Wisenten in Bialowieza Beeld: kamp voor het Woud

Kap in oerbos Bialowieza illegaal

Het Europese Hof van Justitie bepaalt straks waarschijnlijk dat kap van het laatste Europese oerbos, Bialowieza op de grens van Polen en Wit-Rusland, illegaal is. Poolse machthebbers zullen worden beboet.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
De advocaat-generaal van het Hof van Justitie van de Europese Unie, Yves Bot, publiceerde op 20 februari zijn opinie over de kap in het oerbos van Bialowieza, op de grens van Polen en Wit-Rusland. De inmiddels ontslagen minister van Milieu van Polen, Jan Szyszko, had eerder tot die kap besloten. De advocaat-generaal laat geen spaan heel van Szysko’s beleid. Ook de voormalige directeur van het Poolse Staatsbosbeheer moet het ontgelden.

Bot stelt dat hun besluiten in strijd zijn met de Europese Habitat- en Vogelrichtlijn. Dat beiden halsstarrig weigerden de mogelijkheden in kaart te brengen om beschermde diersoorten en habitats te ontzien bij de voorgenomen kapacties, ziet de advocaat-generaal als een overduidelijke schending van de natuurbeschermingsrichtlijnen.

De opinie van de advocaat-generaal is de voorlaatste stap in de inbreukprocedure die de Europese Commissie tegen Polen heeft aangespannen. Het sluitstuk is de uitspraak van het Europees Hof zelf, eind april. Het Hof volgt in driekwart van de gevallen het advies van de advocaat-generaal. De uiteindelijke uitspraak van het Hof zal derhalve waarschijnlijk negatief uitpakken voor Polen. De belangrijkste vraag die dan resteert, is de hoogte van de boetes en de verrekening van de eventueel te innen dwangsom indien het Hof oordeelt dat de Poolse regering de kap inderdaad niet snel genoeg heeft stilgelegd na de eerder opgelegde voorzieninguitspraak.

In de tussentijd spant de nieuwe Poolse minister van Milieu, Hendryk Kowalczyk, zich in om de schade achteraf te beperken. Met milieucommissaris Vella besprak hij welke stappen hij daartoe kan nemen. Ook sprak hij met de coalitie van Poolse natuurbeschermers die de besluiten van ex-minister Szyszko eerder hebben geblokkeerd. Zij stelden na afloop dat de nieuwe minister het beleid nu echt volledig moet omgooien en het woud van Bialowieza tot nationaal park dient te maken. ‘Maar niets kan ongedaan maken dat 19 vierkante kilometer van het woud vernietigd is, en er 200.000 kubieke meter hout is geroofd.’ zei Robert Cyglicki, directeur van Greenpeace Polen.

Maar niets kan ongedaan maken dat 19 vierkante kilometer van het woud vernietigd is, en er 200.000 kubieke meter hout is geroofd.

Grzegorz Bielecki in een koets met ex minister SzyszkoBeeld: kamp voor het Woud
Voor de Poolse natuurbeschermers gaat nu de volgende fase in. Natuurfotograaf en liefhebber van het oerbos Adam Wajrak zei in een artikel in de Poolse krant Gazeta Wyborcza; ‘Ik zal niet rusten voor de schuldigen berecht zijn en voor hun daden hebben geboet.’

Als een der eersten werd het hoofd van het bosdistrict Bialowieza aangeklaagd, Grzegorz Bielecki. Bielecki gaf meerdere keren leiding aan het gewelddadig neerslaan van protestacties. Hij is gedaagd voor het faciliteren van illegale kapacties en het verhinderen van legaal protest in het oerboscomplex. In de aanklacht staat zelfs dat Bielecki leiding heeft gegeven aan het uitvoeren van een misdaad. Bielecki, die hoopte alsnog kans te maken om directeur te worden van het Nationale Park Bialowieza, hangt nu gevangenisstraf en een boete boven het hoofd. Tweets van diverse natuurbeschermingsorganisaties suggereren dat er meer betrokkenen zullen worden aangeklaagd.

De mensen die het laatste oerbos van Europa onomkeerbaar beschadigden, veranderen van machthebbers in gedaagden en daders.

Het Poolse Staatsbosbeheer heeft ondertussen nog een serie aanklachten tegen natuurbeschermers lopen. Die procedures kunnen vermoedelijk straks de prullenbak in, als het Europees Hof de besluiten waarop deze aanklachten zijn gebaseerd inderdaad als illegaal beoordeelt. De Poolse rechter vonniste immers al eerder dat de protestacties rechtmatig waren, omdat ze mogelijk een hoger doel dienen. Dat zou worden onderstreept indien het Hof in Luxemburg definitief vaststelt dat de aangevochten besluiten illegaal waren.

Terwijl de hoofdrolspelers van de kap in het oerboscomplex van Bialowieza het veld moeten ruimen, kantelt langzaam het perspectief. De mensen die het laatste oerbos van Europa onomkeerbaar beschadigden, veranderen van machthebbers in gedaagden en daders. Eind april valt het eindoordeel van het Europees Hof en weten we hoeveel geld de Poolse regering moet betalen voor de aan het oerbos toegebrachte schade.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons