De helft van de vrouwen in Cambodja denkt dat hun man onder bepaalde omstandigheden het recht heeft haar te slaan. Video's en apps worden ingezet om duidelijk te maken dat vrouwengeweld niet normaal is.
In het westen van Cambodja werd deze week een man gearresteerd nadat hij zijn 13-jarige vriendin twee keer zou hebben verkracht. Een week eerder sloeg een Cambodjaan zijn vrouw dood met een machete. En eind vorig jaar grepen de buren van een ruziënd echtpaar in toen hij haar met een mes aanviel. Zij zou te veel over zijn drinkgedrag hebben geklaagd.
Huiselijk geweld is in Cambodja al jaren een groot probleem. En in tegenstelling tot de genoemde voorbeelden blijft het gros van de incidenten uit de media. 49 procent van de slachtoffers vertelt namelijk niemand wat hen is overkomen, aldus een in november 2015 gepubliceerd rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie. Dat terwijl 21 procent van de Cambodjaanse vrouwen in een relatie met fysiek of seksueel geweld te maken heeft gehad.
Sum Dany ontwikkelde app tegen vrouwengeweld in Cambodja
“Vooral op het platteland is er in Cambodja ontzettend veel geweld tegen vrouwen”, vertelt vrouwenrechtenactiviste Sum Dany (24) in de Cambodjaanse hoofdstad Phnom Penh. “Ik zie het bij mijn buren, ik hoor de verhalen van mijn familie. Mannen vallen hun vrouwen aan, en de vrouwen denken dat het geen geweld is.”
Vrouwen en hun rechten
Als wapen tegen huiselijk geweld ontwikkelde Dany, werkend bij het Cambodian Young Women’s Empowerment Network, de educatieve app Krousar Koumrou, Cambodjaans voor modelfamilie. “Met de app wil ik vrouwen vertellen wat hun rechten zijn. Ik wil ze laten zien waarom huiselijk geweld een probleem is en wat je ertegen kunt doen. Volgens mij kan dit helpen het geweld te stoppen.”
Cambodjanen houden niet van lezen, maar wel van video’s en games op hun telefoon
Met een paar simpele handelingen tovert de jonge activiste de app tevoorschijn op haar smartphone. Ze laat één van de vijf animatievideo’s zien die voor de app zijn gemaakt. Op speelse wijze legt de video uit waar slachtoffers terecht kunnen als ze met geweld te maken krijgen. “Cambodjanen houden niet van lezen, maar wel van video’s en games op hun telefoon”, legt Dany uit. “Met zo’n video bereiken we de vrouwen veel beter dan met een geschreven document. Bovendien kun je de app ook openen als je geen internetverbinding hebt. Dat is vooral handig op het platteland, waar het internet vaak slecht is.”
De door Dany ontwikkelde app sluit uitstekend aan op het moderne Cambodja. Ondanks dat veel Cambodjanen in armoede leven, beschikt 94 procent van hen over een mobiele telefoon. Bijna een derde daarvan heeft toegang tot internet. Ook andere apps tegen vrouwengeweld bereiken zo de Cambodjanen. Bijvoorbeeld Safe Agent 008, waarmee vrouwen via GPS vrienden en familie kunnen laten weten waar ze zijn en waarmee ze anoniem aangifte kunnen doen. Of 7 Plus, een app die vrouwen in de horeca en entertainmentindustrie leert hoe ze geweld en seksuele intimidatie voorkomen.
Het recht om te slaan
In Cambodja zit de oorzaak van vrouwengeweld echter zo diep dat er veel meer nodig is om het probleem op te lossen. Zo heerst er nog vaak de overtuiging dat vrouwen minder zijn dan mannen. Volgens het rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie denkt de helft van de vrouwen dat hun man onder bepaalde omstandigheden het recht heeft haar te slaan. Van de vrouwen die na huiselijk geweld medische hulp nodig heeft, bezoekt slechts de helft daadwerkelijk een dokter. Veel incidenten worden dan ook niet gerapporteerd.
“Genderongelijkheid is de belangrijkste oorzaak. Door middel van geweld proberen de daders controle te krijgen over hun partner”, zegt Erin Bourgois, manager van het Stop Geweld Tegen Vrouwen programma van de Asia Foundation. “Een gebrek aan waardering versterkt de gedachte dat mannen de beslissingen nemen en controle over vrouwen hebben. Andere factoren verhogen de kans op huiselijk geweld, bijvoorbeeld alcoholmisbruik, laag onderwijs, negatieve berichtgeving in de media en als kind te zijn blootgesteld aan geweld.”
Genderongelijkheid is de belangrijkste oorzaak. Door middel van geweld proberen de daders controle te krijgen over hun partner
Cambodja is daarin niet uniek. Ook in andere Aziatische landen, bijvoorbeeld Thailand, China en India, komt huiselijk geweld veelvuldig voor. En net als in Cambodja blijven ook daar veel zaken onbesproken. “In de Aziatische cultuur heerst het idee dat je als vrouw doet wat je man zegt. Word je door je man geslagen, dan is dat een privékwestie”, aldus Bourgois.
Sum Dany laat zich daar niet door tegenhouden. Dankzij Krousar Koumrou bereikt haar boodschap tegen vrouwengeweld steeds meer mensen. “Mensen zijn er blij mee en raden me aan de app door te ontwikkelen”, vertelt ze trots. “Bijvoorbeeld door mensen de optie te bieden via de app hun verhaal over geweld te doen. Volgens mij is dat erg belangrijk voor het vergroten van onze bewustwording.”
