Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
“Er komt toch een gasleiding in het huis.” Mijn man komt net terug van de wekelijkse bouwvergadering met de aannemer. En terwijl hij me overvalt met het laatste nieuws, verslik ik me bijna in mijn koffie. “Wat? Hoezo dat?”, stamel ik, niet begrijpend waarom in onze beoogde energieneutrale woning toch plots een gaskraan zou komen.
“We gaan hem nog niet aansluiten”, legt hij uit in een poging me gerust te stellen, “dat gaan we misschien helemaal niet doen. Maar stél dat we het niet warm genoeg krijgen, dan ligt er in ieder geval een leiding.” Mijn man benadrukt dat het bovendien voordeliger is om hem nu te laten leggen, dan na de verbouwing, wanneer je de boel weer overhoop zou moeten halen.
Los van het aardgas
Nederland moet afscheid nemen van het aardgas, dus wij ook. 7,6 miljoen huishoudens dienen in 2050 aardgasvrij te zijn, volgens het Energierapport: Transitie naar duurzaam, terwijl de industrie nog wel aardgas mag blijven gebruiken. Aardgas stoot bij de verbranding veel CO2 uit, dat bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Bovendien is de gasvoorraad er niet voor eeuwig. De Groningers uit de aardbevingsgebieden zien de gaskraan liever gisteren dan vandaag dichtgedraaid worden.
“7,6 miljoen huishoudens dienen in 2050 aardgasvrij te zijn.
En ondertussen gaat de aannemer in ons huis een nieuwe gasleiding aanleggen. De pijp mag dan wel verzegeld zijn, de gasaansluiting lijkt haaks te staan op de aardgasvrije ambities van het kabinet én mijn gekoesterde wens om, als geboren en getogen Groningse, korte metten te maken met deze fossiele brandstof in huis. Laat staan dat het past in het energieneutrale plaatje dat we voor ogen hebben. Waarom in hemelsnaam dan toch die leiding?
“Een gasleiding heeft toch helemaal geen zin als we een elektrische warmtepomp krijgen?”, probeer ik ertegenin te brengen. “Dan zouden we een ander verwarmingssysteem of een hybridewarmtepomp moeten kiezen.”
“Klopt”, beaamt hij. “Maar dan ligt die leiding er tenminste al.”
“Klopt”, beaamt hij. “Maar dan ligt die leiding er tenminste al.”
Kleine kans op kou
De kans dat we het niet warm krijgen in tijden dat Koning Winter regeert, is niet groot. De berekening van de warmte nadat het huis geïsoleerd is, toont warmtewaarden die ver boven de bouweisen liggen die gelden voor de renovatie van bestaande woningen. De scores zijn bijna gelijk, gelijk of zelfs hoger dan de gestelde isolatie-eisen voor nieuwbouwhuizen. Dat komt doordat er als het ware een schil binnenin het huis komt, alsof er een nieuwbouwhuis binnen tegen de bakstenen muren, vloeren en daken wordt gezet. Alleen met degelijke isolatie kan een warmtepomp een oud huis warm krijgen. De benodigde elektriciteit willen we krijgen via de zonnepanelen of, als de zon niet schijnt, via onze duurzame energieleverancier.
Als je een warmtepomp aanschaft, kun je gebruik maken de investeringssubsidie duurzame energie (ISDE), van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Voor een warmtepomp geldt een subsidie van 1.000 tot 2.500 euro.
“In theorie zou de pomp geen moeite mogen hebben om jullie huis te verwarmen”, verklaart de vriend die ons begeleidt bij het energieneutraal maken van ons huis. Hij begeleidde eerder de verduurzaming van een aantal woonhuizen en kantoorpanden. Toch twijfelde de installateur van de aannemer of we het warm genoeg konden krijgen. Hij wilde eerst harde cijfers zien over het warmtebehoud. Begrijpelijk, als je bedenkt dat een warmtepomp in een oud huis een tamelijk nieuw fenomeen is. En jarendertigwoningen staan van origine niet bekend om hun goede isolatie.
“We hebben uiteindelijk voor een zwaardere pomp gekozen met meer capaciteit”, licht de vriend toe – anticiperend op de twijfels van de installateur. Op basis daarvan én van de hoge warmtewaarden die ons huis na de isolatie krijgt, volgens de berekening, denkt hij dat we straks niet in de kou zitten.
Isoleren is een must
Dat degelijk isoleren een vereiste is als je voor een warmtepomp gaat, komt doordat de pomp samenwerkt met een lagetemperatuurverwarming. In ons huis komt vloerverwarming en in alle kamers komen collectoren, een soort radiatoren met een ventilatortje erop om warmte te verspreiden. Dit geeft een comfortabele warmte, hoewel de temperatuur maar geleidelijk kan stijgen en dalen. Je kunt de verwarming dus niet even gauw een boost geven, zoals dat bij een verwarmingssysteem met cv-ketel wel mogelijk is. Ook kan de pomp in plaats van verwarmen, de woning koelen; handig op zomerse dagen wanneer het kwik oploopt tot boven de 25 graden.
Onze beoogde luchtwater-waterpomp, die zijn warmte uit de lucht haalt, komt op de zolderverdieping te staan met een gedeelte buiten aan de zijkant van het huis. Het witte gevaarte heeft een hoog rendement en gebruikt warmte uit de buitenlucht om de woning en het kraan- en douchewater te verwarmen. Een andere zorg die ik had was of het witte gevaarte straks niet teveel geluid maakte. Volgens de vriend valt dat mee. “Het gedeelte binnen maakt minder geluid dan een cv- ketel. De buitenunit kun je vergelijken met een onderdeel van een airco-installatie. Ik verwacht niet veel geluidshinder.”
“Nu is de warmtepomp populair. Maar wie weet hoe het over tien of vijftien jaar gaat worden?
Kort samengevat, we hoeven ons nauwelijks zorgen te maken over kou in huis. De reden waarom er toch een gasleiding geplaatst wordt, heeft dan ook niet alleen te maken met de warmtepomp. Het komt ook omdat simpelweg niemand weet hoe de toekomst er voor het Nederlandse huishouden uitziet en welke duurzame energievorm of verwarmingssysteem het op termijn gaat winnen.
“Nu is de warmtepomp populair. Maar wie weet hoe het over tien of vijftien jaar gaat worden? Misschien is het dan wel iets met waterstof”, aldus de aannemer.
Het is koffiedik kijken. Wellicht is onze gasleiding helemaal niet geschikt voor waterstof. Of voor groengas, gemaakt van mest, dat straks ook een optie is. Maar de wereld draait door, de aarde warmt op en het getimmer in ons nieuwe huis gaat gestaag verder. Dus is het tijd om knopen door te hakken. Weloverwogen kiezen we voor de gasaansluiting, om het klimaat een hart onder de riem te steken.
Powerswitch-redacteur Leontien Aarnoudse onderwerpt haar jarendertigwoning aan een duurzame metamorfose. In deze reeks beschrijft ze hoe dat haar vergaat. Dit was deel 4.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
