Dit artikel krijg je cadeau van OneWorld.
Word abonnee
Niet meer vliegen, nooit meer nieuwe kleren of geen vlees meer?
“Nooit meer vlees eten én nooit meer nieuwe kleren kopen. Eigenlijk vind ik de vraag ‘Wat doe jij voor het klimaat?’ misleidend en zelfs kwalijk. Het is een fijne marketingslogan voor bedrijven; dan hoeven zij niets te doen. Zolang vliegen niet systematisch wordt aangepakt, heb ik daar op individueel niveau minder moeite mee. Maar bij vlees en kleding weet ik dat er een mens of dier direct lijdt door mijn aankoop, daarom kies ik er daarbij toch voor om mijn gedrag aan te passen.
Dichter en schrijver Lieke Marsman (1990) groeide op in Zaltbommel en studeerde filosofie in Amsterdam. Ze publiceerde drie dichtbundels: Wat ik mijzelf graag voorhoud (2010), De Eerste Letter (2014) en Man met hoed (2017). In 2017 kwam ook haar debuutroman Het tegenovergestelde van een mens uit, over klimaatverandering. In datzelfde jaar werd botkanker bij haar gediagnosticeerd. Sinds 21 januari 2021 is Marsman de nieuwe Dichter des Vaderlands. De komende twee jaar zal zij gedichten schrijven bij nationale gebeurtenissen en optreden als ambassadeur van de poëzie.
Optimist of pessimist?
“Ik ben geloof ik een pessimist. De gevolgen van klimaatverandering zíjn op veel plekken al voelbaar, je kúnt eigenlijk al geen optimist meer zijn. Ik heb een experimentele roman over klimaatverandering geschreven, maar schrijven alleen geeft niet meer genoeg voldoening. We hebben actie nodig. Daarom ben ik politiek betrokken geraakt en sinds twee jaar actief voor GroenLinks.
“We hebben actie nodig: verandering moeten we politiek afdwingen
Verandering moeten we politiek afdwingen. Ik ben er wel optimistisch over dat klimaatverandering verbindend kan werken – het is een kans voor verschillende groepen en bewegingen om elkaar te vinden. Volgens mij worden we ons steeds meer bewust dat heel veel problemen zijn terug te leiden naar het systeem dat mensen scheidt en tegen elkaar opzet.”
Racisme bespreken aan de eettafel of alleen liken op sociale media?
“In mijn familie heb ik voor de nodige ruzies gezorgd met kerst, vooral over racisme en de zwartepietdiscussie. Als iets mij niet aanstaat, dan zeg ik er ook wat van. Dat zie je ook terug in mijn werk. Ik kan me heel goed kwaad maken en als ik kwaad ben, schrijf ik de beste dingen. De Women’s March was bijvoorbeeld de aanleiding voor mijn eerste écht politiek-activistische gedicht. Literatuur is misschien niet het beste medium om mensen te informeren, maar we moeten ook een ‘taal’ vinden om over dit soort thema’s te praten. Als we dat aan de politiek en media overlaten, wordt het een lelijke taal die alles doodslaat. Het was niet zo lang geleden bijvoorbeeld Prinsjesdag, en politici gebruikten zoveel lelijke woorden dat alle inhoud eruit sijpelde.”
Vrienden meetrekken naar een demonstratie of mensen niet lastigvallen met activisme?
“Die sleur ik mee natuurlijk! Ik heb mijn ouders meegenomen naar de laatste klimaatmars. En ik ben zelf wel eens door het activisme van anderen aangestoken. Toen de zwartepietdiscussie op gang kwam, nam mijn toenmalige vriendin mij mee naar een van de eerste demonstraties in Amsterdam. Ik zag het probleem met zwarte piet nog niet zo, maar door demonstranten te ontmoeten, ontdekte ik dat ze heel goede argumenten hebben.”
Intersectioneel feminisme en validisme: termen die iedereen zou moeten kennen of geen idee waar ik het over heb?
“We hoeven de theorie niet te kennen, als we het maar uitvoeren. Dat mag wel wat meer gebeuren. Ik ben me steeds meer bewust van solidariteit en toch zit ik nog in een witte bubbel. Pas als ik het actief opzoek, kom ik met andere groepen in aanraking.
“Hoe we omgaan met mensen in de bijstand, is het tegenovergestelde van solidariteit
Anderhalf jaar geleden kwam ik in de ‘wereld van de zieken’ terecht en realiseerde ik me hoe weinig solidariteit er is met deze groep. Ik ken verschillende leeftijdsgenoten die, omdat ze kanker hebben gehad, in de financiële problemen zijn gekomen. Hoe er dan wordt omgegaan met mensen in de bijstand, het wantrouwen waar je mee te maken krijgt; dat is het tegenovergestelde van solidariteit.”
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op 29 november 2019 op OneWorld.
Verder lezen?
Rechtvaardige journalistiek verdient een rechtvaardige prijs.
Maak jij OneWorld mogelijk?
Word abonnee
- Digitaal + magazine — € 8,00 / maand
- Alleen digitaal — € 6,00 / maand
Terugkerende klant? Klik hier om in te loggen
Heb je een waardebon? Klik hier om je code in te vullen
