Aan de rand van Arnhem werken twintig mensen aan hun ecowoondroom: een oude boerderij wordt omgedoopt tot ecologische woongemeenschap van vijftien huizen. Hoe maak je een duurzame droom realiteit? Bij OneWorld lees je iedere maand een update. Deel 1: aan de vergadertafel.
“Dus je gaat in een commune wonen?” vragen mensen geamuseerd als ik vertel over mijn toekomstige droomhuis. Als alles volgens plan gaat, woon ik over twee jaar met zo’n twintig buren tussen 0 en 70 jaar oud in een omgebouwde boerderij in Arnhem-Zuid, vrijwel geheel klimaatneutraal. Volgens plan, wat is dat eigenlijk? Met mijn ogen dicht zie ik het wel voor me: nooit meer de wc doorspoelen met drinkwater, appels plukken van eigen bodem en een gedeelde Tesla op de stoep. Maar hoe kom je, samen met een groep mensen die je niet kent, van een vervallen schuur met een dwergvleermuis als enige bewoner tot een groen en gezellig woonerf met vijftien huizen erop?
Ik moet bekennen opgelucht te zijn dat de boomknuffelaars en anarchisten zich na de eerste kennismaking hebben teruggetrokken
Zaadje
Twee verliefde promovendi uit Wageningen zitten al anderhalf jaar op Funda te speuren als ze stuiten op een statige boerderij uit 1926 aan de Huissensedijk in Arnhem-Zuid. Naar verluidt stonden hier de paarden op stal die de Arnhemse ambulance voort trokken toen er nog geen gemotoriseerde ziekenwagens waren. In de tuin rust een grote plataan van dik twee eeuwen oud. Op deze plek moest hun ‘ecowoondroom’ van de grond komen, besloot het stel.
In de zomer en herfst van 2015 verzamelen ze zoveel mogelijk gelijkgestemden om zich heen. Het bericht belandde op mijn digitale aanplakzuil en zonder al te hoge verwachtingen rijd ik op een zaterdag in november naar een kennismakingsbijeenkomst op de naburige kinderboerderij. Het is een modderige middag. Niet het beste weertje om stadsmensen zoals ik te enthousiasmeren voor het boerderijleven. En toch voel ik opeens iets pionierderigs kriebelen: een gevoel van opwinding dat me niet meer loslaat. Het zaadje is geplant, en groeit.
Woonwensen workshop
Oh oh CPO
We zijn nu vier maanden en vele vergaderingen verder. Ik moet bekennen opgelucht te zijn dat de boomknuffelaars en anarchisten zich na de eerste kennismaking hebben teruggetrokken. Met de overgebleven groep – een basisschooljuf, onderzoeker, wiskundedocent, ondernemer, muzikant, schrijver, marketeer, klusser, IT specialist, en zo nog wat meer mooie types – durf ik wel onder één dak. We hebben ons verenigd onder de naam Arneco en onze vrije avonden en weekenddagen gaan op aan overleg: Hoeveel geld hebben we nodig? Wat vinden we mooi? Hoe duurzaam willen we het hebben? Met welke architect gaan we in zee? En wat doen we met de beschermde vleermuisvrienden die zich in de schuren schuilhouden?
Welkom in de wondere wereld van Collectief Particulier Opdrachtgeverschap. Het CPO is een vorm van projectontwikkeling waarbij toekomstige bewoners gezamenlijk opdrachtgever zijn voor hun eigen nieuwbouwproject. Het komt regelmatig voor dat een CPO project ten onder gaat aan torenhoge ambities of te grote meningsverschillen. Om CPO-deelnemers veilig langs financiële, juridische en sociale valkuilen te loodsen, is een nieuwe consultancytak ontstaan: de CPO-begeleider. Die van ons heet Katja van Building Community. Aan haar de taak ons koersvast te houden zonder dat we elkaar in de haren vliegen. Onze haren wapperen vooralsnog in de wind. Laat die lente maar komen.
Nestkast
Een huis om over twee jaar pas in te wonen. Niet eerder plande ik zó ver vooruit. Behalve bij het maken van een baby misschien, maar ook dan weet je eigenlijk niet waar je aan begint. Het zijn spannende maanden voor de vereniging. Om de bank te kunnen overtuigen van onze financiële betrouwbaarheid, hebben we toezeggingen nodig van 15 huishoudens. Dat aantal hebben we nog niet binnen. Andere obstakels op onze weg zijn het hangende bodemonderzoek en het regelwoud aan sloop- en bouwvergunningen van de gemeente Arnhem. Zware metalen en Romeinse kruiken in de grond kunnen de boel flink vertragen. En laat de boerderij aan de Huissensedijk nu nét langs een oude Romeinse handelsroute liggen. De stadsarcheologen kunnen hun lol niet op; wij houden ons hart vast. Gelukkig hebben we inmiddels aan het vleermuisprotocol voldaan: de beestjes krijgen nieuwe nestkasten. Nu wij nog.
