Als kinderarbeid oogluikend wordt toegestaan

Doordeweeks ging ze naar school, op zaterdag en zondag hielp ze haar moeder op het land. Samen met haar broers en zusjes bracht de jonge Abisoina de oogst naar het dorp, een wandeling van bijna een uur die ze drie keer per dag maakte. “We droegen elk 25 kilo cassave op ons hoofd. Van zeven uur ’s ochtends tot zes uur ’s avonds waren we aan het sjouwen onder de felle zon. Het was zwaar”, vertelt Abisoina.

Werken op het land van haar moeder beschouwt Abisoina – ook achteraf – niet als kinderarbeid. “Het is normaal om je familie te helpen”, zegt ze vrolijk. Abisoina behoort tot de 18,3 procent kinderen uit het Zuid-Surinaamse district Brokopondo, die de middelbare school niet afmaakte.

Uit onderzoek van het Surinaamse Instituut voor Maatschappijwetenschappelijk Onderzoek (IMWO) en de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) 2dat werd verricht in Suriname, blijkt dat veel meer jongens dan meisjes werken, een deel van hen zelfs meer dan 48 uur per week.

De kinderen uit de noordelijke districten werken vooral als huishoudelijke hulp, in de groot- en detailhandel, restaurants en hotels, de agrarische sector, bosbouw, jacht en visserij en in de bouw. In het zuiden van Suriname werken de jongens vooral op de goudvelden, de meisjes in het huishouden.

Over Colombia bestaan verschillende schattingen. Overwegend wordt vermeld dat zo’n 10 procent van de kinderen onder de 16 jaar arbeid verricht. En volgens het Bureau of International Labour Affairs verricht in Peru zelfs ruim 20 procent van de minderjarigen de zwaarste vormen van kinderarbeid.

In Guyana bijvoorbeeld wordt kinderarbeid volgens het ILO gezien als ‘karaktervorming dat van jongs af aan benadrukt moet worden’. In Bolivia is arbeid tussen de leeftijd van tien en twaalf jaar wettelijk toegestaan, op voorwaarde dat kinderen hun eigen baas zijn. De verdediging luidt dat ‘kinderen het recht hebben om te werken’.

In Brazilië is kinderarbeid volgens onderzoek van het Braziliaanse Instituut voor Economie (IBRE) lastig uit te bannen omdat het van generatie op generatie wordt overgedragen. Ouders die zelf ook als kind werkten sturen hun eigen kinderen op jonge leeftijd regelmatig naar het werk in plaats van naar school. Daarnaast is kinderarbeid in bepaalde sociaaleconomische klassen een vereiste, omdat het vaak de enige manier is om armoede in het huishouden tegen te gaan.

Al betekent dit niet dat kinderarbeid op het continent niet al aan banden wordt gelegd. In Colombia bijvoorbeeld zet de regering zich in om kinderarbeid tegen te gaan met projecten en bewustwordingscampagnes. Zo financierde de overheid onder andere het Somos Tesoro-project. Dit project biedt educatieve diensten aan in verschillende mijnbouwgebieden van Colombia. Volgens de overheid zou Somos Tesoro tussen 2013 en 2018 13.000 kinderarbeiders aan onderwijs hebben geholpen. Volgens de VN vond de grootste daling van kinderarbeid wereldwijd plaats in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied. Tussen 2012 en 2016 daalde de gevaarlijke kinderarbeid daar met 2,4 procent. De totale kinderarbeid (alle soorten kinderarbeid) daalde in dezelfde periode met 1,5 procent.

Het IOL berekende dat het uitbannen van kinderarbeid de wereldeconomie 20 procent groei zou opleveren. De financiële voordelen van een geschoolde bevolking wegen namelijk zwaarder dan de onderwijskosten en de gemiste inkomsten uit arbeid. Hulsman hoopt dat de leeftijd voor verplicht onderwijs in Suriname binnenkort wordt opgetrokken van twaalf naar zestien jaar. “Maar ik hou mijn hart vast, want de overheid spreekt hier al jaren over. Ondertussen proberen we toch een verschil te maken, hoe klein ook”, zegt Hulsman.