sandy Rixton, lid van het internationale verbond MenEngage, bespreekt de noodzaak voor de erkenning dat we op de schouders van vrouwen staan, en dat deze problematiek vaak in eerste instantie door vrouwelijke feministen is benoemd. Het is nu tijd dat ook jongens en mannen het stokje overnemen en verantwoordelijkheid nemen, maar dan wél met credits voor hun vrouwelijke inspirators.

De geest is in ieder geval uit de fles: het stemt vrolijk om te weten dat er ook een club mannen gereed staat tegen een nieuwe beweging van geradicaliseerde antifeministen. Zo voelen de Jordan Petersons van deze wereld toch een stukje minder bedreigend.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons