Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Groene zoekmachines: ik had er nog niet eerder van gehoord. Maar twee weken geleden stelde ik Ecosia in als standaardzoekmachine op mijn laptop, in plaats van standaardkeuze Google. De installatie was zo gepiept. Het logo van Ecosia heeft een wereldbolletje als ‘o’, en onderaan de pagina met zoekbalk prijkt een vrolijk grafisch landschap van gras, boompjes, een beek, bergen op de achtergrond, vrouwen die het land bewerken en wat vee. Vandaag staat mijn teller blijkbaar al op 250 zoekopdrachten, zie ik in mijn browser. En Ecosia zegt dat het gemiddeld 45 zoekopdrachten kost om een boom te planten. Dat betekent dat ik al zeker vijf bomen op mijn naam heb staan. Wauw!
Gebruik van de zoekmachine van Ecosia kost, net zoals elke andere zoekpagina, geen geld. Het werkt als volgt: groene zoekmachines hebben een contract met reguliere zoekmachines als Bing en Google. Die verdienen hun geld met advertenties; de gesponsorde zoekresultaten die bovenaan staan wanneer je iets intikt. Als ik bijvoorbeeld ‘Rijksmuseum’ invoer, verschijnen eerst vier advertenties, voornamelijk van sites met toeristendeals, en daarna pas de website van het Rijksmuseum.
“De groene zoekpagina’s gebruiken de advertentieopbrengsten om andere organisaties te steunen
Wanneer gebruikers via een andere website binnenkomen, in dit geval via een groene zoekpagina, ontvangt die website een deel van de advertentie-opbrengsten. Adverteerders betalen Google, en Google betaalt de zoekmachine via welke de bezoekers zijn binnengekomen. Die opbrengsten gebruiken de groene zoekpagina’s weer om andere organisaties te steunen. Organisaties die bomen planten bijvoorbeeld.
Ecosystemen
Ecosia is in 2009 opgericht en heeft inmiddels, volgens medewerker Hannah Wickes, minstens acht miljoen gebruikers over de hele wereld (waaronder in Nederland), die samen al 53 miljoen bomen hebben ‘geplant’. Dat heeft voornamelijk Eden Projects voor ze gedaan. Die organisatie stelt bewoners van ontboste gebieden aan om bomen te planten en de nieuw aangeplante bossen te onderhouden. Het idee van Eden Projects: op die manier worden ecosystemen hersteld, is land beter beschermd tegen natuurgeweld en worden verdorde landbouwgronden weer vruchtbaar.
“Ecosia geeft niet altijd de gewenste resultaten. Dan zoek ik soms toch weer met Google
Ecosia heeft een contract met Bing. Dat betekent dat je als gebruiker de zoekresultaten van Bing te zien krijgt. Voor mij als Googlegebruiker is dat even wennen, er komen hele andere dingen bovenaan te staan. Ook gebruiker Bouwe van der Molen, vormgever uit Amsterdam, ondervindt dat. “Het is mooi om te zien dat er door mijn surfgedrag op internet al vijftig bomen zijn geplant. Maar ik moet zeggen dat Ecosia vaak niet de gewenste zoekresultaten geeft. Dan zoek ik soms toch weer verder met Google.”
Het Nederlandse Zoekgroen heeft een contract met Google: dat betekent dat Google de zoekresultaten aanlevert. Wel zo prettig als je dat gewend bent. Met een belangrijk verschil: bij Google zelf zijn de zoekresultaten ook gebaseerd op locatie en zoekgeschiedenis; bij Zoekgroen gaat het puur om het trefwoord. Sjoerd Huijbregts richtte de website twee jaar geleden op. “Al sinds het internet in de kinderschoenen stond zijn programmeren en websites bouwen mijn hobby. Ik vond het idee van een groene zoekmachine mooi, maar de Bing-zoekresultaten bij Ecosia weerhielden mij ervan dat te gaan gebruiken. Toen dacht ik: ik bouw zelf wel een groene zoekmachine.”
Ecosia en Zoekgroen zijn niet de enige groene zoekmachines ooit gebouwd, maar lijken momenteel wel als enigen te functioneren. Online lijstjes leiden naar sites als treehoo.com, ecosearch.org en goodsearch.com, maar die zijn zo te zien allemaal uit de lucht. Hiernaast zijn er zoekmachines die stroom besparen door een zwarte achtergrond te hanteren, maar dat is met zuinige led-schermen van tegenwoordig nauwelijks een issue. Rank a Brand heeft een overzicht gemaakt van de duurzaamheid van veelgebruikte websites. De online vergelijker keek daarvoor naar de energie die de websites verbruiken voor hun servers. Ook Google en Bing staan ertussen – met respectievelijk label ‘C’ en ‘D’ (A is het beste; E het slechtste), en scoren beiden dus niet erg hoog.
Zoekgroen is nog klein; heeft zo’n honderd gebruikers. Huijbregts: “Ik doe het naast mijn werk en gezin, echt vanuit persoonlijke motivatie voor een duurzamere wereld. Daarnaast gebruik ik 95 procent van de opbrengsten om bomen te planten en verwoestijning tegen te gaan. Aan dat percentage wil ik niet tornen. Ik geef dus niets uit aan marketing en dergelijke. Met de overige 5 procent dek ik min of meer de kosten en verder zijn mijn uren mijn eigen investering. Groei en nationale bekendheid zijn nog een uitdaging. Maar de goede reacties die ik ontvang motiveren me.”
“Als we de aarde kunnen opwarmen, kunnen we haar ook weer afkoelen
De opbrengsten van de gebruikers die ‘googelen’ via Zoekgroen (ook Huijbregts noemt zoeken op internet nog steeds googelen) gaan naar Trees for all en Justdiggit (met als motto: ‘als we de aarde kunnen opwarmen, kunnen we haar ook weer afkoelen’). Trees for all kun je kennen van de CO2-compensatie bij het boeken van een vliegticket. De organisatie legt bossen aan in ontboste gebieden in Oeganda, Bolivia, Filipijnen, Mali en Maleisië, en is ook in Nederland actief, onder andere met het initiatief voor het aanplanten van een herdenkingsbos voor de slachtoffers van de MH17. Justdiggit doet aan landschaps- en waterkringloopherstel van gedegradeerde grond in gebieden in Kenia en Tanzania.
Tegenwerkende kracht
Ecosia is dus een reus vergeleken met Zoekgroen. Beide zoekmachines geven inzicht in hun financiële status. Ecosia investeerde 42 procent van de totale inkomsten van januari (de laatste openbare cijfers) in de projecten die ze steunen. Voor een bedrijf met zo’n veertig werknemers en miljoenen gebruikers is het begrijpelijk dat de 95 procent die Zoekgroen hanteert, niet haalbaar is. Een aanzienlijk deel gaat naar marketing. In januari ging er 438.846 euro naar de projecten.
Kan Ecosia met haar miljoenen gebruikers niet los van de bestaande partijen werken? Hannah Wickes van Ecosia: “Bing levert onze advertenties aan, en wij compenseren bijvoorbeeld voor hun energieverbruik. Zelf zijn we 100 procent energieneutraal. Ook zijn we bezig met de bouw van onze tweede eigen zonne-energiecentrale, omdat we zo hard groeien. De energie die onze servers en onze kantoren gebruiken wekken we duurzaam op. Als we helemaal onze eigen zoekmachine-infrastructuur zouden willen bouwen, zou dat een enorme investering zijn. Wij willen nú positieve impact maken, en gebruiken de opbrengsten dus liever zo veel mogelijk voor de projecten. Wie weet verandert dat nog in de toekomst.”
“Wij willen nooit opgekocht worden door een tech-gigant
Door zichzelf te bestempelen als ‘purpose-company’ kan het bedrijf deze missie bovendien nooit uit het oog verliezen. Wickes: “Veel start-ups beginnen met een duidelijke missie, maar die raakt aangetast of gaat verloren wanneer ze opschalen en moeten opboksen tegen de (commerciële) concurrenten. Dan moeten bedrijven het spelletje meespelen. Wij willen nooit gekocht worden door een tech-gigant. Door onszelf legaal te verbinden aan de regels van een purpose-company, hebben we een non-profit focus zonder een goed doel te zijn.”
“Stel je voor hoe de planeet zou vergroenen als de opbrengst van álle zoekopdrachten naar natuurherstel zou gaan
Het enorme bedrag dat Ecosia in januari alleen al uitgaf aan natuurherstel, en de hoeveelheid bomen die via Ecosia zijn geplant met mijn bescheiden aantal zoekopdrachten, openen mijn ogen over de astronomische bedragen die de Googles van deze wereld verdienen. De groene zoekmachines krijgen maar een deel van de advertentieopbrengsten, ongeveer de helft. Beeld je dan eens in hoe we de planeet zouden kunnen vergroenen als de opbrengsten van álle zoekopdrachten ter wereld gebruikt zouden worden voor natuurherstel.
Het blijft ook gek dat de bedrijven die advertenties plaatsen grote multinationals kunnen zijn die juist tegengestelde belangen hebben dan een duurzame wereld. Een advertentie van Rabobank, die betrokken is bij grootschalige aanleg van palmolieplantages waarvoor tropisch regenwoud wordt gekapt, zou indirect betalen voor bosherstel elders op de wereld? Paradoxaal.
Terug naar mijn groene zoekresultaten. De installatie van Zoekgroen is volgens de website een beetje ingewikkelder; een zogenaamde ‘plug-in’ (in één druk op knop iets instellen) heeft de website niet, dus moeten nieuwe gebruikers zelf een aantal stappen zetten om Zoekgroen als default in te stellen. Na even proberen blijkt dat reuze mee te vallen. En de opmaak van Zoekgroen is misschien iets minder gelikt dan die van Ecosia, ik ben blij met de vertrouwde zoekresultaten. Eens kijken hoeveel bomen ik de komende tijd op mijn naam kan zetten.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
