‘Anti-Aziatisch racisme is niet begonnen bij corona’

De foto’s zijn geschoten in de woonplaatsen van de geportretteerden, tegen het decor van de lege straten tijdens de Nederlandse semi-lockdown.

Zijn Aziatische uiterlijk heeft er in deze coronatijd voor gezorgd dat mensen hem gingen mijden. “Sommigen bedekken hun gezicht als ik bij ze in de buurt kom.” Een jongen die op straat steeds ‘corona’ naar hem riep, daagde hem zelfs uit tot een gevecht. “Ik merk dat witte Nederlanders brutaler zijn geworden naar Aziatische mensen. Alsof dat iets is wat nu mag.”

Hij merkt dat dit een veel vermeden gespreksthema is onder activisten. Groen: “Die hiërarchie zorgt voor ongemakkelijke vragen als: wie heeft er meer recht van spreken? Wiens lijden is groter? ” Groen zag dat die vragen opkwamen toen Rui Jun Luong vorig jaar viraal ging door een artikel op FunX: ‘Poepchinees, sambal bij of spleetoog: Aziaten pikken het niet langer’. Groen: “Mensen van kleur ontkenden in de reacties dat Aziaten racisme ervaren en schreven dat we niet zo zielig moeten doen en ons niet zo moeten aanstellen.”

Het stilzwijgen van prominente antiracismeactivisten rondom dit onderwerp bevestigt dat veel mensen Aziaten niet zien als mensen van kleur als het om racisme gaat, zegt Groen. “Bij1 was er als de kippen bij om zich officieel uit te spreken tegen het ‘boerkaverbod’, maar bleef erg stil toen er een duidelijke golf van geweld tegen onze gemeenschap rondging.”

Sinds de uitbraak van het coronavirus merkt Luong dat haar berichten op social media nog veel meer bekeken worden, omdat anti-Aziatisch racisme meer door de media wordt opgepakt. “Aziatische mensen zijn alerter geworden op het racisme en ze durven zich nu meer uit te spreken. Ze delen hun persoonlijke verhalen met mij via privéberichten”, aldus Luong. Recent is ze de Facebook-pagina ‘Asian Raisins’ begonnen, waar Aziatische Nederlanders elkaar kunnen vinden en steunen in de momenteel verhevigde strijd tegen racisme in Nederland. Binnen twee dagen telde de pagina al meer dan duizend leden.

Veel Aziatische Nederlanders weten Tsao inmiddels te vinden op social media: “Sinds er activisten naar voren zijn gestapt zoals Rui Jun Luong en Pete Wu, is er een nieuwe stroom ontstaan van Aziaten die zich uitspreken tegen het racisme waar zij dagelijks mee te maken hebben. Zij laten weten dat zij lang stil zijn gebleven door de normalisering van de grappen die ten koste van hen gemaakt worden. Nu zien ook zij in dat het niet oké is”.

Tijdens zijn jeugd zorgden heersende negatieve stereotyperingen over Oost-Aziatische mannen bij Wu voor een slecht zelfbeeld. Ook op datingapps kon hij er niet omheen: “Je vindt er flat-out discriminatie: de zin ‘No Asians’ kwam ik vaak tegen op online profielen toen ik net uit de kast was.”

Wu heeft zo zijn eigen methodes om mensen te informeren en te benaderen: “Ik stuur weleens mijn boek gratis op naar mensen die zich schuldig maken aan onwetend racisme – gewoon, omdat ik hoop dat het boek ze meer inzichten geeft in de hoofden van degenen die ze discrimineren. Ik heb daar nog nooit een reactie op ontvangen. Maar ik weet ook: in een debat probeer je niet je tegenstander te overtuigen van jouw gelijk, maar alle omstanders en mensen die meekijken en luisteren.”

Nadat ze vorig jaar meedeed aan de FunX Talent talentenjacht, kreeg Gya voor het eerst ook online veel met racisme te maken. “Ineens begonnen mensen me op social media uit te schelden. Ik las dingen als: ‘Jouw volk moet dood, het is jammer dat de Chinezen niet zijn vergast in de Tweede Wereldoorlog.’” Hierna begon ze zich steeds meer te verdiepen in racisme tegen Aziatische Nederlanders. “Ik kwam erachter dat er veel mensen in Nederland zijn die zich hiermee bezighouden. Ze geven workshops of maken kunst. Toen realiseerde ik me dat dit iets was wat ik wilde gaan verwerken in mijn muziek.”

Gya ziet dat veel artiesten nu nummers maken die gerelateerd zijn aan het coronavirus. Maar die artiesten doen dat volgens Gya alleen ‘om veel views te pakken’. “Maar anti-Aziatisch racisme is niet alleen van nu. Het wordt tijd dat mensen gaan wennen aan Aziaten die zich durven uit te spreken.”

Met zijn teksten richt hij zich op expats en studenten uit China die in Nederland wonen en de Nederlandse taal nog niet goed beheersen. Yeers: “Als je geen Nederlands begrijpt, mis je belangrijke informatie, zoals uitspraken van politici. Dan kun je nooit goed integreren.” Om die reden verzorgt hij met OUT&ABROAD maandelijks een Nederlandse les. OUT&ABROAD organiseert daarnaast ook andere bijeenkomsten, in de hoop dat de Aziatische lhbti+-gemeenschap elkaar treft en zo meer zelfvertrouwen opbouwt.

Zijn petitie heeft hem veel publiciteit opgeleverd, maar Yeers vreest dat het slechts een fase is. “Hoelang zal dit duren? Misschien is racisme tegen Aziaten straks niet interessant meer. En wat dan?” Volgens Yeers moeten alle minderheden hun krachten bundelen om echt vooruitgang te boeken. “Mensen van Marokkaanse afkomst, Turkse afkomst, lhbti+ mensen, vrouwen, mensen met een geestelijke of lichamelijke beperking… We moeten allemaal samenkomen. Discriminatie kun je niet als individu oplossen.”