‘Als de staat van ons steelt, stelen wij van de staat’

De militaire interventie die volgde leidde in het naburige dorpje Palmarita Tochapan tot een vuurgevecht met huachicoleros waarbij elf mensen omkwamen. Dertien mensen werden opgepakt en vastgezet in Puebla, de belangrijkste stad van de regio. In een poging de arrestanten weer vrij te krijgen blokkeerden dorpsgenoten een dag later de snelweg naar de hoofdstad. Uiteindelijk greep de federale regering in, door 3000 militairen te sturen.

In de Rode Driehoek is de diefstal van benzine uit de pijpleiding tussen Veracruz en Mexico City één van de belangrijkste bronnen van inkomsten. Dit gaat hand in hand met het roven van vrachtwagens en auto’s om de benzine mee te vervoeren, gijzelingen, grof geweld en moorden. De illegale benzinehandel wordt beheerd door de georganiseerde misdaad: sommige drugshandelaren hebben zich de afgelopen jaren toegelegd op het massaal stelen van benzine.

De illegale benzinehandel geeft de hele regio een stevige economische stimulans. De president van het dorp, Santiago Jiménez Machoro, vertelt hoe het hele dorp op een of andere manier de vruchten plukt van de handel: “Dit gebied is heel droog, waardoor het heel lastig is om genoeg werk te genereren. Veel mensen zijn arm. De huachicol is een tijdelijke mogelijkheid om wat geld te verdienen. En omdat er meer geld in omloop is hebben bijvoorbeeld aannemers hebben meer opdrachten.” Hoewel hij erkent dat het garanderen veiligheid een van zijn kerntaken als dorpspresident is, blijkt dit niet eenvoudig. “Behalve dat het me aan financiële mogelijkheden ontbreekt om dit te doen, is het bovenal veel te riskant om maatregelen te nemen die ingaan tegen de huachicoleros. Als ik het zou doen, dan zou ik de eerste zijn die werd vermoord.”

De beveiligingscamera die de gemeente heeft geïnstalleerd om het verkeer op het grootste kruispunt van het dorp in de gaten te houden, registreert hoe zelfs op klaarlichte dag laadbakken vol met containers gestolen benzine voorbij rijden. Er wordt niet eens meer de moeite genomen deze af te dekken. De lokale autoriteiten staan machteloos tegen deze illegale business, die vanwege het uitgebreide systeem van omkoping en het bijkomende excessieve geweld wordt gedoogd.

Een ander voorbeeld van de organisatie en invloed van deze illegale handel op het dagelijks leven is de getuigenis van een inwoner van San Mateo, die graag anoniem blijft: “Op een dag begaf mijn auto het onderweg. De monteur die mijn auto repareerde, zag in de motor sporen die wezen op het gebruik van huachicol, terwijl ik Premium tank! Dit betekent dat zelfs in de officiële benzinestations huachicol wordt verkocht. Mensen worden opgelicht en aangifte doen is onmogelijk: het zou ofwel nooit in behandeling worden genomen, of ik word uit de weg geruimd.”

Winkelier Edmundo Mesa verwacht dat er binnen één of hooguit twee jaar een einde zal komen aan de florerende benzinehandel: “Ik hou mijn hart vast. Staatsbedrijf Pemex is bezig contracten internationaal te verkopen. Met de komst van de internationale investeerders, zullen de verhoudingen anders komen te liggen. Een bedrijf als Shell zal niet toestaan dat er grote hoeveelheden benzine worden geroofd. Dán zal er serieus worden ingegrepen en dat zal niet zonder slag of stoot gaan. Ik verwacht dat er dan heel veel mensen vermoord gaan worden. En tot die tijd? Zolang we de winkel veilig kunnen blijven draaien, doen we dat. Maar zodra één van ons met de dood bedreigd worden, sluiten we de boel en gaan we direct terug naar de stad.”