‘Klimaatadaptatie is een strijd op leven en dood’

Klimaatadaptatie – het aanpassen van onze leefomgeving aan klimaatverandering – stijgt in populariteit. Ook in mijn wereld van sustainable finance. Er komen steeds meer landelijke en regionale klimaatadaptatieplannen: extra dijken bouwen of rivieren verbreden vanwege de stijging van de zeespiegel, zorgen voor meer beplanting waar mensen verkoeling kunnen vinden op een opwarmende aarde. Daarnaast zijn er onder andere bij de Europese Investeringsbank grote potten geld gereserveerd om ons te wapenen tegen klimaatverandering. Het voelt als een potje SimCity met een oneindig budget, zo gepiept.

In werkelijkheid is klimaatadaptatie een strijd op leven en dood.

Kijk naar New Delhi. In één lokaal ziekenhuis kan binnen twee minuten een ijsbad gevuld worden. De natte droom van elke fitfluencer, maar bittere noodzaak op een speciale afdeling tegen hitteberoertes oftewel ernstige zonnesteken. Bij zo’n hitteberoerte telt elke minuut, dus is het cruciaal dat een patiënt zo snel mogelijk een levensreddende doop krijgt in ijswater. De Indiase hittegolven worden elk jaar heftiger, met gemiddelde temperaturen van ver boven de 40 graden Celsius; het aantal hittepatiënten neemt elk jaar toe. Met een speciale ijsmachine en grote waterkranen om de ijsbaden te vullen, probeert dit ziekenhuis zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering.

Klimaatadaptatie is een strijd tegen de hitte, tegen verspreiding van virussen en bacteriën, tegen longziektes vanwege slechte luchtkwaliteit en tegen ondervoeding door misoogsten en slechte waterkwaliteit. Dit zijn de gevolgen die je niet ziet in de mooi vormgegeven klimaatadaptatieplannen. Laat staan dat je de impact voelt. Al helemaal niet in mijn wereld.

Dagelijks geef ik mijn collega’s high fives voor de zoveelste duurzame deal die is afgesloten. Lekker de wereld redden van achter mijn laptop. Powerpointpitches bouwen vol groene teksten, lachende mensen aan een bureau, windmolens, zonnepanelen en een grafiek waar de CO2 uitstoot netjes daalt naar net zero. We bouwen een dijk van optimisme die ons lijkt te beschermen tegen de ware narigheid. Hoe hoger de dijk, des te meer we het contact verliezen met de echte gevolgen van klimaatverandering.

Nou pleit ik er niet voor om jaarlijks je gevoel van urgentie bij te tanken door bijvoorbeeld als een klimaatramptoerist op een Noordpoolexpeditie te gaan. Houd het simpel. Kijk eens in de zoveel tijd het beest in de bek. Lees je in, er zijn genoeg journalistieke artikelen en wetenschappelijke instituten die informatie verschaffen. Heeft jouw werkgever impact op het klimaat? Maak het bespreekbaar op de werkvloer, noem concrete cijfers. Zo hou je de urgentie levend.

Deze column verscheen eerder in OneWorld Magazine van september 2024.