Al om tien uur stroomt het Malieveld vol tieners. Ze hebben borden bij zich met creatieve teksten erop: ‘We make the earth great again’, ‘Klaas, dram niet zo’, ‘Willen jullie meer of minder Celsius?’ en ‘Juf wees niet kwaad, we doen dit ook voor uw klimaat’. Sommige spijbelaars zijn uitgedost in hippiekleding. Het geheel doet inderdaad wel wat denken aan de jaren zestig, maar de muziek is anders: hitjes van Kraantje Pappie en Kendrick Lamar schallen door de speakers. De zon schijnt. Het belooft een vrolijke mars te worden.
Waarom zijn jullie hier?
Jonathan: “Ze moeten stoppen met de natuur kapot te maken! Nu hebben we nog een Malieveld, straks is dit hier ook allemaal asfalt.”
Thomas: “Er is te veel vervuiling, smeltende ijskappen, fossiele brandstoffen, vieze fabrieken. Daar moeten we allemaal mee stoppen.”
Jonathan: “En als de regering niet luistert komen we elke donderdag. Het gaat om onze toekomst! De mensen die nu aan de macht zijn, die hoeven niet straks op een onleefbare planeet te leven.”
Wat hopen jullie te bereiken vandaag?
Thomas: “Er moet een eerlijk klimaatakkoord komen. Ze zeggen: neem zonnepanelen. Maar wat als je dat niet kunt betalen?”
Jonathan: “Het kost voor mij 17 euro, op en neer naar Den Haag. Dan blijven mensen wel de auto pakken. En voor tien keer op en neer hierheen ben ik in Spanje! In een klimaatakkoord moeten ze de grote vervuilers aanpakken.”
“Je moet zelf ook verantwoordelijkheid nemen. Maar de overheid moet de burger helpen met die keuzes
Jonathan: “Mijn vader is erg begaan met het klimaat, dus die steunt deze actie heel erg.”
Thomas: “Mijn ouders vonden het ook heel goed dat ik zou gaan. Als ik maar niet alleen zou gaan. De school steunde het ook.”
Wat vonden jullie van alle ophef? Voelen jullie je serieus genomen?
Jonathan: “Ja, alle mensen die in de media zeggen dat het ook op zaterdag kan, wat een onzin. We geven een signaal af door te staken. Maar het geeft wel aan dat de mensen ermee bezig zijn, daardoor voel je je wel serieus genomen.”
Thomas: “Ook alle negatieve dingen: het is beter dan geen aandacht. Ik voel me juist heel serieus genomen. Als het genegeerd wordt, dán word je niet serieus genomen.”
Wat doen jullie zelf voor het milieu en het klimaat? Ligt er ook verantwoordelijkheid bij het individu?
Thomas: “Afval scheiden, minder vlees eten.. Ja, we moeten allemaal iets doen.”
Jonathan: “Ik ben nog nooit met het vliegtuig gegaan. Als je hier bent moet je zelf ook wel verantwoordelijkheid nemen. Maar de overheid moet de burger ook helpen met die keuzes.”
Waarom zijn jullie hier?
Rosa: “We maken een statement vandaag. Er moeten dingen veranderen, voor onze toekomst.”
Isabel: “Klimaatverandering is het grootste probleem van deze tijd. En de verantwoordelijkheid wordt niet genomen door onze regering. Wij jongeren mogen niet stemmen, dus hebben we eigenlijk geen stem. Die komen we hier laten horen.”
Charlie: “Onze bestuurders zijn alleen maar bezig met economische groei. Ten koste van het milieu en het klimaat. En dat moet anders.”
Wat hopen jullie te bereiken vandaag?
Charlie: “Dat ze ons serieus nemen! De economie moet dus anders, niet meer eindeloze groei. De belastingen moeten anders. Ook moeten kinderen op school les krijgen hierover zodat duurzaamheid de norm wordt.”
Isabel: “Er moet veel meer belasting op vervuiling komen. Het is toch belachelijk dat ze nu Schiphol gaan uitbreiden? We moeten juist minder gaan vliegen! Dat is ook weer die focus op economische voorspoed. Wat heb je daaraan als de aarde straks niet meer leefbaar is?”
Rosa: “Er wordt positief op gereageerd. De hele school mag vandaag spijbelen mits ze toestemming hebben van hun ouders. We zijn met heel veel van onze school. Maar we zitten ook wel een beetje op een hippieschool.”
Isabel: “Er komen ook tegenreacties van boze grijze mannen.”
Wat vonden jullie van alle ophef? Voelen jullie je serieus genomen?
Isabel: “Deze week zei Rutte: rustig aan, we hebben nog 31 jaar. Dan voel je je niet echt serieus genomen, nee. Dat is echt bullshit, we moeten nu iets doen anders is het te laat. Ook al die mensen, waaronder de staatssecretaris, die in de media zeggen dat een dag op school waardevoller is dan hier actievoeren. Nou, dat we hier met zijn allen staan en onze zorgen tonen; dat is echt heel waardevol!”
Charlie: “Ik zou tegen de staatssecretaris willen zeggen: als er de afgelopen jaren meer was gedaan voor klimaat en milieu dan hadden we hier niet hoeven staan! Dus met zo’n opmerking voel je je niet serieus genomen nee. Het is goed om ons nu boos te maken, het is tijd voor paniek.”
Rosa: “Aan de andere kant laat alle ophef ook zien dat mensen ermee bezig zijn; dat we de aandacht hebben getrokken, en dat we dus serieus worden genomen.”
“Wij jongeren mogen niet stemmen, dus onze stem komen we hier laten horen
Isabel: “Ik eet geen vlees.”
Rosa: “Ik eet het nog heel soms, maar goed vlees. Niet van de vervuilende bio-industrie. Afval scheiden, je huis isoleren.”
Isabel: “Je moet je gewoon bewust zijn van alle keuzes die je maakt. Ik probeer bijvoorbeeld ook niet te vliegen, ik ga gewoon met de trein. Ik vind het moeilijk om tegen andere mensen te zeggen wat ze moeten doen, maar mensen overdrijven soms erg, over dat gewoonten veranderen zo moeilijk is. Ik eet al best lang geen vlees meer, en dan is het op een gegeven moment niet moeilijk meer.”
“'Kijk naar wat Shell heeft aangericht in Nigeria, of naar banken die investeren in palmolie, dat is eigenlijk gewoon modern kolonialisme.'
Waarom ben je hier?
“We hebben grote problemen; de aarde warmt op, er is zoveel vervuiling. We komen laten zien dat we niet afwachten tot het te laat is. Wij zijn de generatie die in de toekomst moet leven met de gevolgen van het beleid van nu. Alle vervuilers zijn dan al dood.”
Wat hoop je te bereiken vandaag?
“Ik hoop dat de politiek luistert, en dat er een beter klimaatakkoord komt. Het duurt allemaal veel te lang! Een vleestaks lijkt me een goed idee. De vleesindustrie is heel vervuilend en omdat het zo goedkoop is eten mensen het veel te veel. En vegetarisch is dan veel duurder. Maar het belangrijkste is dat de grote bedrijven worden aangepakt, die blijven nu buiten schot. Kijk naar wat Shell heeft aangericht in Nigeria, of naar de banken die investeren in palmolie en daarmee Indonesische regenwouden verwoesten, en dat zit weer in al ons eten hier… Het is eigenlijk gewoon modern kolonialisme. De overheid moet eerlijke spelregels bepalen en goed toezicht houden.”
Wat voor reacties heb je gekregen uit je omgeving?
“Ik ben opgegroeid in Iran en woon sinds drie jaar in Nederland. In Iran heb ik ook protesten meegemaakt, dat heeft wel indruk op me gemaakt. Mijn idee erbij is dus heel heftig. Maar dat is geloof ik wel anders dan hier. Dáár worden mensen zomaar opgepakt en zonder proces gevangengezet, als je tegen de overheid bent; ook milieuactivisten worden over het algemeen gezien als tegenstanders. Daarom vind ik het toch wel spannend om hier te zijn. Mijn moeder ook, maar uiteindelijk stond ze er wel achter. Mijn oma heb ik het voor de zekerheid maar niet verteld.”
Wat vond je van alle ophef? Voel je je serieus genomen?
“Ik heb me daar niet zo mee bezig gehouden. Ik heb natuurlijk wel gezien dat er veel aandacht voor was. Mensen kunnen er niet omheen, dat is goed! En over de negatieve berichten; daardoor wil ik alleen nog maar liever de straat op, dan is het blijkbaar hard nodig!”
“'Door de negatieve berichten wil ik alleen nog maar liever de straat op, dan is het blijkbaar nodig!'
“Laten we zeggen dat ik voor 80 procent vegetariër ben. Alleen als mijn oma kookt vind ik dat moeilijk.. Ik koop bijna alleen maar tweedehands kleding. Ik scheid mijn afval. We moeten allemaal gewoon bewust nadenken over wat we kopen, en niet zomaar gedachteloos blijven consumeren. Ik wilde laatst parfum kopen en toen dacht ik: waar komt dat vandaan? Waar is het van gemaakt? Wie heeft het gemaakt? En: heb ik het echt nodig? Toen heb ik het niet gekocht.”
De duizenden leerlingen lopen langs de Hofvijver en over het Lange Voorhout; het Binnenhof is afgesloten. Ook al hebben ze stevig de pas erin, bijna twee uur lang zijn de Haagse straten gevuld met leerlingen. Ze zingen en af en toe gaat er een golf van geschreeuw door de rijen. Het voelt historisch. Het is onduidelijk of ze roepen: ‘VVD, weg ermee!’ of ‘CO2, weg ermee!’. Mensen komen uit hun huizen; de jongeren worden door toeschouwers aangemoedigd. Ze komen uiteindelijk weer uit op het Malieveld, waar ze toegesproken worden door de organisatoren, en er wordt zelfs gedanst. Velen gaan rond één uur in de middag huiswaarts. En zoals het pubers betaamt puilen later de supermarkten in de stad en op het station uit van meisjes en jongens die frisdrank en croissantjes halen.
* De naam van de geïnterviewde is gefingeerd, haar echte naam is bij de redactie bekend.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
