Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Bezaaid met bekers
Iedereen die weleens een muziekfestival heeft bezocht, heeft de bergen plastic bekers gezien die op het terrein achterblijven. Al dit wegwerpplastic samen zorgt ervoor dat festivals grote vervuilers zijn – een ongemakkelijk feit waar de organisaties zich maar al te bewust van zijn. Daarom bundelden verschillende grote spelers in festivalland, zoals Mojo (de organisatie achter o.a. Pinkpop 1, Lowlands 2 en Down the Rabbit Hole 3), Coca-Cola en Heineken hun krachten onder de naam Plastic Promise. Gezamenlijk ondertekenden zij begin dit jaar het Plastic Pact. Het doel: vóór 2025 moet een vijfde minder plastic worden gebruikt en moeten alle plastic verpakkingen op festivals volledig recyclebaar zijn.
De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) stelde na intern onderzoek een top 5 op van de duurzaamste drankbekers:
1. Glazen
2. Herbruikbare PLA-bekers*
3. Herbruikbare PC-bekers (plastic hardcups)
4. Wegwerp PLA-bekers
5. Wegwerp PolyPropyleenbekers (de standaard plastic wegwerpbeker, die nu nog het meest wordt gebruikt op festivals)
*PLA staat voor polylactic acid; polymelkzuur in het Nederlands. De basis voor dit materiaal komt uit maïs of suikerriet. In kleine hoeveelheden is het mogelijk PLA mee te composteren. Het wordt o.a. gebruikt in theezakjes, waardoor deze met gft-afval verwerkt kunnen worden. Op dit moment zijn herbruikbare PLA-bekers nog niet op de markt, maar volgens de OVAM wordt hier wel al volop mee geëxperimenteerd.
De milieuvriendelijkste drankbeker is dus gemaakt van glas. Maar vanwege de bijkomende veiligheidsrisico’s wordt het gebruik hiervan vaak verboden op muziekfestivals. Mojo stapt dit jaar over op wegwerpbekers gemaakt van PLA (zie kader). Er is in Nederland nog geen structurele recycling voor PLA, vertelt Maarten Bakker, docent Resources & Recycling aan de TU Delft. “De hoeveelheid bioplastics in Nederland is te verwaarlozen, dus het is voor afvalverwerkers nauwelijks interessant om dit te recyclen. Mojo zal dus een partij moeten vinden die dit speciaal voor hen wil doen.”
Bente Bollmann, marketingmanager bij Lowlands en Down the Rabbit Hole, bevestigt dat Mojo de PLA-bekers van deze festivals gaat recyclen. Dit wil zij doen in samenwerking met het Belgische Looplife. Daarnaast worden op Lowlands en Down the Rabbit Hole wegwerpbestek en -borden gebruikt die van biobased plastics gemaakt zijn. “Die worden apart ingezameld, maar nog niet apart door afvalverwerkers gecomposteerd. Daarom plaatsen we dit jaar als pilot een eigen composteermachine op het festivalterrein, die een gedeelte van dit materiaal ter plekke composteert”, aldus Bollmann.
Een aantal kleinschalige festivals, zoals Welcome to the Village 4 en DGTL 5 is inmiddels overgestapt op herbruikbare harde plastic bekers. Doordat bezoekers hier statiegeld over betalen, worden de bekers niet zomaar op de grond gegooid, maar over het algemeen netjes terug naar de bar gebracht. Daar worden ze omgespoeld en opnieuw gebruikt. De grote festivals in Nederland zien vooralsnog te veel beren op de weg, met uitzondering van Best Kept Secret in Hilvarenbeek 6, waar al vanaf het begin in 2013 met deze hardcups wordt gewerkt.
“Hoewel bezoekers blij waren een schoon festivalterrein te zien, gooiden ze hun bekers alsnog op de grond
Festivals in de gemeente Amsterdam worden ook richting harde plastic bekers geduwd. Wegwerpplastic is hier nog niet verboden, maar wie dit gebruikt moet alsnog statiegeld heffen. In deze regio heeft een aantal festivals in samenwerking met biermerk Grolsch geëxperimenteerd met hardcups. Volgens hoofd corporate affairs van Grolsch Koert van ‘t Hof was dat met wisselende resultaten. Hoewel veel bezoekers zeiden blij te zijn om een schoon festivalterrein te zien, gooiden veel van hen hun harde bekers alsnog op de grond, ondanks een statiegeldregeling. Daar moet de campagne Never Give Up On Your Cup verandering in gaan brengen.
Hoewel het bewustzijn rondom plasticgebruik op festivals nog redelijk jong is, zetten veel festivals hier wel op in. Maar zoals uit de ervaring van Grolsch blijkt, doet het festivalpubliek nog niet overal even goed mee. Zolang het publiek de gebruikte bekers, of deze nu van PLA of hard plastic zijn gemaakt, op de grond blijft gooien hebben de maatregelen van organisatoren weinig zin. De cultuuromslag en gedragsverandering zal dus bij organisatoren én bezoekers moeten plaatsvinden.
Weinig weggegooid voedsel
Bekers zijn met afstand de grootste vervuiler op het festivalterrein. Van voedselverspilling is bijvoorbeeld nauwelijks sprake, zegt Paul Schurink van het platform voor verduurzaming van evenementen GreenEvents. Foodtrucks moeten behoorlijk hoge bedragen betalen om op een festival te staan en: “Wat een foodtruck niet verkoopt, gaat van de winst af. Het voedsel wordt dus zuinig bereid. En omdat het eten vaak best duur is, gooien ook de bezoekers nauwelijks wat weg.” Plastic vorkjes worden steeds vaker vervangen voor hout, en borden zijn vaak gemaakt van karton of andere recyclebare materialen.
Maar al dat eten en drinken wordt vaak betaald met munten. En al die munten vormen weer een flinke hoeveelheid wegwerpplastic. Best Kept Secret, DGTL en Welcome To The Village zijn een kleine selectie festivals die de plastic consumptiemunt hebben verbannen. Op deze festivals reken je alles af met je pinpas.
Camping als vuilnisbelt
Tot zo ver de rommel op het festivalterrein zélf. Maar voor de echte giga-afvalberg moet je op de festivalcampings zijn. Volgens The Guardian komt hier maar liefst 80 procent van het totale festivalafval vandaan. Een manier om dat te verminderen is bezoekers stimuleren hun rommel op te ruimen. Daarom betalen bezoekers van het Britse Bestival 7 verplicht 10 pond statiegeld op een vuilniszak die zij van de organisatie krijgen. Bij inlevering van die vuilniszak – gevuld met afval – krijgen zij het bedrag terug.
Tegen het Britse muziekplatform NME is de organisatie van Bestival lyrisch over deze maatregel: “We zagen dat er aanzienlijk minder vuilnis rondslingerde. Er werden veel minder tenten achtergelaten en het overgrote deel van het afval zat al in vuilniszakken. Het was fantastisch om te zien!” Festival Wildeburg 8 in Flevoland hanteert dit principe ook, maar hier zit het tientje inbegrepen in de prijs van het festivalticket.
“Op Mysteryland kun je je slaapzak aan een goed doel doneren
Mysteryland 9 heeft een zogenaamde ‘Leave no trace’-policy. Zij belooft het gehele terrein schoon achter te laten, tot op de laatste sigarettenpeuk. En dat geldt dus ook voor de camping. Bij aankomst worden bezoekers verwelkomd door een groep Camping Guardians die waar nodig zelfs helpen met het opzetten van een tent. Zo probeert Mysteryland goodwill te kweken, zodat het publiek meewerkt met de afvalscheiding. Op de campings is ook een tweedehandswinkel, waar overtollige kampeerspullen zoals stoelen, tenten of slaapzakken kunnen worden ingeleverd. De ingeleverde slaapzakken worden vervolgens gewassen en gedoneerd aan organisaties voor dak- en thuislozen.
Lowlands kent dit concept ook, maar slechts op een deel van het kampeerterrein. Vier van de zeven festivalcampings zijn omgedoopt tot Green Ghetto’s, speciaal voor bezoekers die graag op een schone camping verblijven. Die kiezen er dus voor om samen met de mede-kampeerders het terrein schoon te houden. De sloddervossen mogen hun gang gaan op de overige campings, die op de maandag na het festival worden opgeruimd door de schoonmaakcrew van Lowlands.
Ook de rommel op de campings laat zien dat bij zowel organisatie als publiek de knop om moet. Dit gaat langzaam de goede kant op. Waar Lowlands in 2010 begon met één groene camping, zijn de opruimers inmiddels in de meerderheid. Wie weet is heel Lowlands over een paar jaar één groot groen paradijs.
Dit artikel verscheen eerder op OneWorld.nl op 31 mei 2019.
- 70.000 bezoekers ↩︎
- 55.000 bezoekers ↩︎
- 35.000 bezoekers ↩︎
- 8000 bezoekers ↩︎
- 15.000 bezoekers ↩︎
- 25.000 bezoekers ↩︎
- 35.000 bezoekers ↩︎
- 10.000 bezoekers ↩︎
- 55.000 bezoekers ↩︎
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
