Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
De kersverse president Biden is op het gebied van klimaat lekker bezig. Het is met zo’n voorganger niet al te moeilijk om stappen te zetten, maar je moet het alsnog wel doen. Lady Gaga en J-Lo hadden de microfoon nog niet neergelegd of Bidens krabbel om terug te keren in het Parijsakkoord was al gezet. Daarna volgde een waslijst aan presidentiële decreten om mens en milieu beter te beschermen: onder meer het opzetten van een National Climate Task Force en de verdubbeling van windenergie in 2030.
Een andere belangrijke zet was de aankondiging dat het volledige wagenpark van de federale overheid wordt vervangen door elektrische auto’s. Dit is huge, al is nog niet bekend wanneer hij deze deadline wil halen. We hebben het over 645.000 benzine en diesel slurpende auto’s; van de Hummers bij defensie tot aan het autootje van de US Postal Service. Hiermee omarmt de Amerikaanse overheid het credo ‘een beter milieu begint bij jezelf’ en geeft ze het goede voorbeeld.
“
Van de 14.000 auto’s van de overheid waren er slechts 428 uitstootvrij
Het goede voorbeeld geven is belangrijk, vindt ook de Nederlandse overheid. In het klimaatakkoord zegt de Rijksoverheid immers dat zij ‘met eigen handelen een bijdrage wil leveren aan de verduurzaming van Nederland’. Ook onze Rijksoverheid heeft zichzelf tot doel gesteld om haar wagenpark te elektrificeren, alleen wel volgens de nuchtere Hollandsche polderversie: 20 procent van het wagenpark moet in 2020 volledig ‘zero emissie’ zijn. We moeten niet te hard van stapel lopen natuurlijk. Het is een eerste stap in de richting van 2028, wanneer het volledige wagenpark uitstootvrij moet zijn. Maar nu lijkt zelfs deze bescheiden eerste stap te veel gevraagd.
Ik nam namelijk een kijkje onder de motorkap en ging neuzen in de jaarraportage bedrijfsvoering van de Rijksoverheid. Wat blijkt? Van de veertienduizend auto’s in het wagenpark van de overheid waren er in 2019 slechts 428 zero emissie. Dat is rond de 3 procent, ver onder de 20 procent dus. Sinds 2017 wordt van het Rijks-wagenpark slechts 1 procentpunt per jaar vervangen door elektrische auto’s. Ik heb er daarom een hard hoofd in dat in de jaarraportage van 2020, die dit jaar wordt gepubliceerd, staat dat de Rijksoverheid haar doelstelling ineens wel haalt.
“
De overheid kan met haar inkoopbeleid verandering in gang zetten en waar nodig een boost geven
Nou gaat het bij dit doel niet om een besparing van megatonnen, maar om het signaal dat de overheid afgeeft naar de samenleving. Een ondernemer vertelde me ooit gekscherend: als de Rijksoverheid besluit alleen nog te schrijven met groene pennen met dinosaurus erop, zullen binnen no time alle pennenfabrikanten in Nederland groene pennen met een dinosaurus erop produceren. De overheid kan met haar inkoopbeleid verandering in gang zetten en waar nodig een boost geven. Als de Rijksoverheid haar eigen doelstelling voor elektrische auto’s serieus had genomen, zouden we flink wat laadpalen zien rond overheidsgebouwen.
Niet alleen daden, maar ook woorden doen ertoe als je een rolmodel wilt zijn. Ik moest denken aan demissionair minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen (VVD). Bij
Buitenhof vertelde zij afgelopen zondag trots over de online klimaatconferentie die Nederland had georganiseerd in de aanwezigheid van invloedrijke leiders van over de hele wereld. Ze liet in het gesprek deze woorden vallen: ‘Wij doen ons uiterste best om klimaatverandering terug te dringen.’
We doen ons best. Het vat de voorbeeldfunctie van de overheid op gebied van klimaat perfect samen. Stel je voor dat Biden deze woorden had gebruikt bij zijn aankondiging dat hij alle auto’s zou vervangen met elektrische auto’s. Dat zijn niet de woorden van een rolmodel die motiveren. Het zijn de woorden van een klantenservice die na vijf keer bellen jouw probleem nog altijd niet heeft opgelost. Gelooft zij er zelf nog in?