Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Veel
mensen krabben zich achter de oren over wat er de afgelopen week gebeurd is. Verongelijkte boeren veroorzaakten 1100 kilometer file (
de drukste spits ooit), sjeesden met tractors over het
strand van Scheveningen, reden
hekken omver, negeerden veiligheidsvoorschriften van de burgemeester van Den Haag en parkeerden zo’n
400 voertuigen op het Malieveld. Reden: veehouders voelden zich bedreigd door de stelling van
D66 dat de veestapel ten behoeve van de stikstofcrisis gehalveerd moet worden.
Diverse politici onthaalden de boze boeren met open armen op het Malieveld en talkshows lieten boeren uitgebreid vertellen wat hen dwars zat. Minister Carola Schouten van Landbouw beloofde de veehouders, nadat ze haar hadden uitgemaakt voor rotte vis, dat een halvering van de veestapel wat haar betreft niet zal plaatsvinden.
Schril contrast
Slechts enkele dagen eerder marcheerden
35.000 klimaatstakers, voornamelijk jongeren, door Den Haag omdat de toekomst van de mensheid bedreigd wordt. Minister Schouten is niet alleen verantwoordelijk voor Landbouw, maar ook voor Natuur en Voedsel. Toch lijken die laatste twee nauwelijks op haar prioriteitenlijstje te staan. We stevenen door het opwarmende klimaat hard af op toenemende weersextremen die onze voedseloogsten en natuur bedreigen.
Niet alleen Schouten, maar de gehele regering lijkt hier niet van doordrongen. Dat blijkt wel uit het schrille contrast tussen de aandacht voor het boerenprotest en voor de klimaatstaking: waar het speuren is naar een uitspraak van politici over de klimaatstaking, buitelden ze tijdens het boerenprotest over elkaar heen met bemoedigende woorden voor de landbouwsector – een van de grootste veroorzakers van klimaatverandering.
“
Had de menigte van 35.000 klimaatstakers niet gewoon het Binnenhof moeten bezetten?
Tommy Wieringa legt in
NRC de vinger op de zere plek: de desastreuze gevolgen van klimaatverandering vinden – in de westerse wereld – niet allemaal binnen een korte tijd plaats. Was dit wel het geval, dan was de burger volgens de schrijver ‘allang met de strop opgetrokken naar Den Haag om er een zootje op te knopen’. De klimaatstaking bevond zich weliswaar in Den Haag, maar de verantwoordelijke bewindspersonen werden niet op het matje geroepen. Had de menigte van 35.000 klimaatstakers niet gewoon het Binnenhof moeten bezetten, net zolang tot Mark Rutte en zijn coalitiegenoten zouden beloven dat ze de broeikasgasuitstoot binnen nu en acht jaar stoppen?
Klimaatverandering is massamoord
De jonge Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg citeert de wetenschap en
benadrukt dat de tijd opraakt: we hebben nog maar 8,5 jaar om de broeikasgasuitstoot te stoppen en zo de klimaatopwarming onder de 2 graden te houden. Rond de 2 graden opwarming van de aarde treden zogenaamde
tipping points in werking: er ontstaan steeds meer bosbranden, er is nauwelijks ijs over dat het zonlicht terugkaatst, het permafrost smelt waardoor enorme hoeveelheden methaan vrijkomen. Hierdoor zal de aarde onleefbaar worden. In Nederland was het deze zomer al meerdere dagen 40 graden. De
oogsten lopen al terug door de extreme droogte in ons land en het
drinkwater uit de Maas staat onder druk. Greta waarschuwt dat jongeren steeds beter doorhebben hoe de politiek ons verraadt en dat we ze er niet mee laten wegkomen als ze blijven falen. Terecht.
“
Dit jaar zei Rutte nog: ‘Die [klimaatopwarming] hoeft niet morgen opgelost. Er mag wat meer ontspanning in de discussie komen’
Maar politici lijken de urgentie niet te voelen. Dit blijkt uit het beleid van de afgelopen jaren. Waar het kabinet-Balkenende voornemens was om in 2030
30 procent CO2-reductie te realiseren, schroefde de optimistische Rutte dat terug naar een schamele
17 procent (terwijl het volgens de wetenschap
40 procent moest zijn). In maart dit jaar
verklaarde Rutte tegenover
Trouw nog het volgende: ‘Die [klimaatopwarming] hoeft niet morgen opgelost. Er mag wat meer ontspanning in de discussie komen.’
Er is blijkbaar meer voor nodig om onze politiek leiders te activeren, om hen te laten voelen wat klimaatverandering behelst. Dat klimaatverandering gevaar, chaos, verlies, dood en zelfs massamoord betekent. Deze laatste vergelijking maken activisten van de internationale beweging Extinction Rebellion. Zij houden regelmatig ‘Die Ins’, waarbij ze als het ware dood op straat gaan liggen. Ze verhinderen verkeer en tonen spandoeken met teksten als ‘klimaatverandering is massamoord.’
Duidelijke eisen
Extinction Rebellion is ontstaan uit enkele gewone, bezorgde burgers. De 83-jarige Engelse opa Phil Kingston bijvoorbeeld, die inmiddels elf keer gearresteerd is voor ‘het beschermen van de aarde’ zoals hij het zelf mooi verwoordt. Als de wet bedrijven steunt om de aarde kapot te maken, dan accepteert Kingston die wet niet. Hij is bereid om zijn leven te geven voor dit doel, want hij heeft naar eigen zeggen een goed leven gehad en wil dat zijn kleinkinderen dat ook zullen hebben.
“
Toen Kennedy in 1961 zei een man op de maan te willen zetten, werd dat binnen acht jaar gerealiseerd
Aankomende maandag, 7 oktober, begint de internationale Extinction Rebellion-week. De activisten zijn van plan om verkeersknooppunten stil te leggen en er zullen ongetwijfeld andere acties plaatsvinden die ofwel ludiek ofwel ontregelend zijn. De concrete
eisen van de actiegroep aan politici en beleidsmakers zijn dat de politiek eerlijk moet zijn over het gevaar van de klimaatopwarming, en dat de broeikasgasuitstoot per 2025 netto naar nul moet zijn gebracht.
Dit lijken mij goede uitgangspunten. Zoals benoemd moet de broeikasgasuitstoot in 8,5 jaar volledig zijn gestopt als we willen dat de aarde niet meer dan 1,5 graad opwarmt en dus leefbaar blijft. Toen John F. Kennedy in 1961 verklaarde een man op de maan te willen zetten, werd dat in acht jaar tijd gerealiseerd. Wat wij nodig hebben is een politiek leider die het Nederlandse volk serieus neemt, waarschuwt, uitlegt wat het doel is en hoe we dit gaan bereiken.
Bezetting van het Binnenhof
In het licht van het uiterst brutale en tegelijkertijd volprezen boerenprotest deze week, vraag ik me af: wat is ervoor nodig om de politiek zover te krijgen om aan deze klimaateisen te voldoen? Hoe ver moeten bezorgde burgers gaan voordat politici luisteren naar de wetenschap? Moeten zij eerst de chaos belichamen die klimaatverandering zal veroorzaken, de politiek een voorproefje geven van de dystopie die kan ontstaan door de afbraak van ons nu nog redelijk stabiele klimaat? Een bezetting van het Binnenhof is onderhand geoorloofd, net zolang totdat er adequate politiek leiders opstaan die klimaatverandering aanpakken en het gevaar afwenden. Als het boerenprotest ons iets leert, dan is het wel dat politiek en media ons met open armen en warme woorden zullen ontvangen. Toch?
