Werken aan een duurzaam Nederland heeft alleen zin als we gelijk opgaan met de rest van de wereld. CO2-uitstoot en opwarming van de aarde zijn wereldwijde vraagstukken, en weinig klimaatproblemen zijn te wijten aan één specifieke oorzaak. Zure regen uit Engeland valt in Noorwegen, Indonesische smog daalt neer op Singapore en eilanden als Tuvalu en Kiribati dreigen in de oceaan te verdwijnen. Ook al is hun CO2-uitstoot nihil.
Jaap Grolleman is een idealist in reclameland. Hij is blogger en werkt als copywriter bij Vandebron. Vandebron is een online marktplaats voor energie.
Fietsen naar je werk
Milieubewuste consumenten worden vooral gedreven door de wil om het goede te doen: op de fiets naar het werk, plastic recyclen, lokaal groenten kopen, led-lampen installeren, minder vlees eten en het jaarrapport op een scherm lezen in plaats van uitprinten. Maar we beperken deze acties vooral tot ons eigen gezichtsveld.
In het buitenland vindt net zo goed vervuiling plaats: door de productie van de spullen die wij hier gebruiken. Daar staan we amper bij stil. Je Macbook of je iPhone bijvoorbeeld komt, zoals bekend, uit China. Bij de productie van een iPhone komt zo’n 57 kilo CO2 vrij, bij een Macbook is dat ruim 250 kilo. Dat is vergelijkbaar met een autorit van Groningen naar Madrid. Voor de gemiddelde Europeaan geldt; zo’n 33 tot 50 procent van de CO2-uitstoot waar jij persoonlijk verantwoordelijk voor bent, vindt plaats in het buitenland.
Verborgen kosten
Deze kosten blijven meestal verborgen, terwijl bewustwording juist noodzakelijk is. Nederlandse consumenten zijn medeverantwoordelijk voor de CO2-uitstoot van landen als China, dat goed is voor 26 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. Door ons verantwoordelijk te voelen voor de producten die voor ons worden gemaakt, kunnen we onze eigen uitstoot in het buitenland verlagen. Daarnaast kunnen we ook in ontwikkelingslanden een verlaging daarvan teweegbrengen; het maakt immers niet uit waar CO2 wordt bespaard. Vanuit die gedachte biedt energieleverancier Vandebron, dat de stroom van Nederlandse boeren levert, ontwikkelingsprojecten aan. Consumenten kunnen zelf kiezen welk project ze steunen, waarna een deel van de gasprijs die ze betalen naar dat project gaat. Zo compenseren ze hun eigen CO2-uitstoot, terwijl ze de samenleving in het buitenland helpen.
Vandebron: de online marktplaats voor energie
Zelf online via een marktplaats de duurzaamste energieleverancier kiezen en de energie vervolgens direct daar afnemen. Tegenwoordig kan het, dankzij Vandebron. OneWorld stelde begin dit jaar vijf vragen aan één van de initiatiefnemers, Aart van Veller. Lees hier het interview.
Ontwikkelingshulp om CO2-uitstoot te besparen
In ontwikkelingslanden vindt veel uitstoot plaats door verontreiniging en ontbossing. Dat laatste gebeurt vaak omdat het voor de bevolking de beste of enige manier is om te overleven. Zo worden in Afrikaanse landen veel bossen gekapt, omdat landbouwgrond nu eenmaal meer oplevert. Besparende maatregelen kunnen hier direct een bijdrage leveren aan de lokale samenleving. Een voorbeeld van hoe CO2-besparingen goed samengaan met ontwikkelingshulp is het Global Woods-project. In Kikonda, Uganda, leren medewerkers van Global Woods de bevolking hoe grond optimaal kan worden benut en hoe bewoners opnieuw bomen kunnen planten waar ooit bossen stonden. Ook zorgt Global Woods voor huisvesting, gezondheidszorg en onderwijs.
Ook in Mali wordt de CO2-uitstoot, houtkap en gezondheidsrisico’s bestreden. Dat gebeurt door de verspreiding van nieuwe kookovens. Ieder jaar overlijden 40.000 Maliërs door luchtvervuiling binnenshuis. De kookovens van E+Carbon verbranden hout veel effectiever, waardoor er geen giftige stoffen vrijkomen. Doordat de kookovens in Mali worden gemaakt, ontstaan er bovendien meer banen.
Een derde voorbeeld van een project dat helpt CO2-uitstoot te verminderen loopt in Vietnam, een land waarin 80 procent van alle ziektegevallen ontstaan door vervuild water. Hier wordt door het Paradigm Project gewerkt aan waterzuivering en voorzieningen om verdere vervuiling van het water te voorkomen. Zo lopen kinderen en volwassenen minder risico op cholera, tyfus, dysenterie en malaria. Ook hoeven de meer dan 22 miljoen Vietnamese huishoudens hun water niet meer te koken voor ze het kunnen drinken, waardoor minder CO2 wordt uitgestoten.
Grensoverschrijdend denken
Het maakt niet uit waar CO2 wordt uitgestoten, en dus ook niet waar die wordt bespaard. Daarom moeten we bij het oplossen van klimaatproblemen grenzeloos leren denken. Het klimaat trekt zich immers ook niets aan van de door de mens bedachte lijnen.
