Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Een Duitse herder is even vervuilend als een SUV,
berekenden Brenda en Robert Vale, twee architecten, tien jaar geleden in het boek
Time to Eat Your Dog. Sindsdien is die bewering talloze keren herhaald in de media: ‘Een huisdier is net zo slecht voor het milieu als met de SUV naar Marokko’,
schreef het AD in januari nog.
En dat klopt, in grote lijnen: huisdieren hebben een grote impact op het milieu. Vooral grote dieren, want die eten en poepen het meest. De pootafdruk van een hamster valt mee: ongeveer net zo groot als een halve televisie. En een goudvis heeft net zoveel impact als twee mobiele telefoons, berekenden de Vales. Maar ook bij grote dieren staat de milieuschade die ze veroorzaken niet vast. Die hangt namelijk af van de keuzes die hun baasjes maken. Waar kun je allemaal op letten?
Aanschaf
Heb je nog geen huisdier? Overweeg dan liever een chihuahua dan een labrador, en liever een hamster dan een kat. En: “Als je een bewuste keuze wilt maken, kun je het beste kiezen voor dieren die alleen planten eten, zoals konijnen, hamsters en cavia’s”, vindt Corina Haverlag van het
Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren (LICG).
“
Neem een dier uit het asiel. Dat scheelt weer een mond die gevoed moet worden
Heb je de keuze voor welk dier je in huis wil nemen al gemaakt? Ga dan niet op zoek naar fokkers of zogenaamde rasdieren uit nieuwe nesten. “Neem een dier uit het asiel of de opvang. Dat scheelt weer een mond die gevoed moet worden”, zegt Haverlag.
Rashonden en –
katten worden speciaal gefokt en soms te ver doorgefokt – met
gezondheidsproblemen tot gevolg – en lang niet alle fokkers zijn betrouwbaar. De Dierenbescherming startte in 2017 een
campagne tegen ‘foute puppyhandel’: volgens de organisatie komt tot de helft van de 150.000 honden die jaarlijks in Nederland verkocht worden uit ‘Oost-Europese puppyfabrieken’, waar ze onder slechte omstandigheden geboren worden en opgroeien.
Voeding
Alle honden en katten in Nederland samen eten zo’n 10 procent van ál het vlees dat in Nederland wordt geproduceerd, was eerder al te lezen op
OneWorld. Voor een deel komt dat vlees uit dierlijke bijproducten die mensen niet eten, maar per saldo moeten er toch veel extra dieren worden geslacht om huisdieren te kunnen voeden. Het slechtst voor het milieu is je hond biefstuk of ander vers vlees voeren – en bovendien is dat een onverstandig idee,
schrijft Milieu Centraal: dieren lopen daardoor extra risico op tekorten en gezondheidsproblemen.
Knaagdieren eten veganistisch – hooi, groenvoer of droogvoer – daar is dus weinig milieuwinst te behalen. Veganistisch voeren in plaats van vlees en vis geven is ook bij katten of honden mogelijk. Net als bij mensen betekent dat flink minder CO2-uitstoot en landgebruik. Honden zijn omnivoren en voor hen is plantaardig voer geen probleem. Voor katten zijn de effecten van veganistisch voer op de langere termijn nog onzeker. Een regelmatige check bij de dierenarts is sowieso aan te raden.
Haverlag van het LICG wijst erop dat droogvoer langer goed blijft en minder belastend is dan natvoer, en raadt verder aan op de verpakking te letten: “Vermijd kleine of portieverpakkingen als je ook grotere verpakkingen kunt kopen, maar let wel op houdbaarheid en opslag.”
Hondenpoep en kattenbak
Een hond poept 60 tot 120 kilo per jaar. Dat betekent dat alle Nederlandse honden samen zo’n 145 miljoen kilo
uitwerpselen produceren. Dat leidt tot extra stikstof- en fosfaatuitstoot en dat belast de natuur: het verrijkt de bodem, waardoor bepaalde plant- en diersoorten worden verdrongen. De rechter blokkeerde
onlangs nog de bouw van een woonwijk in Roermond vanwege de overschrijding van stikstofnormen.
Onderzoek suggereert dat ook hondenpoep flinke invloed kan hebben op natuurgebieden en op de waterkwaliteit.
“
Overweeg een hondenpoepverwerker: een mini-sceptische tank waarin de poep kan worden afgebroken
Zou het beter zijn om hondenpoep te composteren en in de tuin te gebruiken? “Hondenpoep zou qua fosfaat heel goed in de compost kunnen, maar dit mag niet om hygiënische redenen”, laat Marlon Mintjes van Milieu Centraal weten. Om ziektes te voorkomen moet het dus toch bij het restafval (en dan wel liefst in een afbreekbaar zakje). Tenzij je in je tuin plek hebt voor een speciale
hondenpoepverwerker: een mini-sceptische tank waarin de poep kan worden afgebroken. Die is ook geschikt voor katten- of caviapoep, natuurlijk.
Bij katten speelt nog een ander vraagstuk: welke kattenbakvulling is het milieuvriendelijkst? Milieu Centraal beveelt hernieuwbare vulling aan, zoals houtsnippers, maisstengel- of tarwestengelsnippers, of hooi- of houtpellets. Wil je toch graag een kattenbakvulling op basis van mineralen, kies dan bij voorkeur voor (witte) betoniet, een klontvormende kleisoort die vaak uit Turkije komt. Het slechtst voor het milieu is vulling op basis van silicagel: deze zorgt voor 55 keer meer CO2-uitstoot dan houtsnippers, omdat er veel steenkool nodig is voor de productie van de witte plastic-achtige korrels. Gebruik geen plastic zak onderin de kattenbak en schep de drollen regelmatig weg, zodat de vulling langer meegaat.
Spullen en spelen
Afhankelijk van welk dier je hebt, zul je een dierenverblijf, krabpaal, speelgoed, halsband of andere spullen nodig hebben. Net als voor je eigen meubels en kleding is het verstandig om te kiezen voor duurzame producten en die zo mogelijk tweedehands te kopen. Voor de bodembedekking van je knaagdierverblijf gebruik je –
afhankelijk van het dier – een natuurlijk materiaal als hooi, houtvezels (met FSC-keurmerk), hennep of vlas.
Een hond rent graag vrij rond en een buitenkat gaat ’s nachts zelf op jacht naar muizen of vogels. Wees je daarbij bewust van de effecten daarvan op wilde natuur en overweeg alternatieven. “Heb je een kat die graag buiten is maar wil je de natuur in je omgeving beschermen, overweeg dan om je tuin te omheinen en leuk voor je kat in te richten”, suggereert Corina Haverlag. “Zo kan hij lekker buiten spelen maar niet op jacht naar wilde vogels.” En je moet natuurlijk geen dieren ‘vrijlaten’ in de natuur als je ze zat bent: “Dat is slecht voor hun welzijn en geeft bovendien faunavervalsing.”
Het einde
“
Je mag je konijn of dwergschnauzer in eigen tuin begraven
Huisdierbezitters willen er liever niet aan denken, maar aan ieder leven komt een eind. Ook dan heeft iedere keuze milieuconsequenties. Een overleden huisdier laten cremeren kost energie en zorgt voor extra CO
2-uitstoot. De duurzaamste optie is achterlaten bij de dierenarts, zodat het dier wordt meegegeven aan een destructiebedrijf. Die zet het ‘kadaver’ om in diermeel en dierlijk vet, dat voor energie- en cementcentrales geschikt is. Wie dat niet over zijn of haar hart kan verkrijgen kan het konijn of de dwergschnauzer in eigen tuin begraven (let op: ‘hobbydieren’ als geiten, kippen of paarden zelf begraven mag níet). De overheid
adviseert in dat geval een gat van minstens 75 centimeter diep.
Het beste voor het milieu en het klimaat is om helemáál geen hond, kat of cavia te nemen. Ook klinken steeds vaker ethische bezwaren rond het houden van huisdieren. Maar wie toch graag een huisdier wil, of er al een heeft, kan daar wel zo ‘groen’ mogelijk voor zorgen en keuzes maken met meer of minder milieu-impact. Anders gezegd: zo bepaal je zelf of je huisdier zo slecht is voor het milieu als een SUV, of meer in de buurt komt van een Tesla of Prius.
