‘Mijn collega’s vinden me een soort ‘eco-Judge Judy’’

Het was een belangrijke klantpresentatie over duurzaamheid. De groep bestond uit verschillende collega’s met aan het roer een topmanager. De topmanager kon helaas niet lang blijven, want er stond een vliegtuig naar Londen te wachten.

Een vlucht? Naar Londen? Tijdens een presentatie over duurzaamheid?! Het ongemak stroomde de kamer binnen. Al snel kwamen er afwachtende blikken van collega’s mijn kant op. Ik ben namelijk van de afdeling duurzame financiering binnen de bank en dan word je automatisch gezien als een soort ‘eco-Judge Judy’. Waar iedereen misschien verwachtte dat ik mij aan de tafel zou vastlijmen, was ik met stomheid geslagen. De topmanager voelde nattigheid en gaf aan dat de trein eigenlijk ook een optie was geweest. Nu snel naar Schiphol.

Wat volgde was de zoveelste klimaatdiscussie, waar ik een deel van mijn werktijd aan kwijt ben. Maar de feiten zijn helder: voor reizen onder de 700 kilometer moet je gewoon de trein nemen, je stoot daarmee namelijk zo’n 90 procent minder CO2 uit dan met het vliegtuig. Binnen een cirkel van 700 kilometer zijn er goede treinverbindingen, maar vinden toch de meeste zakelijke vluchten plaats. Van de korte zakelijke vliegreizen was zo’n 80 procent naar London of Parijs, bleek uit een analyse van de Coalitie Anders Reizen. Wij moeten af van dat vluchtgedrag.

En dan dat andere vluchtgedrag: de smoesjes. Treinen duurt te lang. Dat vliegtuig vliegt toch al. Ik heb ze allemaal gehoord. Het is niet alsof je per trein een survivaltocht moet ondergaan met proviand en een goed gevulde veldfles. En zijn het niet de smoesjes, dan zijn het de verwijten. Ik herinner me de mediaberichten over kiekjes van klimaatrebel Hannah Prins toen ze naar een zonnig vakantieoord was gevlogen: ‘Kijk, zelfs de groene moraalridders kunnen de verleiding niet weerstaan!’ Maar het vingerwijzen naar vooruitstrevende individuen helpt niet tegen klimaatverandering. Belastingen en beleid waardoor vliegen voor iedere burger onaantrekkelijk wordt gemaakt, dat helpt wel. Er is daarom maar één groep waarmee ik graag de degens kruis: de topmanagers die het reisbeleid van hun organisaties mede bepalen.

Maar ik zeg je eerlijk, ik ben nog te voorzichtig. Als ik ze al spreek, probeer ik ze te verleiden met een glimlach en door te vertellen hoe je tijdens de treinreis heerlijk kan relaxen en ongestoord kan werken. Zonder veel succes. Maar verandering in gedrag van de top is cruciaal, ook omdat topmanagers een voorbeeldfunctie hebben. Gaan zij treinen, dan volgt de rest. Nee, geen zalvende woorden meer van mij. Ook mijn vluchtgedrag moet voorbij zijn.

Deze column verscheen in juni 2023 in OneWorld Magazine.