Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Al zeker dertig jaar ben ik ervan overtuigd: het perspectief van jongeren voegt iets toe aan politieke debatten en beleidsvorming. Op de middelbare school en tijdens mijn eerste studiejaren vertaalde ik dat in belangenbehartiging, als voorzitter van verschillende leerlingen- en studentenorganisaties – toen zelf als jongere. Het ging dan vaak om het eigen belang, een zaak voor de eigen groep verbeteren.
Toen ik op mijn 21e lid werd van de Groninger gemeenteraad was dat voor een politieke partij die voortkwam uit diezelfde gedachte en een platform zocht waar dat belang effectiever kon worden behartigd. Al snel werd mij duidelijk dat de beste oplossingen voor de eigen problemen oplossingen zijn die ook toezien op het algemeen belang. Jouw oplossing moet niet ten koste gaan van het welbevinden van een ander.
“
‘Het’ jongerengeluid bestaat niet, maar kent een veelheid aan overtuigingen
Deze constatering motiveerde me om mijn stem als jongere te laten horen. Maar al te vaak was het zo dat beleid geformuleerd werd dat wél ten koste ging van het belang van jongeren. De andere kant van de medaille dus. Mijn constructieve deelname aan de debatten in de gemeenteraad zorgde ervoor dat dit langzaam veranderde. Het was daarbij van belang aan te tonen dat ik kennis van zaken had, me goed had voorbereid, dat ik namens een grote groep sprak én dat ik liet zien oog te hebben voor het algemeen belang.
Na aanvankelijke scepsis van de gevestigde orde werd uiteindelijk ingezien dat het perspectief van jongeren iets toevoegt aan het debat en zorgden de meeste partijen er na verloop van tijd voor dat ze ook zelf jongeren in hun fracties opnamen. Dit laatste bewijst overigens dat ‘het’ jongerengeluid niet bestaat, en geen overkoepelende politieke kleur heeft, maar een veelheid aan overtuigingen kent.
Van straat naar tafel
Nu, 25 jaar later is mijn overtuiging niet veranderd, maar mijn eigen rol uiteraard wel. Ik probeer nog steeds het perspectief van jongeren mee te nemen in alles wat ik doe. Dat kan op allerlei manieren. Door met jonge mensen, bijvoorbeeld trainees of stagiairs, samen te werken. Door het gesprek op te zoeken, bijvoorbeeld op scholen en universiteiten. Of door te helpen toegang te krijgen tot beleidsmakers, bijvoorbeeld door jongeren de weg te wijzen in de binnen- of buitenlandse beleidswereld. En altijd door te luisteren en mijn eigen ideeën te toetsen aan die van hen.
“
De sterkste troef van jongeren: jong zijn!
Een jaar geleden kwam dit allemaal samen tijdens een grote bijeenkomst in het Amsterdamse Pakhuis de Zwijger. Tijdens een avond die we
Klimaat voor jongeren noemden ging het gesprek over het bundelen van krachten, over duurzaamheid in het onderwijs en over de sterkste troef van jongeren: jong zijn! Jong zijn is immers het onderscheidende kenmerk van jongeren, iets wat oudere generaties niet (meer) hebben, en vaak zelfs jaloers op zijn.
In het jaar dat volgde is ontzettend veel gebeurd. Jongeren laten steeds nadrukkelijker van zich horen en steeds vaker in de buurt van waar beleid wordt gemaakt Deze week nog sprak de voorzitter van de Jonge Klimaatbeweging in de
Tweede Kamer. Eerder
spraken de jonge actievoerders van Youth for Climate in het Torentje met de minister-president en de minister van Economische Zaken en Klimaat. En diezelfde Jonge Klimaatbeweging zat, net als de
Klimaat en Energie Koepel, aan tafel bij de onderhandelingen voor een nationaal Klimaatakkoord.
Van tafel naar keuken
Het lijkt er dus op dat jongeren definitief een plek hebben veroverd in de keuken en meedenken over de ingrediënten en recepten voor klimaatbeleid. Desondanks blijven er vragen over de echte impact van de actie. In hoeverre wordt de verkregen invloed blijvende invloed? Ook vragen verschillende jongerenvertegenwoordigers zich af of ze namens alle jongeren spreken, en hoe ze iedereen kunnen bereiken.
Ook is er de strategische vraag of je je met alle onderwerpen moet bezighouden, of dat het slimmer is een paar speerpunten te kiezen waarbinnen het jongerenperspectief echt verschil kan maken. Genoeg reden om opnieuw bij elkaar te komen en het gesprek over deze en andere vragen aan te gaan met jongeren vanuit diverse organisaties en bewegingen. Wat kunnen we leren van de ervaringen tot nu toe? Wat maakt klimaatcommunicatie effectief? Welke vernieuwingen kunnen we het komende jaar verwachten?
“
Tegelijkertijd is er een grote groep mensen langs wie het allemaal heen lijkt te gaan
Op 4 juli is Pakhuis De Zwijger het toneel voor weer een
avond vol actie, voor en door jongeren. Een van de onderwerpen die daar aan de orde zal komen is de zogenaamde ‘bubbel’. Het thema klimaat beroert veel mensen en motiveert velen om ook zelf in actie te komen. Tegelijkertijd is er een hele grote groep mensen langs wie het allemaal heen lijkt te gaan en is er zelfs een groep die er actief tegenaan schopt.
Constructieve interactie tussen deze groepen is zeldzaam, wat het bestaan van de bubbels versterkt. Ik zal aan de aanwezige jongeren vragen hoe zij hiermee omgaan en hoe zij anderen betrekken. Hopelijk zullen er ook mensen komen die nog geen onderdeel uitmaken van de (of een) bubbel. Hier loop ik wel direct tegen de kern van dit probleem aan, versterkt door mijn sociale media-filters: hoe komt deze uitnodiging in hemelsnaam aan bij mensen die niet in mijn bubbel zitten?
