Met de bus naar Zuid-Spanje: ben je gek?

Als milieubewuste millennial kan ik dat echt niet meer aan mezelf verkopen. Maar zes weken lang aan mijn Spaans werken in een zonnige stad in Zuid-Spanje, dat wil ik niet opgeven. Dus stap ik in de bus naar Parijs, stap ik over op de bus naar Madrid en vervolg ik mijn reis zuidwaarts per trein. Bestemming: Cádiz, een reis van 2.450 kilometer.

Rond 12.00 uur lost een nieuwe chauffeur de onze af: ook het eerste moment voor de ongeveer 49 passagiers om de benen te strekken. Ik zit al 5,5 uur in de bus. Langer dan de totale reis naar Sevilla, als ik daar heen had moeten vliegen: zo’n drie uur. En we zijn nog maar net in Frankrijk.

Waarom doe ik dit ook alweer?

Vliegtuigen stoten veel broeikasgassen uit: naast CO₂ bijvoorbeeld ook nog stikstofdioxide en roet. Dit gebeurt in de hoge atmosfeer: daar waar het effect groter is. Ook vervormt vliegen de wolken, wat extra bijdraagt aan het broeikaseffect. Volgens Milieu Centraal is de belasting op het milieu van een vliegreis gemiddeld zo’n zeven tot elf keer groter dan dezelfde reis per trein. De trein is, op de fiets na, het schoonste vervoersmiddel. De touringcar, zo eentje die mij naar Madrid brengt, behaalt een goede tweede plek.

De discussie rond de milieuimpact van de luchtvaart duurt al jaren. Meerdere pogingen van de EU om belasting te heffen op kerosine strandden, waardoor de prijs van vliegtickets over het algemeen belachelijk laag ligt. Geen wonder dat we allemaal te pas en te onpas in het vliegtuig stappen en dat de luchtvaartsector maar blijft groeien.

Tot op heden blijkt samenwerking tussen de nationale spoorbedrijven moeilijk. En de treinen die wel rijden, zijn vaak duur. Klein lichtpuntje: het kabinet bereikte juni dit jaar een akkoord over een vliegbelasting. Die wordt, als het aan het kabinet ligt, Europabreed ingevoerd. En als dat niet lukt, dan alleen in Nederland in 2021. Het is nog maar de vraag of mensen er minder door gaan vliegen: een ticket wordt maar een paar euro duurder.

De prijzen verschillen per boeking en bestemming, maar voor de 25 uur durende busreis naar Madrid betaalde ik nog geen 75 euro (inclusief klimaatcompensatie). Met een beetje geluk bemachtig je een vliegticket dat goedkoper is, maar met de bus heb je altijd een goedkoop kaartje.

In de bus heb je echt het gevoel dat je op reis bent: je ziet het landschap veranderen, de temperatuur, de mensen. Heel anders dan diezelfde reis per vliegtuig, die je als een tijdmachine binnen een paar uur aan de andere kant van de wereld dropt. De busreis heeft wel iets weg van een roadtrip met onbekenden.

Maar zijn dat niet gewoon smoesjes? Is het niet een van de uitwassen van de consumptiemaatschappij? Kan het niet een beetje minder? Toch wilde ik per se naar Zuid-Spanje. Ik had ook een paar weken thuis in het park kunnen gaan liggen met mijn lesboeken. Erger nog: ik laat mijn moeder en mijn geliefde overvliegen omdat ik ze niet zes weken kan missen.

Er zullen vast weinig mensen zo gek zijn om de afstand naar Zuid-Spanje met de bus af te leggen als ze kunnen vliegen voor dezelfde prijs of goedkoper. Ikzelf ben ook niet genezen van mijn reisziekte en stap vast nog weleens in het vliegtuig. Maar de bus is in ieder geval een makkelijk, goedkoop en milieuvriendelijk alternatief voor het vliegtuig en de auto, op niet al te lange afstanden tenminste.

Een eerlijke belasting op vervuiling zal helpen om mensen minder ver en minder vaak te laten vliegen. En ontwikkelingen als de elektrische bus (de eerste van FlixBus rijdt sinds april tussen Parijs en Amiens) en snellere treinverbindingen zorgen voor een steeds beter alternatief voor vliegen. Ik heb al zin in de terugreis.