Akkoord of niet akkoord

Dat wil niet zeggen dat er niets goeds staat in de ontwerptekst, maar als de energietransitie niet inclusief (ofwel via een eerlijke verdeling van lusten en lasten) gebeurt, en we de vernieuwing niet meenemen in de ambitie, dan halen we de noodzakelijke doelen nooit. Om die reden is er vanuit MVO Nederland en de Nationale Energiecommissie voor gekozen om samen met belangrijke milieuorganisaties en de vakbeweging stelling te nemen tegen de huidige ontwerptekst.

Een tweede opdracht was verschillende sectoren en onderhandelaars met uiteenlopende belangen te verbinden, door vanuit al die perspectieven iedereen te herinneren aan het gezamenlijke einddoel. Het was een bijzondere positie. Al vrij snel werd duidelijk dat ondanks de brede bezetting van de verschillende tafels, vernieuwende mkb’ers en vertegenwoordigers van succesvolle burgerinitiatieven op het gebied van de energietransitie geen stem handen. Dus ook die kennis en ervaring heb ik geprobeerd mee te nemen naar de onderhandelingstafels.

Het wordt nooit duidelijk of het totaal van besparingen wel optelt tot 49 procent CO2-besparing in 2030, laat staan tot de 55 procent of meer die nodig is om op koers te komen voor de Parijsdoelstellingen. Structurele oplossingen missen, met als risico dat verdere CO2-besparing na 2030 heel lastig wordt, omdat we in de verkeerde zaken hebben geïnvesteerd. En het prijskaartje voor deze desinvesteringen wordt zoals het er nu staat toch gewoon bij de burger en het mkb gelegd – terwijl het kabinet nadrukkelijk aangeeft dat daarvoor gewaakt moet worden.

Voor een toekomstbestendig akkoord moet het kabinet kiezen voor structurele oplossingen: het beprijzen van CO2-uitstoot en alleen subsidie voor écht duurzame technieken. Daarbij maak ik onderscheid tussen innovatie en distributieve vernieuwing. In het conceptklimaatakkoord wordt met het woord innovatie bedoeld: dat wat we al deden beter en efficiënter doen. En disruptieve vernieuwing betekent: het totaal anders doen.

We hebben op de paar vierkante meter die wij Nederland noemen alles tot onze beschikking om het anders te doen. Daarbij is ons land toe aan een enorme positieve herverdeling. Ondernemer is voor mij een werkwoord en duurzaamheid stopt niet bij de eerste vier letters.

De vraag is vandaag immers niet hoe we terug moeten gaan naar de vernietigende business as usual maar hoe we een duurzame economie kunnen ontwikkelen waar iedereen blij van wordt. Als we deze aanscherpingen in het definitieve akkoord kunnen krijgen, denk ik dat iedereen in Nederland het zal onderschrijven.