Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Het einde van het jaar nodigt uit tot reflectie. Na de drukte van de laatste weken en maanden is de kerstvakantie voor velen een tijd van rust en ontspanning. Voor mij gelukkig ook. De laatste weken stonden overigens al weer in het teken van vooruitkijken. 2018 wordt een spannend jaar op vele fronten. Maar daarover zal ik een volgende keer schrijven. Eerst nog een keer achteromkijken. Wat waren in 2017 opvallende en bijzondere gebeurtenissen op het gebied van klimaat en energie? Weest gerust, er komt niet nog een lijstje. Ik pik er drie dingen uit. In de categorie ‘appels en peren’.
1. Jongeren
“
Op de Energieboot zag ik jongeren die werken aan een revolutie van onderop
Als eerste noem ik de toegenomen rol van jongeren. Voor de buitenwereld begon het allemaal in februari, toen Jan Terlouw met vertegenwoordigers van politieke jongerenorganisaties bij Matthijs van Nieuwkerk mocht aanschuiven. Ze presenteerden daar een manifest waarin ze de politiek opriepen in te zetten op een duurzamer Nederland (daarover hieronder meer). Veel jongerenorganisaties hebben zich verenigd in de Jonge Klimaatbeweging. Deze werkten gedurende het jaar aan een
Jonge Klimaatagenda, die tijdens de Jonge Klimaattop in oktober het levenslicht zag. In de tussentijd liepen de Nederlandse jongerenvertegenwoordigers
Martijn en Emma (en eerder Max) stad en land af om met iedereen te praten over het Nederland en de wereld van morgen. Ze vormen de belangrijke brug tussen jongeren en beleidsmakers en beslissers. Maar de meeste invloed komt misschien nog wel van jonge start-ups (pleonasme?) die laten zien dat duurzaamheid en ondernemen geen tegengestelde begrippen zijn. Als groep worden ze zichtbaar tijdens competities als de
Green Challenge en de
Duurzame Jonge 100. En tot slot al die jongeren die binnen bedrijven en instellingen werken aan een revolutie van onderop. Op de
Energieboot kreeg ik daar eerder dit jaar prachtige voorbeelden van te zien.
2. Non-state actors
“
In de Transitiecoalitie werken veel grote(re) bedrijven aan verduurzaming
Rare term: ‘niet-statelijke actoren’. Daarmee worden bijvoorbeeld gemeenten, bedrijven en bewegingen bedoeld. Lange tijd stonden bij internationale overleggen de staten centraal. Die maken onderling afspraken en die worden nationaal vervolgens opgelegd aan alle niet-statelijke partijen. Dat onderscheid is aan het afnemen; de non-state actors hebben steeds meer invloed. Wat mij betreft een tweede positieve ontwikkeling. Niet per se sinds dit jaar, maar wel iets dat in 2017 een belangrijke rol heeft gespeeld. Ik schreef op deze plaats al eerder over de invloed van de
We’re still in-beweging in de Verenigde Staten. Ook in Nederland hebben we deze invloed zien toenemen op het gebied van klimaat en energie. In de
Transitiecoalitie werken veel grote(re) bedrijven aan verduurzaming, via bijvoorbeeld de
Green Deals worden veel kleine, lokale initiatieven zichtbaar. Veel van deze initiatieven zijn natuurlijk niet van dit jaar. Voor mij zit het opvallende in de (groeiende) omvang en in de steeds grotere invloed op het (inter)statelijke proces.
3. Het regeerakkoord
“
Uiteindelijk zijn onze politici natuurlijk ook onze ‘elected followers’
Als rijksambtenaar kan ik hier natuurlijk niet omheen. Het nieuwe
regeerakkoord liet heel lang op zich wachten en bouwde daarmee de spanning aardig op. Toen het er uiteindelijk lag, kon ik niet anders dan heel tevreden zijn. Het akkoord neemt ‘Parijs’ als uitgangspunt en duurzaamheid komt in de meeste hoofdstukken terug als doelstelling. Ik denk dat we kunnen stellen dat de twee hierboven genoemde ontwikkelingen hier mee te maken hebben. Uiteindelijk zijn onze politici natuurlijk ook onze ‘elected followers’, in de woorden van Harvard-professor Gregory Mankiw in
Before the Flood. Wanneer we kijken naar de opdracht die voor ons ligt, één waarvan Emmanuel Macron onlangs tijdens de
One Planet Summit de urgentie nog eens onderstreepte, dan is dit wat minimaal nodig is. Met dit regeerakkoord in de hand kan ik in 2018 aan de slag om ook internationaal te proberen onze
collectieve ambities te verhogen. Maar dat is iets voor een volgend blog.
Fijne feestdagen en alvast de beste wensen voor het nieuwe jaar!
Heb je een vraag of opmerking voor Marcel?
Mail: redactie@oneworld.nl Twitter: @mbeukeboom
