Utrechtse energierevolutie groeit de wijk uit

Een buurt in Utrecht krijgt de komende jaren een fikse upgrade tot energiezuinige wijk van de toekomst. Utrecht mag namelijk als ‘energiekoploper’ leiding geven aan een groot EU-project. Om alvast te snuffelen aan wat er gaat komen, gaat PowerSwitch langs bij LomboXnet, dat in de wijk Lombok al jaren aan een lokale energierevolutie werkt.

Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld. Word abonnee

Die bevrijding… met zonnepanelen heb je niemand meer nodig. Niemand

Vanuit het raam van zijn kantoor ziet Robin Berg van LomboXnet ze direct liggen: blinkende rijen zonnepanelen op het dak van de Parkschool. Een deel van de energie gaat naar de basisschool, een deel naar Smart Solar Charging – dat is een samenwerkingsverband waaraan LomboXnet leiding geeft.

Smart Solar Charging is een van de redenen dat Utrecht gekozen is als EU-koploper. Het bedrijf ontwikkelde voor Lombok een uniek netwerk van elektrische deelauto’s en laadpalen die niet alleen opladen, maar ook ontladen. Er zijn partners uit uiteenlopende hoeken bij betrokken: onder andere vanuit het onderwijs (Universiteit en Hogeschool Utrecht), de overheid (gemeente en provincie Utrecht), app-bouwers (Jedlix) en een netbeheerder (Stedin).  Maar daarover later meer.

Korting bij het opladen

Bij Berg viel het kwartje twintig jaar geleden, toen hij zijn eerste veertig zonnepanelen installeerde: “Die bevrijding… met zonnepanelen heb je niemand meer nodig. Niemand. Geen Shell, geen corrupte president in een ander land. En ik merkte toen al dat ik meer opwekte dan ik verbruikte.” Daar moest hij eens iets mee gaan doen.
Fast forward naar twintig jaar later. LomboXnet doet nog steeds waar het mee begon – namelijk internet aanbieden waarvoor de benodigde stroom van zonnepanelen komt. Maar daarnaast heeft LomboXnet op twintig schoolgebouwen in de wijk zonnepanelen gelegd. In de straten van Lombok staan speciaal ontwikkelde laadpalen die niet alleen auto-accu’s kunnen opladen, maar ook kunnen ‘ontladen’: stroom uit de accu terugstoppen in het elektriciteitsnet.

Als bestuurders hebben ingeplugd bij een op- en ontlaadpaal, kunnen ze met een app aangeven hoeveel stroom ze nodig hebben. De rest mag naar het elektriciteitsnet in ruil voor een korting. Zo kunnen accu’s van elektrische auto’s gebruikt worden om zonne-energie op te slaan, zodat er geen stroomtekort ontstaat wanneer er geen zon is.

Daarnaast rijden er in Utrecht nu dertig elektrische deelauto’s van Renault. Die kunnen nog niet ontladen, maar de eerste Renaults die dat wel kunnen, worden komend jaar verwacht.

Dit systeem met speciale laadpalen en deelauto’s geeft een antwoord op twee belangrijke vragen van deze tijd: hoe maken we een netwerk van hernieuwbare energie dat altijd aan de vraag kan voldoen, terwijl de zon niet altijd schijnt? En hoe wordt elektrisch rijden betaalbaar voor iedereen, zodat de luchtkwaliteit in de stad verbetert?

Utrecht als EU-koploper

Utrecht is door de EU gekozen als een van de drie koploper-steden (lighthouse city) die meedoen aan het IRIS-project: Integrated and Replicable Solutions for Co-creation in Sustainable Cities. In samenwerking met de andere lighthouse cities Göteborg en Nice gaat Utrecht hier de komende vijf jaar mee aan de slag. De regio Utrecht krijgt hiervoor 5,4 miljoen euro en de stad 1,6 miljoen euro.

Het doel? Energie en vervoer duurzaam maken en betaalbaar houden, de luchtkwaliteit in de stad verbeteren en toekomstbestendige banen creëren. Utrecht gaat dat onder andere doen door grootschalige woningrenovatie gecombineerd met nieuwe energietoepassingen. Ook wordt het City Innovation Platform verder ontwikkeld. Daarop worden vraag en aanbod van (energie-)data bij elkaar gebracht, zodat het eenvoudiger wordt om nieuwe diensten te ontwikkelen.

EU-subsidie

Als het lukt, krijgt iedere sociale huurder toegang tot een elektrische deelauto

Wat Utrecht onder meer met de verkregen EU-subsidie gaat doen, is het Lombokproject kopiëren en plakken op een ander deel van de stad. Alle sociale huurwoningen in één buurt (welke is nog niet bekend) worden volledig gerenoveerd en energiezuinig gemaakt. Smart Solar Charging regelt zonnepanelen op de daken en gaat onderzoeken of er een autodeelsysteem mogelijk is. Elke huurder zou zo toegang krijgen tot een elektrische auto.

Ondertussen is Berg ook los van het EU-project druk bezig zijn kindje Lombok te laten ontgroeien. Bij de Jaarbeurs even verderop komt bijvoorbeeld een op- en ontlaadparkeerplaats, gekoppeld aan een enorme accu van een half miljoen euro. Daarmee is er altijd genoeg stroom beschikbaar, ook als bij alle laadpalen tegelijkertijd een auto ingeplugd staat.

Wat maakt nou dat dit wijkexperiment zo succesvol is dat het steeds verder groeit? Een factor is in ieder geval dat er experts uit verschillende hoeken meewerken. En dat maakt het ook weer aantrekkelijk voor anderen om zich aan te sluiten. Berg: “Het Franse Renault was geïnteresseerd in deelname specifiek omdat wij strategisch samenwerken met netbeheerder Stedin. Samen hebben we de achterkant van het op- en ontlaadsysteem geregeld. Met een Franse netbeheerder kun je rond de tafel gaan zitten, maar die praat en praat en praat alleen maar. Onze netbeheerder is gaan doen.”

Bron: youtu.be

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

AbonneerDoneer

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Dat kan al vanaf 6 euro per maand

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons