Dansers zitten op het gras bij het kamp van de actiegroep Save Sinjajevina, tijdens de Petrovdan-viering – ter ere van de apostelen Petrus en Paulus – op 29 juni. Beeld: Giacomo Lai
Fotoreportage

Hoe herders in Montenegro stand hielden tegen de NAVO

Al eeuwen trekken herdersfamilies door het Sinjajevinagebergte in Montenegro. Toen de NAVO in 2018 dreigde er een oefenterrein aan te leggen en een jaar later daadwerkelijk begon met trainingen, kwamen de families in actie. Fotograaf Giacomo Lai legde hun strijd vast.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

De herdersfamilies van het Sinjajevinagebergte, in het hart van Montenegro, hoorden in maart 2018 dat ze binnenkort met hun vee het gebied zouden moeten verlaten. Militairen in burger vertelden ze onofficieel dat de NAVO er een trainingsfaciliteit zou opzetten.

 

Al eeuwenlang leven autonome, rondtrekkende herdersgemeenschappen in Sinjajevina met het ritme van de natuur. In de zomer wonen ze in ‘katuns’, tijdelijke boerennederzettingen van hout, steen en stro, waar hun vee graast op de eindeloze graslanden. In de strenge winters wonen ze in lagergelegen dorpen.

 

Bekijk de foto’s met de pijltjes links en rechts.

Jongeren die in de bergen willen werken zouden steun moeten krijgen van de overheid, vindt Obrad Miličić (60). Betere wegen zouden bijvoorbeeld helpen bij de handel in lokale producten tussen de hooglanden en de dorpen en steden in de omgeving.

Het Sinjajevinagebergte is kandidaat om een Area of Special Conservation Interest te worden, van het zogenaamde ‘Emerald-netwerk’ van landen die flora en fauna in Europa en Noord-Afrika willen beschermen.

Koeien drinken uit een kunstmatige vijver waarin regenwater wordt opgevangen.

Vrijwel alle grond in het Sinjajevina-gebergte is van de hele gemeenschap. Doordat de bevolking afneemt wordt steeds minder land gebruikt om vee op te houden.

Schapenvlees voor de mensen van het Save Sinjajevina-kamp.Beeld: Giacomo Lai

Montenegro is kandidaat-lidstaat van de EU en sinds 2017 lid van de NAVO. In 2019 vonden de eerste militaire NAVO-trainingen plaats in Sinjajevina, zonder overleg met de bewoners. Het gebruik van explosieven en testraketten heeft een onomkeerbare impact op de biodiversiteit in het gebied. Die invloed is vooraf niet onderzocht.

Menselijk schild

In oktober 2020 zette de actiegroep Save Sinjajevina daarom een kamp op in het gebied, om als menselijk schild de toegang te versperren voor de militairen. Na 51 dagen van deze acties liet de toenmalige Montenegrijnse minister van Defensie weten niet achter de militaire trainingen te staan. Het aantal trainingen nam af, maar stopte niet helemaal. Daarom zat de actiegroep er in de zomer van 2023 opnieuw. In januari 2024 beloofde de premier van Montenegro eindelijk dat de aanleg van een officieel oefenterrein van de baan was.

 

Bekijk de foto’s met de pijltjes links en rechts.

 

Tijdens de Petrovdan-viering op het Save Sinjajevina-kamp komt een demonstrant op voor de belangen van het berggebied.

Mensen luisteren naar toespraken op het Save Sinjajevina-kamp.

De eerste mensen zetten hun tenten op in het Save Sinjajevina-kamp.

Tweet dit

De bewoners willen zeggenschap over het gebied waar zij al eeuwenlang leven

Tweet dit

 

De Italiaanse fotograaf Giacomo Lai documenteerde de gemeenschap van zo’n 250 families en hun strijd. Hij sprak met actievoerders, liep mee met onderzoekers en ervaarde de gastvrijheid in de katuns. Lai: “Door de onduidelijkheid van de situatie heerst er veel angst. De bewoners willen zeggenschap over het gebied waar zij al eeuwenlang leven, en onderdeel zijn van het gesprek over de militaire trainingen. Zij weten het beste hoe de natuur beschermd kan blijven.”

 

Een uitgebreidere versie van deze fotoreportage verscheen in september 2023 in OneWorld Magazine.

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Verder lezen?

Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?

Word abonnee

  • Digitaal + magazine  —   8,00 / maand
  • Alleen digitaal  —   6,00 / maand
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen

Factuurgegevens

Je bestelling

Product
Aantal
Totaal
Subtotaal in winkelwagen  0,00
Besteltotaal  0,00
  •  0,00 iDit is het bedrag dat automatisch van je rekening wordt afgeschreven.

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons