Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Opvoeders zijn niet alleen moeders
Angela Saini’s onderzoek naar seksestereotypering heeft haar leven naar eigen zeggen veranderd.
Zo heeft ze bijvoorbeeld een andere kijk gekregen op het moederschap. “Van een primaire opvoedingstaak voor moeders was in de geschiedenis helemaal geen sprake. Als je de geschiedenis bestudeert, zie je dat kinderen opgroeiden in grote leefgemeenschappen. Zo’n gemeenschap zorgde gezamenlijk voor de opvoeding.” Dit is een van de ontdekkingen die Saini deed in het onderzoek voor het boek: Inferior: How Science Got Women Wrong and the New Research That’s Rewriting the Story.
De wetenschapsjournalist heeft zelf een zoontje van vier en vindt het soms lastig om de zorg voor hem met haar werk te combineren. Of ze zich daar schuldig over voelt? “Nee, mijn familie helpt gelukkig. Alle mensen die voor hem zorgen maken hem tot de persoon die hij nu is. Dat is juist goed voor hem. Waarom geloven we dat we deze last grotendeels op de schouders van moeders moeten neerleggen? De geschiedenis leert dat het een verantwoordelijkheid van ons allemaal is.”
“
Waarom was ze het enige meisje in de klas dat bouwkunde wilde studeren?
Saini’s ouders deden samen het huishouden: als kind dacht ze dat dat in iedere familie zo ging. “Ik heb veel geluk gehad met mijn opvoeding. Ik heb er nooit over nagedacht dat ik iets niet zou kunnen omdat ik een vrouw ben.” Terwijl ze Inferior schreef, kwamen er gaandeweg vragen op over haar eigen leven. Waarom was ze het enige meisje in de klas dat bouwkunde wilde studeren? “Mijn vader was ingenieur. Ik keek erg tegen hem op en wilde in zijn voetsporen treden. Andere vrouwen hebben misschien niet zo’n voorbeeld gehad, of kregen te horen dat zoiets niets voor meisjes was. Of misschien is het überhaupt niet in ze opgekomen. Ik begon te begrijpen dat er culturele en sociale redenen zijn voor de keuzes die mensen maken. Beetje bij beetje zag ik hoe ongelijkheid tot stand komt.”
Haar boek laat bijvoorbeeld zien dat de mythe dat jagers van oudsher mannelijk zijn, niet klopt. Saini kwam erachter dat dit cultuurafhankelijk is. Zo jagen de vrouwen op het grootste Filipijnse eiland Luzon met pijl en boog, speren en messen. Saini constateert dat veel traditionele opvattingen over sekse eigenlijk weinig grond hebben.
Iedereen is partijdig
“
Wetenschappers die denken dat zij geen vooroordelen hebben zijn het meest problematisch
Die onjuiste ideeën komen veelal voort uit de vooringenomenheid van wetenschappers. Iedereen is op een of andere manier partijdig, stelt Saini. Maar het is belangrijk je daarvan bewust te zijn. “Wetenschappers die denken dat zij geen vooroordelen hebben en geloven dat ze honderd procent rechtvaardig zijn, zijn het meest problematisch. Die partijdigheid beïnvloedt hun vooronderstelling op een diep niveau. ”
Om zelf niet in die valkuil te trappen, liet ze haar werk steeds door twee mensen lezen: een goede vriend die corrector is, en haar schoonvader. “Ik hou ontzettend van hem, maar hij heeft een ouderwetse kijk op vrouwen,” lacht Saini. “Ik wilde weten hoe iemand als hij dit boek zou lezen.”
Haar ambities met Inferior: “Hopelijk wordt het zo’n feministisch boek waarvan vrouwen vinden dat ze het moeten lezen, omdat het ze nieuwe feiten geeft over henzelf. En ik hoop dat het iedereen helpt om wetenschap anders te benaderen, en studies die in de pers worden aangehaald niet direct voor waar aan te nemen. Oftewel: dat mensen kritischer kijken naar het proces dat eraan voorafgaat.”