‘Bedrijven: bankier bewuster’

Wil je bewuster bankieren? Dan ken je vast de Eerlijke Bankwijzer, een ranglijst van hoe banken scoren op thema’s als klimaat, mensenrechten en natuur. Het doel van deze tool is mensen te helpen met hun overstap naar een eerlijkere en duurzamere bank. Onderzoek van RTL Nieuws uit 2023 laat echter zien dat het effect van de Eerlijke Bankwijzer niet heel groot is. Het aantal overstappers is al jaren stabiel en relatief klein. Dat is jammer, want overstappende klanten zouden veel invloed kunnen hebben. Als banken inkomsten mislopen door slecht mens- en milieubeleid, dan hebben ze een goede reden om hun beleid aan te scherpen. Misschien is het daarom tijd om groter te denken. Laten we de ranglijst voortaan zien als een Bankwijzer XXL – niet alleen voor de consument, maar ook voor twijfelende bedrijven.

Ik kwam op het idee door een groot Europees voedselbedrijf. Tijdens een gesprek over mogelijke financiering vroeg deze onderneming opeens: ‘Hoe duurzaam is jullie bank?’ Een totaal onverwachte vraag, omdat zowel bank als bedrijf in eerste instantie geïnteresseerd zijn in geld. Gaat het over duurzaamheid, dan is de onderneming – die een lening van de bank wil – vaak het lijdend voorwerp. Banken willen immers weten met wie ze in zee gaan en ondervragen multinationals onder andere over hun energietransitie. Nu werden de rollen omgedraaid – en ik vond het smullen.

Want zo’n vraag is een kleine gamechanger in de relatie tussen bedrijf en bank. Plots praatten we niet alleen over de prijs en voorwaarden van de lening die het voedselbedrijf wilde, maar stond of viel het gesprek bij de duurzaamheid van de bánk. De impact van deze verschuiving kan groot zijn.

Zakendoen met multinationals levert bakken met geld op, en dus nemen banken de wensen van die bedrijven uiterst serieus. De macht van een multinational reikt bovendien veel verder dan één enkele bank; bedrijven bankieren regelmatig bij wel tien of twintig banken. Niet alleen in Nederland, maar over de hele wereld. Met het oog op het klimaat is zoveel invloed een droomscenario. Maar dan moeten bedrijven wel actie ondernemen.

Werk jij bij een groot bedrijf? Ga dan met jouw banken in gesprek over duurzaamheid en verbind er consequenties aan: hoe duurzamer de bank, hoe meer zaken je met ze doet. Leg de verantwoordelijkheid voor een groenere toekomst niet alleen bij de duurzaamheidsmanager, maar ook bij de penningmeester.

Deze column verscheen in december 2024 in OneWorld Magazine.