Stoken en koken op afval

Buurtbewoonsters, overwegend Marokkaanse en Syrische vrouwen, koken hier met hun kookclub elke woensdag een gezamenlijke lunch. Rond twaalven lopen vrouwen binnen met dozen ingrediënten, aan gevulde schalen zie je dat sommige er al uren voorwerk op hebben zitten. Vandaag maken ze Turkse pizza en nasiballen, vorige week was het een Italiaanse maaltijd. Elke week doet iemand een suggestie. Lachend en pratend – Arabisch en Nederlands door elkaar – zijn ze aan het koken.

Het is een charmant project, waarvan er in Nederland nog zo’n tien lopen, bij Enki. heeft zo nog tien kleine projecten lopen.  Maar als alternatief voor Gronings gas heeft het nog weinig voeten in de aarde: het biogas dat wordt verkregen uit oud brood is extra. De verwarming en de fornuizen van de woningen in de flats werken gewoon op aardgas. Is het ook op grotere schaal toepasbaar?

Via buizen rechtstreeks afkomstig van de buren, inzamelaar van gebruikte frituurvetten en organische reststoffen, Rotie, wordt uitgepakt, gemengd en gemalen organisch afval de installatie ingepompt. Het is al bijna niet meer te herkennen waar het afval uit bestaat.

Het is voornamelijk afkomstig uit supermarkten en restaurants: voedsel dat door het verstrijken van de houdbaarheidsdatum niet meer verkoopbaar is aan consumenten en restanten uit de horeca. Ook kunnen het terugroepingen zijn of reststromen met schade.

Naast groene stroom komen er nog meer nuttige producten uit het vergistingsproces. De restwarmte van de motoren bij Orgaworld voorziet via het warmtenet nog zo’n 2200 Amsterdamse huishoudens van warmte. 2 En het niet-vergistbare goedje dat overblijft aan het einde van het proces, wordt met restwarmte gedroogd tot korrels die de landbouw als geconcentreerde meststof kan gebruiken.

Als idealist kun je tegenwerpen dat de afvalstromen waarvan Orgaworld gebruik maakt, overschotten zijn die we moeten voorkomen. Maar zolang ze er zijn, kunnen we er maar beter iets goeds mee doen. En, zelfs als je niet verspilt zal er afval zijn, niet alles wordt opgegeten. Je kunt bijvoorbeeld denken aan sinaasappelschillen of koffiedrab.

Ook kan GFT-afval worden omgezet in biogas, al is het efficiënter om dit rechtstreeks terug te geven aan het land of aan het vee. Dit gebeurt op andere locaties van Orgaworld, waar GFT wordt gecomposteerd tot landbouwcompost. Het is zaak om verschillende stromen goed te scheiden. Jansen vertelt dat niet al het materiaal evenveel gas oplevert. “Als er veel suikers, eiwitten en vet inzitten, is de gasopbrengst groot, zoals de groente en fruit fractie van GFT.”

De klimaatwinst neemt volgens CE Delft wel iets af als de extra stap wordt gezet om stroom te maken van het biogas, zoals het geval is bij Orgaworld. Maar, zij produceren dan wel echte groene stroom. En groene stroom speelt een cruciale rol in de energietransitie. Het gebruik van elektrisch vervoer neemt toe, en ook voor nieuwe vormen van het verwarmen van woningen, zoals een warmtepomp, is elektriciteit nodig. Samen met een warmtepomp kan elektriciteit uit biogas dus een alternatief zijn voor de cv-ketel.