De herdersfamilies van het Sinjajevinagebergte, in het hart van Montenegro, hoorden in maart 2018 dat ze binnenkort met hun vee het gebied zouden moeten verlaten. Militairen in burger vertelden ze onofficieel dat de NAVO er een trainingsfaciliteit zou opzetten.
Al eeuwenlang leven autonome, rondtrekkende herdersgemeenschappen in Sinjajevina met het ritme van de natuur. In de zomer wonen ze in ‘katuns’, tijdelijke boerennederzettingen van hout, steen en stro, waar hun vee graast op de eindeloze graslanden. In de strenge winters wonen ze in lagergelegen dorpen.
Bekijk de foto’s met de pijltjes links en rechts.
Montenegro is kandidaat-lidstaat van de EU en sinds 2017 lid van de NAVO. In 2019 vonden de eerste militaire NAVO-trainingen plaats in Sinjajevina, zonder overleg met de bewoners. Het gebruik van explosieven en testraketten heeft een onomkeerbare impact op de biodiversiteit in het gebied. Die invloed is vooraf niet onderzocht.
Menselijk schild
In oktober 2020 zette de actiegroep Save Sinjajevina daarom een kamp op in het gebied, om als menselijk schild de toegang te versperren voor de militairen. Na 51 dagen van deze acties liet de toenmalige Montenegrijnse minister van Defensie weten niet achter de militaire trainingen te staan. Het aantal trainingen nam af, maar stopte niet helemaal. Daarom zat de actiegroep er in de zomer van 2023 opnieuw. In januari 2024 beloofde de premier van Montenegro eindelijk dat de aanleg van een officieel oefenterrein van de baan was.
Bekijk de foto’s met de pijltjes links en rechts.
De Italiaanse fotograaf Giacomo Lai documenteerde de gemeenschap van zo’n 250 families en hun strijd. Hij sprak met actievoerders, liep mee met onderzoekers en ervaarde de gastvrijheid in de katuns. Lai: “Door de onduidelijkheid van de situatie heerst er veel angst. De bewoners willen zeggenschap over het gebied waar zij al eeuwenlang leven, en onderdeel zijn van het gesprek over de militaire trainingen. Zij weten het beste hoe de natuur beschermd kan blijven.”
Een uitgebreidere versie van deze fotoreportage verscheen in september 2023 in OneWorld Magazine.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand