“23 uur per dag opgesloten in een hokje van twee bij drie meter
Hoe ontstond jullie betrokkenheid met de Black Panther-partij?
Woodfox: “Voordat we veroordeeld werden voor de moord waren we al politiek actief, maar we werden pas echt lid van de Black Panthers toen we in de gevangenis zaten. De partij uitte zich precies zoals wij ons voelden, op een manier die ons inspireerde. En andersom was dat ook zo. De partij zag waarde in ons terwijl we in de gevangenis zaten. Ze steunde ons en zag het politieke werk dat we in de gevangenis deden.”
Robert, jij kwam in 2001 vrij. Hoe ging dat?
King: “Over de hele wereld worden er mensenrechten geschonden. Er zijn veel mensen die in verschrikkelijke gevangenisomstandigheden leven. Dit is niet alleen hartverscheurend, maar het verscheurt ook de mensen. Amnesty International zag onze zaak: drie mannen die naar de gevangenis werden gestuurd voor andere misstanden, maar door hun politieke voorkeur in isolement belandden.”
Woodfox: “Het werk dat Robert in de periode 2001 tot 2016 heeft gedaan, heeft ervoor gezorgd dat ik hier nu zit. Hij had veel hulp, maar door hem wist de wereld dat Herman en ik nog steeds in isolement zaten omdat we weigerden afstand te nemen van onze principes.”
“We zaten in de gevangenis, maar de gevangenis zat niet in ons
Woodfox: “We zaten in de gevangenis, maar de gevangenis zat niet in ons. Je wordt geïnstitutionaliseerd vanaf het moment dat je in de cel zit. Als je wordt weggehaald uit de maatschappij verdwijnt ook je hoop, en dat probeerden wij zoveel mogelijk te voorkomen. We vormden anti-rape squads2, politieke klasjes en stopten met eten zodat slavenarbeid in de gevangenis werd aangepakt.”
En toen, in 2016, was het eindelijk zo ver. Albert, jij werd ook vrijgelaten.
Woodfox: “In al die jaren raakten we het contact met de maatschappij en wat daar gebeurde niet kwijt. Door de Black Panther-partij voelden we ons al veel langer vrij. In ieder geval vrij om te geloven waar wij in geloofden.”
“Ik heb niet voor niets decennialang in isolatie gezeten
King: “Nee, ik wist dat technologie een ding zou zijn. Maar ik besloot om over de cultuurshock heen te stappen en me te richten op mijn doel. Het zou tijdverspilling zijn om ‘gewoon’ te gaan leven. Ik heb niet voor niets 29 jaar in isolatie gezeten, er moesten dingen gedaan worden, veranderd worden. Ik besloot te vechten.”
Na de vrijlating belandde jij, Robert, in een samenleving die tegen diezelfde ongelijkheid vocht als toen je in 1972 in de gevangenis kwam. Hoe voelde dit?
King: “Het gevecht tegen ongelijkheid stopt nooit. Het is blijvend, en dat raakte me. Ik had de waarheid aan mijn kant, maar wist dat er iets drastisch verkeerd was in de wereld. Kijk naar Herman, Albert en vele anderen. Institutioneel racisme en individueel racisme zijn blijvend.”
Woodfox: “Robert was niet eens ín de gevangenis3 toen de gevangenisbewaker werd vermoord, maar toch ondervond hij de gevolgen en bracht hij al deze tijd door in isolatie. Vanwege zijn banden met de Black Panther-partij en omdat hij Herman en mij kende, werd hij opgesloten.”
Woodfox: “Het idee heerst dat een zwarte president voor verandering heeft gezorgd. Er zijn dingen veranderd, maar alleen oppervlakkig. We worden bijvoorbeeld geen n-woord meer genoemd. Dit is niet meer geaccepteerd, maar er worden wel andere woorden gebruikt. Codewoorden. De gedachtegang is hetzelfde. Diep van binnen is er bij veel mensen niets veranderd in hoe zij de zwarte community zien.”
King: “Daar wil ik aan toevoegen dat hoe ze ons ook noemden, welk woord ze ook bedachten: ik accepteerde de termen nooit. Dat is niet hoe ik ben.”
Motiveerde dit jullie ook om te blijven vechten voor gelijkheid?
Woodfox: “De wereld is gevuld met zoveel ongelijkheid. Seksisme, racisme, economische onderdrukking en uitbuiting. Wij richten ons nu op gevangenishervorming, maar we zien onszelf als revolutionairen. We nemen positie in op alle ongelijkheid die plaatsvindt in de wereld. Van #BlackLivesMatter tot #MeToo. Wanneer we hiernaar kijken, maken we keuzes vanuit ons hart. En het hart kent geen etniciteit.”
“De hypocrisie van de democratie in Amerika is groter dan Trumps ego
Woodfox: “Trump is een vloek en een zegen. De ware aard van Amerika wordt namelijk getoond, daar heeft Trump wel voor gezorgd. Hij gaf openlijk aan voor witte suprematie te zijn, iets wat hij alleen kon doen in een veilige witte omgeving. We kijken veel nieuws en zien dat zelfs de mensen die anti-Trump zijn, nog steeds de instituties proberen te bewaren. Iets wat bijdraagt aan systematisch racisme. Dit komt doordat ieder persoon in de VS respect heeft voor het presidentschap, en dit ook probeert te behouden.”
King: “Trump is niet de som van de normen en waarden van de Amerikaanse bevolking. Hij is een politieke tumor in het land. Het is een kwestie van tijd voordat we nooit meer iemand op die plek hebben zitten zoals hij.”
Woodfox: “De hypocrisie van de democratie in Amerika is groter dan zijn ego. Obama was een verfrissend moment in de geschiedenis. Niet omdat hij afro-Amerikaans is, maar omdat hij, ondánks dat hij afro-Amerikaans is, sinds lange tijd alle mensen in het land representeerde.”
Genoeg over presidenten. Hoe kunnen mensen begrijpen hoe het is om in elkaars schoenen te staan?
Woodfox: “In de VS zijn de Ieren en de Italianen ook slachtoffer geweest van racisme. We moeten naar onze geschiedenis kijken, maar dat doen we niet. In sociale ongelijkheid vergeten mensen dat de economie alles bepaalt. Wanneer een land economisch welvarend is, geven mensen om elkaar. Wanneer we in een economisch dal zitten, worden mensen egoïstisch.”
Activisme is met de jaren ook veranderd. Hoe zien jullie dat?
Woodfox: “Technologie is daar de reden van. Er zijn nu nieuwe vormen van activisme die in de jaren zestig en zeventig nog niet bestonden. Ik zie dit als iets positiefs, aangezien het de Staat distantieert van de discussie. De overheid kan de discussie niet meer vormen. Activisme vandaag de dag laat meer stemmen horen, ook die van minderheden. Technologie geeft alle mensen een stem.”
King: “Het is alsof je een muntje in het water gooit. Eerst krijg je een beetje beweging, dan komen er golven, en soms volgt er een tsunami. Bij mensen gaat het net zo. We moeten geloven in de kracht van mensen en nog belangrijker: we moeten mensen leren wat democratie is. Democratie is letterlijk de kracht van mensen. Politici hebben niet de macht over de democratie, maar de burgers. Neem dat standpunt en geloof in de kracht van de mens.”
Woodfox: “Belangrijk is ook dat wanneer je een doel bereikt hebt, ongelijkheid niet ineens is opgelost. Blijf vechten tegen ongelijkheid, want het is een blijvend thema. Geef niet op.”
Hoe denken jullie terug aan Herman Wallace?
Woodfox: “Herman is in gedachten altijd bij ons. Hij was enorm toegewijd, maar ook gewoon een mens met gebreken en kwaliteiten. Hij gaf zijn leven voor waar hij in geloofde, je kunt niet toegewijder zijn dan dat. We kregen allemaal de mogelijkheid om uit de isolatie te komen, door onze betrokkenheid en lidmaatschap met de Black Panther-beweging op te geven. Dit deden we nooit, met als resultaat dat we decennia hebben doorgebracht in isolatie. Maar we vonden altijd manieren om actief te blijven en mensen hoop en inspiratie te geven. Om mensen te vertellen dat ze meer eigenwaarde hebben dan dat de Staat en het gevangenissysteem ze wijsmaakt.”
Woodfox: “Robert en ik zitten in een constante strijd om nederig te blijven. We willen niet dat wat we bereikt hebben ons naar het hoofd stijgt, want er is nog een lange weg te gaan. We proberen dichtbij onszelf te blijven en dichtbij de mensen voor wie we vechten. De positie waar we ons nu in bevinden, heeft alles met geluk te maken. We zitten in deze positie om een reden en het zou crimineel van ons zijn om daar niets mee te doen. Robert en ik hebben, toen we nog in de gevangenis zaten, gezworen een stem te geven aan de vele andere onschuldige mensen die geen stem hebben en weggestopt zijn in isolatie.”
King: “Veel mensen voelen zich vereerd om met ons te praten, maar ze hebben geen idee hoe vereerd wij ons voelen dat de wereld hierdoor naar ons kan luisteren.”
“Ik heb veel liefde voor de mensheid en dat houdt me op de been
King: “We doen het voor Amnesty International. De schrijfcampagne heeft een ongekend verschil voor ons gemaakt. Dit geeft ons de mogelijkheid om de mensen persoonlijk te bedanken die voor ons geschreven hebben en daarmee hebben bijgedragen aan onze vrijlating.”
Woodfox: “Dat we mensen inspireren zullen we altijd bij ons dragen. Soms denk ik ‘ik wil er echt niet over praten’, maar dan herinner ik me waarom ik dit doe. Tien uur vliegen en een jetlag is dan niets. Ik heb vier prachtige kleinkinderen en het idee dat zij niet voor dezelfde ongelijkheid hoeven te vechten, vind ik prachtig. Ik heb veel liefde voor de mensheid en dat houdt me op de been.”
- De Louisiana State Penitentiary is een maximaal beveiligde gevangenis, ook wel the Angola Prison genoemd. De gevangenis bevindt zich namelijk op een voormalige slavenplantage waar vooral Angolezen als slaafgemaakten werkten. ↩︎
- Deze squads dienden als bescherming voor nieuwe gevangenen. De initiatiefnemers escorteerden de nieuwelingen naar hun cel wanneer dit nodig was, om zo seksueel geweld bij deze kwetsbare groep te voorkomen. ↩︎
- Robert King werd pas in 1972, vlak na de dood van Brent Miller, overgeplaatst naar de Angola Prison. Hiervoor zat hij in de ‘Orleans Parish Prison’, ook in Louisiana. ↩︎
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
