Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
In Groningen worden sinds begin jaren zestig grote hoeveelheden laagcalorisch gas gewonnen. Het leeuwendeel van de Nederlandse huishoudens en flink deel van onze industrie maakt al decennia gebruik van dit aardgas, en voorts exporteren we het naar omliggende landen. Maar dat moet nu allemaal anders – en snel ook.
Geothermie
Hoewel er hier en daar flink wordt tegengesputterd, lijken de oplossingen en alternatieven zich vlot aan te dienen. De grootverbruikers van gas, de industrie, kan deels overschakelen op geïmporteerd hoogcalorisch aardgas. Voor woonhuizen wordt er gewerkt aan elektrificeren of zoekt men aansluiting bij warmtenetten in de buurt.
“Diep in de bodem, op 500 meter en lager, bevindt zich warm water. Dat is uitstekend te gebruiken voor bijvoorbeeld kasverwarming.
De glastuinbouw onderzoekt de mogelijkheden van een duurzaam en bedrijfszeker alternatief. Inmiddels heeft een klein aantal tuinders serieus geëxperimenteerd met aardwarmte, oftewel geothermie. Diep in de bodem, op 500 meter en lager, bevindt zich warm water, opgeslagen in poreuze zand- en gesteentelagen. Per kilometer diepte neemt de temperatuur daarvan met ongeveer 30 ˚C toe. Op twee tot drie kilometer diepte is het water dus 60 tot 90 ˚C. Die warmte is uitstekend te gebruiken voor bijvoorbeeld kasverwarming. Bij warmtewinning op een diepte van meer dan 4000 meter – de zogeheten ultradiepe geothermie – kun je via stoom zelfs elektriciteit opwekken.
Schoon en betrouwbaar
Om deze warmte uit de grond te halen, worden er twee diepe putten geboord naar een geschikte aardlaag. Via de ene put pomp je het warme water omhoog. Met een warmtewisselaar haal je de warmte eruit, en het afgekoelde water gaat via de andere put weer de grond in, terug naar dezelfde diepe aardlaag. Bovengronds liggen de beide putten slechts een paar meter van elkaar, maar de schachten ervan zijn schuin geboord, zodat ze ondergronds uiteindelijk 1,5 tot 2 kilometer van elkaar liggen.
“Aardwarmte is een voorspelbaar en betrouwbaar bron: het is niet afhankelijk van weer, wind of seizoen, en het is goed op te slaan
Qua warmteopwekking is geothermie een bewezen alternatief voor aardgas: het is schoon en betrouwbaar. Geothermie kan mogelijk voorzien in circa 30 procent van de huidige warmtevraag voor woningen en bedrijven, en 100 procent van die voor glastuinbouw. In een duurzame energievoorziening is aardwarmte een belangrijke, voorspelbare en betrouwbare bron: het is niet afhankelijk van weer, wind of seizoen, en goed op te slaan. En geothermie maakt ons minder afhankelijkheid van de energie van andere landen. De kans is groot dat geothermie ook een betaalbaar alternatief kan zijn voor het verduurzamen van de warmtevoorziening van woningen, de utiliteitssector en een deel van de industrie.
Leercurve
“Om alle 10.000 hectare glastuinbouw die Nederland rijk is over te laten schakelen op aardwarmte, is 600 miljoen nodig. Dat kan uit!
Nederland heeft ongeveer 10.000 hectare glastuinbouw. Op vijftien plaatsen wordt veelal met succes met deze winning van aardwarmte gewerkt, en het gaat rap beter. Nu de minister van EZK bedrijven dringend heeft verzocht met alternatieven voor het Groningse gas te komen, hebben de gezamenlijke tuinders een plan gemaakt om nog eens vijftig geothermiebronnen te creëren. De kosten voor een warmtebron op 3 km diepte zijn gemiddeld 12 miljoen euro. Dat is een fikse investering, maar de exploitatiekosten voor de rest van deze eeuw zijn minimaal. Bonus: de CO2-uitstoot van deze vorm van warmteopwekking is nagenoeg nihil.
Een snelle rekensom laat zien dat overschakelen op aardwarmte voor de gehele sector een investering vraagt van 600 miljoen. Laat dat bedrag nu precies gelijk zijn aan de jaarlijkse energierekening van de gezamenlijke tuinders in de glastuinbouw. Als dat geen prachtige business case is!
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
