Zo stuur je een olietanker bij

Vandaag vindt in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam de derde, jaarlijkse bijeenkomst van de activistische aandeelhoudersvereniging Follow This plaats. De belangstelling is groot 1, vertelt Mark van Baal aan een tafeltje in de kantine van zijn kantoor. “Waarschijnlijk niet in de minste plaats omdat Shell dit keer persoonlijk vertegenwoordigd zal zijn. We nodigen Shell altijd uit, maar de eerste twee jaren lieten ze verstek gaan. Dit jaar kregen we ineens de toezegging dat Marjan van Loon, president-directeur van Shell Nederland, aanwezig zal zijn.”

De bereidheid om tijdens een publieksevenement het gesprek aan te gaan, is opmerkelijk te noemen. Al eerder beloofde Shell dat het zijn investeringen in duurzame energie zal verdubbelen naar 2 miljard per jaar, en de CO2 uitstoot in 2050 wil hebben gehalveerd. Er lijkt warempel iets veranderd te zijn in de koers van de multinational. Voor Van Baal is het duidelijk: “Het is een reactie op onze resolutie.”

“
Het is een reactie op onze resolutie. Het gaat alleen niet snel genoeg

Tweet dit

Het nieuws van gisteren zal het gesprek met Marjan van Loon vanavond extra interessant maken: Milieudefensie kondigde een rechtszaak tegen Shell aan, als het bedrijf niet snel stappen zet om de uitstoot van broeikasgassen drastisch af te bouwen. Van Baal: “Daarmee is de druk voor Shell toegenomen om te doen wat iedereen van het bedrijf verwacht. Wij zijn heel benieuwd hoe Shell vanavond gaat uitleggen hoe ze aan Parijs gaan meedoen.”

Duurzaamheidsfratsen

Van Baal richtte Follow This in 2015 op. Hun doel: via de aandeelhoudersvergadering een van de grootste oliebedrijven ter wereld ertoe bewegen om zich niet langer toe te leggen op de producten waar het zo groot mee werd: aardolie, aardgas en andere fossiele brandstoffen. In plaats daarvan kan Shell beter investeren in duurzame alternatieven.

“Voordat ik met Follow This begon was ik journalist. Ik schreef veel over de energietransitie. Maar ik merkte dat de oliebedrijven daar helemaal niet op voorbereid waren, Shell was geen uitzondering – en dat terwijl Shell eigenlijk een heel innovatief bedrijf is. Ik heb in Delft gestudeerd en zag hoe ze daar niet alleen de slimste, maar ook de fatsoenlijkste ingenieurs die daar afstuderen wisten te rekruteren. Van Beurden 2 zegt in interviews dat Shell een ‘force for good’ moet zijn. Beleggers willen dat eigenlijk ook, alleen: iedereen wacht op elkaar.”

Verontwaardigd: “Diezelfde Van Beurden werd later gequote toen hij zei dat hij alles op zou pompen wat hij kon oppompen.”

“
Shell is een heel innovatief bedrijf. Ze rekruteren niet alleen de slimste, maar ook de fatsoenlijkste ingenieurs

Tweet dit

Van Baal vervolgt: “Er zitten twee risico’s aan die houding. Allereerst natuurlijk het klimaat. Met het tempo waarop nu broeikasgassen in de atmosfeer worden gestoten, zit je op de vier à vijf graden opwarming. Dat is dramatisch. Het tweede risico is voor Shell zelf. Ik waarschuw ze keer op keer: ‘Shell, als je niet oppast, ga je failliet omdat je niet op tijd bent meegegaan in de energietransitie. Straks heeft iedereen duurzame energie en wil niemand je olie meer.’”

Maar als ik mensen van Shell daarmee confronteerde, legden ze de verantwoordelijkheid steevast bij de aandeelhouders. Die zouden dividend willen en geen gekke duurzaamheidsfratsen. Tegelijkertijd volgen de aandeelhouders in zeer sterke mate naar de adviezen van de bedrijfsleiding. Zo verandert er dus niets.”

‘Too prescriptive’

Van Baal besloot toen maar zelf de eerste stap te zetten: hij begon nieuwe en bestaande aandeelhouders van Shell te verenigen. “Elke groep die tenminste honderd aandeelhouders telt en gezamenlijk tenminste vijf miljoen aan waarde vertegenwoordigt, mag resoluties indienen. Daarover moet dan worden gestemd in de aandeelhoudersvergadering. Wordt zo’n resolutie aangenomen, dat moet het bestuur volgen.

De eerste keer dat we een resolutie indienden, in 2016, gebeurde er niet veel: we spraken de juiste taal niet. We redeneerden simpel: als Shell de Parijs-akkoorden volgt, dan mag tweederde van de olie- en gasreserves die nu al bekend zijn niet eens worden opgestookt. Die kun je dan maar beter in de grond laten zitten. En je moet al helemaal geen geld uittrekken voor de zoektocht naar nieuwe gas- en olievelden. Dus dat schreven we op.

Wat blijkt? Zo zég je dat niet, in die kringen. Het was ‘too prescriptive’, te voorschrijvend. “Men vond dat we als het ware op de stoel van het bestuur zitten. Dat was not done. De resolutie werd weggestemd.”

“Of we een jaar verspild hebben? Het was een leerzame ervaring.” Peinzend: “Je kunt alleen zoiets als Follow This beginnen als je niet precies weet hoe het werkt. Ik wist oprecht niet dat het allemaal zo conservatief was. Maar als je erover nadenkt is het logisch, want het bestuur is verantwoordelijk voor miljarden en nog eens miljarden. Dan mag je nooit de indruk wekken dat je iets geks aan het doen bent. Bovendien stemde 3 procent toch voor de resolutie, zij vertegenwoordigden een waarde van 2,5 miljard. Tel daarbij op dat eenzelfde aantal zich van stemming onthield, en je hebt ineens een serieuze boodschap.”

In lijn met Parijs

In 2017 probeerde Follow This het opnieuw. Hun resolutie was ditmaal gepantserd in adequaat omfloerst taalgebruik en riep op Shell ‘te steunen zijn doelen in lijn met Parijs te brengen’, maar het bedrijf mocht zelf uitzoeken welke stappen daartoe genomen moesten worden. “We stelden wel dat die doelen niet alleen de uitstoot die vrijkomt tijdens de productie moesten omvatten, maar met nadruk ook de uitstoot die klanten voortbrengen met producten van Shell moesten omvatten 3. Daarvan zeiden een heleboel grote pensioenfondsen meteen dat Shell daarvoor niet verantwoordelijk gehouden kan worden. Dat zou buiten hun ‘management scope’ vallen.”

“
Normaal volgen 99,9 procent van de aandeelhouders zo’n advies. Nu maar 89 procent. Het was echt duidelijk dat Shell iets moest doen.”

Tweet dit

En dus haalde ook deze het niet. Maar nu stemde 6,3 procent voor , en nog eens 5 procent onthield zich van stemming. “En dat terwijl het bestuur had geadviseerd tegen te stemmen. Normaal volgen 99,9 procent van de aandeelhouders zo’n advies. Nu maar 89 procent. Het was echt duidelijk dat Shell iets moest doen.”

En Shell deed wat. Eind vorig jaar kwam ineens het bericht dat het bedrijf in 2050 de helft minder CO2 wil uitstoten. En niet alleen het bedrijf zelf, nee, ook de klanten van Shell zaten in die berekening, precies zoals Van Baal met Follow This had gevraagd. “Het was zeker een overwinning, Shell is ons een eind tegemoet gekomen. We zijn het alleen oneens over het tempo. Shell laat nog niet zien dat het een ‘sense of urgency’ ervaart. Dat ze zich écht committeren aan Parijs en bereid zijn om de reserves die het volgens dat verdrag toch niet mag opstoken, metterdaad niet te gaan oppompen. Ze zijn nog niet echt bereid te laten zien dat de de wereld zonder olie en gas kan.”

In mei is er weer een aandeelhoudersvergadering. En wederom heeft Follow This een resolutie klaarliggen. “Eigenlijk is het enige wat we doen de steun voor een andere koers zichtbaar maken.”

Product Aantal	Totaal
Subtotaal in winkelwagen	€ 0,00
Besteltotaal	€ 0,00

Naam cookie	Soort content
youtube_embed	Youtube player embed
vimeo_embed	Vimeo player embed
google_maps	Google maps embed
twitter_widget	Twitter social widget
soundcloud_embed	Soundcloud player embed
instagram_embed	Instagram embed

Zo stuur je een olietanker bij

Duurzaamheidsfratsen

‘Too prescriptive’

In lijn met Parijs

Ik wil dat OneWorld blijft bestaan

Verder lezen?

Word abonnee

Factuurgegevens

Je bestelling

Lees je bewust met OneWorld en draag bij aan een rechtvaardige wereld.

Ontvang onze beste verhalen in je mailbox

Volg ons

Volg ons

Redactienieuwsbrief ontvangen