CORRECTIE: Eind 2015 is OneWorld overgeschakeld naar een beveiligde HTTPS-verbinding. Daardoor is de teller voor Facebook gereset en zijn de meeste likes voor dit artikel weggevallen.
Gisteren was zo’n dag waarvan je als activist erg vrolijk zou moeten worden. De dag begon goed. 's Morgens deed ik m’n rondje kranten. De Volkskrant opende met ‘Politiek omarmt eisen studenten’. Wat wil je nog meer. Van links tot rechts komen er nu voorstellen om de zeggenschap voor docenten en studenten te verbeteren. Een ieder die nu nog wil beweren dat activisme niet werkt, beweert dit tegen beter weten in. En dat deden CDA en VVD.
Een stelletje beroepsactivisten en krakers waren die maagdenhuis-bezetters volgens hen. En de voorstellen waar ook zij mee komen, komen uiteraard absoluut niet door de bezetting van het maagdenhuis. Tuurlijk niet. Toevallig ten tijde van de bezetting van het Maagdenhuis, puur toevallig parallel aan deze bezetting, groeide zonder enige prikkel van buiten het besef dat de universiteit toch geen bedrijf is, toch geen leerfabriek is, en dat het rendementsdenken is doorgeschoten. Tuurlijk. Ik kan niet ontkennen dat ik met een glimlachje op m’n gezicht de totaal ongeloofwaardige verklaring van het CDA en VVD las, waarmee ze zich zelfs naar hun eigen achterbannen belachelijk maken.
Eerst was er kennelijk een totaal overtrokken reactie van het Openbaar Ministerie voor nodig, alvorens in Nederland de alarmbellen gingen rinkelen dat er toch echt iets aan de hand is met de omgang met activisten
Even later kreeg ik een sms'je van een journalist die me mededeelde dat hij mijn grieven over de repressie van activisten serieus gaat onderzoeken. Ik heb hem daarvoor uit de grond van mijn hart hartelijk bedankt (4x). Ik ben zo blij dat onze kritiek eindelijk serieus wordt genomen. Ik heb me vaak een roepende in de woestijn gevoeld. De politiek, het maatschappelijk middenveld alsmede de media namen onze meldingen van repressie totaal niet serieus. Eerst was er kennelijk een totaal overtrokken reactie van het Openbaar Ministerie voor nodig (de vervolging van collega-activist Abulkasim el-Jaberi voor majesteitsschennis), hetgeen zelfs de wenkbrauwen deed fronsen van de redacteuren van de New York Times en The Guardian, alvorens in Nederland de alarmbellen gingen rinkelen dat er toch echt iets aan de hand is met de omgang met activisten.
Activisme begint overal in allerlei vormen naar boven te komen. 's Morgens had ik het Parool overgeslagen, maar 's middags viel mijn oog toch nog op de voorpagina. ‘Is dit wit genoeg voor u?’ prijkt er op een wit t-shirt van een donker jongetje. Een zwarte school doet via een ludieke actie een ultieme poging om een gemengdere school te krijgen. Uit het artikel blijkt dat we in een totaal gepolariseerde maatschappij zitten, die sterke verschijnselen van ontwrichting laat zien. De bestuurders van de school zeggen dat alle manieren om de school gemengder te maken al geprobeerd zijn. De bestuurders vinden de actie spannend. De actie moest op het randje zijn, anders zou het niet genoeg aandacht krijgen (!). Om te vervolgen: ‘Het is geen politieke actie, maar een ludieke actie. We willen vooral een maatschappelijk probleem aankaarten.’ Ik weet het niet hoor, maar als dit geen politiek is, dan bestaat er geen politiek meer. Uit pure wanhoop proberen sommige bestuurders het tij te keren, waarbij ze zich in allerlei bochten wringen om niet per ongeluk op de verkeerde tenen te trappen.
Zo ook de burgemeester van Meppel. In Meppel is dit jaar de sinterklaasintocht. CDA-burgemeester Jan Westmaas had zich goed voorbereid om niets over ‘de kwestie Zwarte Piet’ te zeggen. Hij kon niet vaak genoeg benadrukken dat hij zich er niet over zou uitlaten. Om vervolgens te benadrukken dat hij het debat erover uiteraard niet uit de weg gaat. Als je een ding namelijk niet wilt is dat je zaterdag geframed wordt door Youp van ‘t Hek als Charlie Westmaas.
Uit pure wanhoop proberen sommige bestuurders het tij te keren, waarbij ze zich in allerlei bochten wringen om niet per ongeluk op de verkeerde tenen te trappen
Nederland is een op en top consensusland. Activisme heeft in Nederland een totaal andere dynamiek dan in bijvoorbeeld Engeland. Vaak is Nederland daarvoor geprezen, maar uiteindelijk heeft Nederland net als Engeland en eigenlijk bijna het gehele Westen enorme – niet zomaar op te lossen – problemen. Racisme, ongezond voedsel, kleine plastic deeltjes in ons drinkwater, grote kledingzaken met bijna alleen maar kleding die onder verschrikkelijke omstandigheden is geproduceerd, een opwarmend klimaat etc etc.
Zowel het Nederlandse consensusmodel (waar ik jarenlang onderdeel van ben geweest) als harder activisme zoals in Engeland heeft het tij niet kunnen keren. En zo sloot ik de dag toch behoorlijk somber af. Met het dubbele gevoel aan de ene kant te zien dat er dingen in beweging te brengen zijn, maar aan het andere kant met het besef dat het veel en veel te langzaam gaat en dat het verzet waarschijnlijk eerst veel harder, langdurig en breder moet worden voordat er echt fundamentele veranderingen komen. Het is niet anders. Ik ga gewoon door. Ik heb geen keus. En meestal kan ik er prima mee omgaan. Maar gisteren even niet. Ook dat hoort bij het leven van een activist.
