‘Als we serieuze journalisten zijn, dan komen we niet aan met klimaatsceptici’

Maandagavond was het OneWorld Mediacafé, over de berichtgeving over klimaatverandering in de media. OneWorld redacteur Ellen de Lange trapte de avond af met een gesproken column. “Het klimaat is de trend op de lange termijn, niet het weer van de dag. Dat maakt schrijven over klimaatverandering ingewikkeld.” Lees de column hier terug.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Ik heb gezien wat klimaatverandering betekent. We zien het allemaal de laatste dagen, wat orkaan Irma aanricht. Ik heb het gezien op de Filippijnen, waar ik was een jaar nadat de verwoestende orkaan Haiyan er had huisgehouden. De meedogenloze wind had er de stammen van de palmbomen doormidden geknakt. Waar die normaal zo’n paradijselijke indruk geven, vormden de stompen zonder bladeren nu een naargeestig decor. Ik zag kapotte vissersboten die aangespoeld waren in dorpen ver landinwaards. De vissers waren niet alleen hun boot – en daarmee hun bron van inkomsten – kwijt, maar ook hun huizen en vaak familieleden. Als je arm bent, is opnieuw beginnen met niks een haast onmogelijke opgave.
Terug op de OneWorldredactie sloeg ik aan het schrijven. Maar ik kon niet opschrijven dat door klimaatverandering deze orkaan met nooit eerder vertoonde kracht zo vernietigend te werk was gegaan. Dat kun je niet bewijzen. Over deze specifieke boosdoener kon ik vrij weinig zeggen. Dat maakt schrijven over klimaatverandering lastig. Het klimaat is de trend op de lange termijn, niet het weer van de dag. Dat zegt in principe niets.

 

Maar we kunnen wél zeggen dat orkanen in het algeméén aan kracht toenemen. Ook is bewezen dat de zeespiegel stijgt, dat het poolijs smelt, dat droogte toeneemt, dat we meer hittegolven krijgen, dat gebieden vaker zullen overstromen. En hongersnood, vluchtelingen, ziekte en een aanslag op de natuur zijn het gevolg.

Als we ons publiek waarachtige berichtgeving willen voorschotelen, komen we dus niet met roeptoeters die zeggen dat klimaatverandering niet bestaat

U heeft het cijfer waarschijnlijk al eerder gehoord, 97 procent van de wetenschappers is het eens over klimaatverandering: Dat het er is, maar ook over de oorzaak, namelijk onze groteske uitstoot van CO2. Dus laten we nou alsjeblieft niet doen alsof daar geen eenduidigheid over is. En als we serieuze journalisten zijn, die ons publiek waarachtige berichtgeving willen voorschotelen, dan komen we dus niet aan met roeptoeters die zeggen dat klimaatverandering niet bestaat, of dat wij als mensen geen invloed hebben op het klimaat of dat de gevolgen juist wel lekker zijn.

 

Een journalist is ervoor om te duiden en in perspectief te plaatsen. Dus, dat wijnranken het Nederlandse platteland misschien wel zouden kunnen sieren als het een paar graden warmer is, weegt in de verste verte niet op tegen de schade die de voedselproductie in veel regio’s, zoals Ethiopië, juist ondervindt, waardoor mensen niet meer in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Als we dat uit het oog verliezen en neutraal spreken van voor- en nadelen van klimaatverandering, dan zijn we wat mij betreft niet meer bezig met serieuze journalistiek.

Dat wil niet zeggen dat er geen ruimte voor discussie meer is. Laten we over de oplossingen vooral discussiëren. Klimaatverandering gaat iedereen aan, niet alleen mensen die het een cool statement vinden om in een elektrische auto te rijden en te eten van de biologisch dynamische foodtruck. Laten we bespreken hoe we een CO2 neutrale energievoorziening betaalbaar houden, ook voor mensen in slecht geïsoleerde huizen in volkswijken. Laten we geen oplossingen bij voorbaat afschrijven, omdat CO2 opslaan minder past bij ons wereldbeeld dan zonnepanelen. Laten we onderzoeken hoe het nou komt dat we schade aan de aarde bij de productie van onze spullen niet doorrekenen in de kosten ervan. Laten we laten zien welke innovaties er zijn die een antwoord kunnen bieden. Dáárover wil ik lezen in de krant. Dát zijn reële vraagstukken waarmee we als journalist een zinvolle, nee sterker, onmisbare, bijdrage leveren.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons