Van oude trui tot yogakussen

Panty vlechten

Inmiddels verkoopt Groenendaal de kledingstukken die ze heeft ge-upcycled via haar eigen webshop. Van giletjes en topjes tot mini-rokjes. “Bijna alles is wel om te vormen tot iets nieuws. Ik werk het liefst met spijkerstof omdat het mooi en sterk is, maar zelfs van kapotte panty’s kun je hele gave dingen maken. Knip de stof in reepjes, vlecht deze in elkaar en knoop, haak of brei er een legging, kleed of kussen van. Het is echt niet moeilijk.”

Twee anderen die wel raad weten met het upcyclen van kleding zijn Paula en Lisette Krul. Toen ze in 2012 kledingruilfeestjes organiseerden onder de naam Modemevrouwtjes, zagen ze dat er na afloop vaak kleding overbleef. “Het waren saaie items, maar wel van goede kwaliteit. We sloegen aan het upcyclen door ze te verven, knippen, naaien, haken, borduren, scheuren en samen te voegen. Zo maakten we van een simpele rok een harembroek en pimpten we een duffe wollen jas met fluor accenten.” Volgens Krul is het helemaal niet ingewikkeld om iets te ‘vervormen’, maar moet je er wel even voor gaan zitten.

Voldoening

“Het opknappen van kleding kost nu eenmaal tijd. Maar het levert ook veel voldoening op.” Martine de Koninck, die een naaicursus volgt bij studio Zip in Den Haag, lijkt helemaal bevrijd door haar skills: “Een jaar geleden begon ik met het inkorten van broeken, nu maak ik hele jurken zelf, van patroon tot kledingstuk. Als iets niet mooi zit, kun je het zelf aanpassen. Mijn vrienden weten mij ondertussen ook te vinden als iets niet goed past.” Haar lerares Jolanda Jansen ziet ook dat steeds meer mensen de behoefte hebben om van oude dingen iets nieuws te maken. “Zo hadden we een vrouw die van de oude truien van haar man yogakussens maakte.”

Dat het niet altijd goed uitpakt, wordt me tijdens zo’n les al snel duidelijk. Een van de cursisten houdt een wollen trui voor zich en zegt dat hij er een boxershort van wil maken. Jansen trekt een bedenkelijk gezicht. “Dat gaat niet werken, er zit nauwelijks stretch in de stof. Dat blijft niet goed zitten.” “Dan maak ik hem toch gewoon in een maat kleiner?”, antwoordt de cursist. “Dan zit die wel erg strak.” Als Jansen zich even later weer tot mij richt, zegt ze: “Inzicht hebben is wel enigszins vereist als je van plan bent je eigen kleding te gaan maken of repareren.”

Cursisten willen het heft in eigen hand nemen. Dat zegt ook Charlotte Kan die een naaistudio runt in het Nieuwe Instituut in Rotterdam, The New Haberdashery. “Zelf kleding maken gaat een stap verder dan kledingstukken repareren of ‘upgraden’.” Desondanks ziet Kan dat jongeren meer interesse krijgen voor het maken van hun eigen kleding. “Het zijn vooral mid-twintigers en begin dertigers die het willen leren.” De cursisten willen volgens haar het heft in eigen hand nemen. “De matige kwaliteit van de kleding van de grote ketens en de slechte omstandigheden waaronder die kleding wordt gemaakt, spelen een rol.” Volgens Kan is de kledingindustrie moeilijk te doorgronden en zijn er veel stappen in het proces waar het mis kan gaan. “Ik snap heel goed dat mensen op zoek willen naar andere opties. Daarnaast wordt het ook makkelijker om zelf aan de slag te gaan, nu er zoveel kennis online te vinden is.”

Handschoen stoppen

Iemand die daar een bijdrage aan levert, is kostuumontwerper Janne Kromhout. Tijdens haar fashion evenings helpt ze cursisten kleding een tweede leven te geven. Zo laat ze in zes stappen zien hoe je door het repareren van een kapotte jeans met Japanse naaitechnieken een uniek stuk weet te creëren en hoe je binnen tien minuten door middel van een Woolfiller een gaatje in je wollen handschoenen dicht. En voor degene die echt geen zin heeft om met naald en draad aan de slag te gaan, zijn er ook trucjes. Patches zijn tegenwoordig namelijk weer helemaal in. Leg ze over de vetvlek of het gaatje in je jeans of spijkerjasje, strijkijzer erover en klaar. Zoals Groenendaal zelf zegt: “It’s not to be the best in the world but to be the best for the world.”