Vanaf vandaag kan iedereen naar hartenlust aan het insect: Jumbo legt de buffalowormenburger in de schappen. Maar kunnen vegetariërs die met een gerust hart eten? Food-redacteur Emma Meelker en principieel vegetariër en hoofdredacteur Hans Ariëns worden het niet eens.
Ik ben bang dat de insectenburger een onzinproduct is
Hans: "Gaat de insectenburger de wereld redden? Als we de Stelling van de Dag (‘Doe mij maar een insectenburger’) van RTV Oost mogen geloven, voorlopig niet. Op het moment van schrijven zegt 87 procent ‘oneens’.
Ik ben bang dat de insectenburger een onzinproduct is. Ongetwijfeld goed bedoeld en natuurlijk beter voor de planeet dan de hamburger uit de bio-industrie, maar geen serieus alternatief. Nederlanders houden niet van insecten in het eten, dus ook niet van onherkenbare buffalowormen in de insectenburger. En daarmee schiet-ie aan zijn doel voorbij. Want vegetariërs hoeven niet aan de insectenburger, waarvoor nog steeds dieren moeten worden doodgemaakt – al zijn het geen aaibare beesten, en is het nog maar de vraag of ze iets voelen als ze tot burger worden vermalen. Toch?"
Vegetarisch zijn vanwege het lot van 'zielige dode dieren' alleen vind ik wel een beetje infantiel
Emma: "Zeker, als we de Partij voor de Dieren moeten geloven is het schandalig om de wormenburger als 'vleesvervanger' in het schap te leggen. Europarlementariër Anja Hazekamp viel de discussie binnen met een zuur: 'Insecten zijn geen groente. Dat de producten worden verkocht als vleesvervanger is ronduit onjuist.'
Mij best, insecten zijn geen groente, maar vegetarisch zijn vanwege het lot van 'zielige dode dieren' alleen vind ik wel een beetje infantiel. Een echte vegetariër is dat ook, of vooral, omdat hij vindt dat we met onze collectieve vleesverslaving (we eten jaarlijks zo'n 80 kilo vlees per persoon) de wereld naar de filistijnen helpen. Die insectenburger is misschien niet het antwoord, maar wel een deel van de oplossing: superefficiënte en goedkope eiwitten die niet het broeikaseffect aanjagen, die niet de hele wereld in een sojaveld doen veranderen en daarmee ecosystemen in stand houden. Ik vind dat een veel zinniger vleesdiscussie dan die van dierenleed."
Ik ben best wel van de eerbied voor alles wat leeft
Hans: "Ik snap je punt, maar wat ik wil zeggen is: als je mensen van hun vleesverslaving wilt laten afkicken, heb je aantrekkelijke alternatieven nodig. De Vegetarische Slager biedt die bijvoorbeeld, smaakvolle vegetarische kroketten en hamburgers die ook bij vleeseters in de smaak vallen. Mij stuit het als vegetariër tegen de borst dat een vleesalternatief dan weer in vorm en smaak zo precies mogelijk vlees moet benaderen. Maar het is wel de manier waarop je het argument ‘ik zou wel willen minderen, maar vlees is zo lekker’ tegemoet kunt treden.
De insectenburger is dat dus weer niet. Het is geen smaaksensatie, roept een ‘jakkes’-reactie op, en trekt dus geen vleeseters over de streep. Hij is daarmee nog elitairder dan de vegetarische hamburger.
En nog even over die zielige dode dieren: bij ons in huis worden ook de spinnen netjes buiten gezet, en hebben we een ingenieus apparaat dat vliegen en muggen niet plet maar opvangt. Slakken belanden in de biobak en veenmollen worden van onze moestuin naar een wegberm in de buurt getransporteerd. Alleen als muggen ons ’s nachts lastigvallen, moeten ze dat met de dood bekopen. Ik ben, kortom, best wel van de eerbied voor alles wat leeft."
Ik denk dat insecten een veel spannender en volwaardiger alternatief zouden kunnen zijn voor vlees dan de eeuwige sojaspons
Emma: "Uitstekend! En lief. Ik moest dit weekend voor onze verhuizing nog een paar muggen van onze slaapkamermuur krabben. De dierenbescherming zou dat ook liever niet zien: die vinden dat er ‘veel te weinig bekend is over het gevoelsleven van insecten’ voordat we overstappen op intensieve teelt en massamoord van insecten. Dat lijkt me echt onzin. Maar ze krijgen dus wat jou betreft het voordeel van de twijfel? Slim en gevoelig als een varkentje? Het is natuurlijk heel jammer dat dit een onaantrekkelijke burger is geworden, want ik denk dat insecten juist een veel spannender en volwaardiger alternatief zouden kunnen zijn voor vlees dan de eeuwige sojaspons in de vorm van een kipstukje of gehaktbal.
Wereldwijd worden insecten al heel veel als delicatesse gegeten, twee op de zeven wereldburgers knabbelt graag op een sprinkhaan of iets anders. En bijvoorbeeld deze dame maakt er sushi-achtige snacks van die er smakelijk uit zien. Zelfs de chef-kok van het beste restaurant ter wereld kookt ermee. Zouden ze op zo’n manier wel door de beugel kunnen volgens jou?"
Mijn smaakpapillen zijn cultureel geconditioneerd – ik ben nu eenmaal geen Touareg
Hans: "Als ik in de woestijn leefde zou ik waarschijnlijk ook geen sprinkhanen versmaden. Probleem is dat ook mijn smaakpapillen cultureel geconditioneerd zijn – ik ben nu eenmaal geen Touareg. Maar vooruit, om jou een plezier te doen, en omdat je alles in het leven een keer geprobeerd moet hebben: kom maar door met die wormenburger!"
