Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Er dreef een eiland in de Pacifische Oceaan. Een levenloos plasticeiland, volgens sommigen twee keer zo groot als de staat Texas. Anderen hadden het over het Afrikaanse continent. Je zou er zo overheen kunnen lopen. Maar algauw kwamen mensen erachter dat het eiland niet op Google Maps te vinden was. Desondanks deden de sensationele nieuwskoppen hun werk en prikkelden ze de fantasie. Plasticvervuiling schoot als nieuwe binnenkomer omhoog in de top 2000 van milieuproblemen.
Dit speelde rond het jaar 2010. Gedurende de tien opvolgende jaren groeide de aandacht voor het probleem. De omvang en impact werden inzichtelijker en visueel. Milieuorganisaties hadden een nieuwe vijand. Helden stonden op om de strijd aan te gaan. En uiteindelijk liet de politiek van zich horen. Aan het einde van het decennium stemde de Europese Commissie in met een pakket aan maatregelen: minder wegwerp, meer hergebruik, meer voorlichten. Het begin van een nieuw tijdperk waarin Europa haar eerste babystapjes zette om plastic circulair te maken.
“
Hoe rijker een land wordt, hoe meer plastic afval het produceert
Aan de andere kant van de grote plas moonwalken ze ondertussen terug in de tijd. Er lijkt daar een wederopstanding van plastic gaande, nadat het in 1950 massaal opkwam. Door nieuwe technologieën is het makkelijker geworden om voor een prikkie grote hoeveelheden schaliegas uit Amerikaans kleisteen te blazen. Chemiereuzen zoals Exxon en Shell hebben de afgelopen tien jaar zo’n 180 miljard euro geïnvesteerd in nieuwe ‘krakers’: chemische fabrieken die schaliegas omzetten in de bouwstenen voor onder andere plastic. Door maatregelen tegen klimaatverandering gebruiken we straks misschien minder olie en gas voor vervoer en als energiebron, maar voor plastic des te meer.
Die investering van 180 miljard euro gaan de chemiereuzen eruit halen. Dat is ook niet zo gek. De Verenigde Naties laten in een rapport zien dat hoe rijker een land wordt, hoe meer ze besteden aan comfort, hoe meer plastic afval ze produceren. Landen als India, Vietnam en de Filipijnen hebben allemaal een groeiende middenklasse – het Amerikaanse plastic komt als geroepen.
En Europa? Ach, Europa. Er gaat misschien wat minder plastic naar Europese verpakkingen. Er wordt wat plastic gerecycled. Uiteindelijk vindt het plastic een andere weg. We zien het vast terug in de isolatie van onze klimaatneutrale huizen.
We leven in onzekere tijden door het coronavirus. Er is behoefte aan betrouwbare informatie én verdieping. We hopen dat je dit bij ons vindt en wil bijdragen aan onze onafhankelijke journalistiek.
Dit kan je doen door te doneren of je te abonneren op ons magazine. Alvast bedankt!
