Daniël Poolen kijkt in de camera, met zijn kin rustend op zijn linkerarm.
Beeld: Nick van Tiem
Column

Ik wil meer bloot in de supermarkt

Sinds de eerste lockdown doet Daniël Poolen, zoals veel mensen, zijn boodschappen online. Uiterst gemakkelijk, maar het zet hem ook aan het denken. Al dat verpakkingsmateriaal dat producten in de offline supermarkt beschermt, dat is nu toch overbodig?

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee
Voor de meeste mensen is de tocht van het groenteschap naar de kassa één groot avontuur van verleiding. Verpakkingen in kleurrijke jasjes die zich van hun beste kant laten zien. Je kunt ze haast horen roepen: ‘Kijk naar mij!’

Ik leg die tocht heel anders af. Ik zie verpakkingen die hard aan het werk zijn. Niet alleen beschermen ze hun producten, ze proberen die ook nog eens te slijten. Over elk laagje plastic, karton of aluminium en elke kleur en vorm hebben slimme mensen lang nagedacht.

In de offline supermarkt begrijp ik de verleidende functie van een verpakking nog

Mijn wekelijkse boodschappen werden een stuk eenvoudiger toen ook ik in de eerste lockdown overstapte op het digitale boodschappenmandje. Veel is erop vooruitgegaan. Geen rij voor de kassa, niet per ongeluk potjes laten vallen, en mijn mandje kan zo vol als ik wil – ik hoef het toch niet zelf naar huis te dragen.

Eén ding bleef hetzelfde: de verpakkingen. In de offline supermarkt kan ik de verleidende functie van een verpakking nog begrijpen: ook een ingedeukt blik bonen moet worden verkocht, dus kan dat gekreukte jasje maar beter een mooi gekreukt jasje zijn. Maar bij een online aankoop maakt de consument keuzes op basis van gelikte foto’s van de prodúcten. Elk blaadje sla is knalgroen en er zit geen gebutst paprikaatje tussen. Dat het product bij aankomst soms een ander jasje draagt dan op het plaatje, daar ligt niemand wakker van.

Europese supermarkten doen plastic in de ban

In enkele landen in Europa geldt inmiddels (of binnenkort) regulering over plastic in supermarkten. Frankrijk en Spanje kiezen voor een verbod op plastic verpakkingen voor groente en fruit: in Frankrijk vanaf 2022, Spanje volgt een jaar later. In België mogen in Brussel en Wallonië geen losse plastic zakjes meer hangen op de groenteafdeling, maar in Vlaanderen mag dat nog wel. Nederland heeft gekozen voor zelfregulering: supermarkten willen tegen 2025 het gebruik van plastic met de helft terugbrengen. Van een verbod is geen sprake. Ook het Verenigd Koninkrijk zet in op vrijwillige beperking.

Denk eens echt radicaal

Door corona zijn veel mensen anders gaan winkelen, en dat biedt een kans. Producten in verpakkingen die niet recyclebaar zijn, omdat is gekozen voor verleiding boven duurzaamheid, kunnen voortaan worden verkocht in minder mooie, maar duurzamere jasjes.

Toch zie ik die omslag nog niet. Onderzoek van de Wageningen University & Research (WUR) laat zien dat nu nog maar 27 procent van de verpakkingen goed recyclebaar is. Het kabinet wil dat dat binnen vier jaar naar 50 procent gaat. Niet onrealistisch, zo blijkt uit het WUR-onderzoek. Voor 29 procent van de verpakkingen geldt namelijk dat die met eenvoudige aanpassingen al een stuk beter te recyclen zijn.

Heeft elk product die verpakking echt wel nodig?

Stop bijvoorbeeld met zwarte plastic verpakkingen, die niet worden herkend door het sorteersysteem. Wikkel flesjes sportdrank niet meer volledig in folie met flitsende kleuren. Plak geen papieren labels op flessen schoonmaakmiddelen, want die kunnen het plastic verontreinigen als ze in het recyclingproces terechtkomen. Of denk eens écht radicaal, en vraag je af of het product die verpakking überhaupt wel nodig heeft.

Als consumenten meewerken door bijvoorbeeld zelf tassen en potjes mee te nemen, zoals sommige winkels al vragen, dan kunnen talloze producten in het schap liggen zoals ze van het land komen. Gewoon, in hun blootje.

Deze column verscheen in de zomer van 2021 in OneWorld Magazine.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons